Ściąga z historii-Mezopotamia,Egipt

MEZOPOTAMIA-obszar w dorzeczu Eufratu i Tygrysa (międzyrzecze).Tam żyła jedna z najstarszych cywilizacji SUMEROWIE(ich państwo-związek dużych miast).Rządzili w nim kapłani. Największe bóstwa: DUMUZI i INNANA. Zawdzięczamy im wynalazek koła, systemu irygacyjnego, postaw matematyki, fizyki, geometrii i pismo. W III tysiącleciu p.n.e. w Mezopotamii powstaje 1 państwo Semickie-Akad rządzone przez Sargona Wielkiego. Swoja dominacje osiągnęli dzięki zastosowaniu łuków i oszczepów. AMORYCI- dominowali w II tysiącleciu p.n.e. Największą potęgę osiągnęli za panowania Hammurabiego i jego państwa-Babilonu.Panujący w XVIII p.n.e.Hammurabi zasłynął z 1 kodyfikacji prawa czyli kodeksu Hammurabiego.EGIPT- nazywano darem Nilu. Początkowo istniały 2 państwa:Górny i Dolny Egipt. Na przełomie IV i V w. p.n.e państwa te zjednoczyły się. Na czele państwa stał FARAON.W Egipcie powołano 30 dynastii. Faraon sprawował władzę dyspotyczną, ale musiał liczyć się z kapłanami. NAJWAŻNIEJSI BOGOWIE:Re,Ramon-najważniejszy-bóg słońca,Horus-bóg nieba,Ozyrys-bóg zaświatów,Set-bóg zła,agresji, Ptah-bóg sztuki,rzemiosła,Nu-bóg wód,Tot-bóg nauki,księżyca, Hathor-bogini piękna, rodziny,macierzyństwa, Izyda-patronka magii.NAJWIĘKSZE ŚWIATYNIE: Luxord,Karna,Teby,Abu-Simbel.NAJWIĘKSZE PIRAMIDY:w Gizie, Cheopsa, Chefrena, Mykerinosa.KAPŁANI-mieli duże znaczenia w społeczeństwie, spełniali obowiązki związane z kultem boga,opiekowali się świątyniami i pomagali Faraonowi.URZĘDNICY-zajmowali się sprawami urzędowymi.Mieli mniejsze znaczenie w społeczeństwie od kapłanów.CHŁOPI-najliczniejsza warstwa społeczna,uprawiali ziemię,uczestniczyli w pracach publicznych. PISMO KLINOWE-pismo używane przez ludy Mezopotamii,nazwa wywodzi się od kształtu znaków-”klinów”.PISMO EGIPSKIE-HIEROGLIFICZNE-uważane za święte. Pismo piktograficzne umieszczane na pomnikach i budowlach. HIERATYCZNE-kapłańskie,stanowiące uproszczenie hieroglifów, stosowane na papirusach.DEMOTYCZNE-ludowe, powstałe w I w. p.n.e.|| Egipcjanie budowali groby w kształcie piramid-najbardziej znana to piramida Dżosera. Egipcjanie wynaleźli system dziesiętnego liczenia, opracowali i upowszechnili zegar, sporządzili kalendarz.Rozwinęła się literatura.||KODEKS HAMMURABIEGO-jedna z najstarszych spisanych regulacji prawa; HAMMURABI-władca Asyrii,wymyślił kodeks;SYSTEM IRYGACYJNY-system kanałów nawadniających, regulujących poziom wód; WIELKI MUR-miał bronić państwo chińskie przed najazdami koczowników, budowę rozpoczęto za panowania SZY HUANG-TI.długość-6300km.;KASTA-ściśle zamknięta grupa społeczna,której odrębność, wynikającej z przepisów religijnych czy prawnych jest zwykle usankcjonowana zwyczajowo;MASTABY-nazwa egipskich grobów kamiennych w kształcie ściętego ostrosłupa o podstawie prostokątnej;ZIGGURATY-wielopiętrowe światynie w kształcie ściętej piramidy schodkowej;DIASPORA-Żydzi mieszkający poza granicami Izraela;NIEWOLA BABILOŃSKA-żydów od 586 do 538 r.p.n.e.;RELIGIE INDII-wedyzm-czczą siły przyrody i kosmiczny ład,braminizm-bóg BRAHMA,hinduizm-jeden bóg,później WISZNU I SIWA,buddyzm-Budda;RELIGIE CHIN-konfucjanizm-od Konfucjusza,taoizm-Lao-ly;WYNALAZKI CHIN-żelazny pług,wytop metali, porcelana, papier,druk,jedwab,gazy trujące,proch strzelniczy,papierowe pieniądze,karty do gry;WYNALAZKI INDII-medycyna, matematyka,cyfry arabskie,gra w szachy;PALESTYNA-ziemia na której mieszkali Izraelici,nazwa wywodzi się od plemienia,które tam mieszkało(Filistyni);ŚWIETA ŻYDOWSKIE-Szabat, Pascha, Pięćdziesiątnica, Jom Kippur-święto szałasów;JUDAIZM-religia Żydów,pierwsza wielka religia monoteistyczna;XVIIp.n.e-przybycie Żydów do Kannan;XIIIp.n.e.-Wyprowadzenie Żydów z Egiptu przez Mojżesza; 1040-1010p.n.e-panowanie króla Saula;1010-960p.n.e.-król Dawid;960-931p.n.e.-król Salomon;925p.n.e.-podział państwa na Judę i Izrael;722p.n.e.-najazd Asyryjczyków;VIp.n.e.-niewola babilońska;koniec VIp.n.e.-panowanie Persji;IVp.n.e.-Aleksander Macedoński.