Jakie treści zawarte w literaturze staropolskie uważasz za szczególne ważne dla współczesnego człowieka???

Literatura staropolska ma niejedno oblicze. Różni się tak, jak różnią się jej epoki. Średniowiecze, renesans, barok i oświecenie - to cztery wielkie epoki, na które przypada rozwój literatury staropolskiej - tej, która dała początek narodowej literaturze. Obejmowała okres od ok. XIII do początków XIX wieku, jest to, więc ogromna część polskiego piśmiennictwa. Patrząc na to z perspektywy czasu, pamiętać musimy, że to, co nam wydaje się odległe i mało aktualne, dla autorów było jak najbardziej na czasie. Inaczej jest oczywiście z utworami, które należą do grupy ponadczasowych. Zaraz obok tematyki, równie ważna jest możliwość właściwego zrozumienia i interpretacji utworu, a co się z tym wiąże - także język użyty przez pisarza. Cztery następujące po sobie epoki, o których dorobku mowa - różniące się od siebie walorami literatury należy dla ułatwienia rozpatrywać oddzielnie.

Średniowiecze to epoka, w której rozwijał się uniwersalizm, a największą wartością jest Bóg i sfera mistyczna. Jednak zarówno wartość historyczna, jak i uniwersalizm, który polegał na istnieniu i rozprzestrzenianiu się w całej średniowiecznej Europie tych samych, jednolitych wzorców kulturowych, religijnych i ustrojowych, sprawia ze utwory tworzone w tej epoce uznane są za najcenniejsze. W epoce tej przedstawione są dwie grupy ideowych wzorców osobowych: religijnych (świętego - "Kwiatki św. Franciszka z Asyżu" oraz ascety - "Legenda o św. Aleksym") i świeckich takich jak doskonałego rycerza chrześcijańskiego (na przykład hrabia Roland w "Pieśni o Rolandzie"), władcy - również w "Pieśni o Rolandzie" (postać cesarza Karola Wielkiego) i "Kronice Galla Anonima" (Bolesław Chrobry oraz Bolesław Krzywousty) stają się bezcenną wiedzą dla każdego pokolenia. Pozostałe utwory tego okresu, takie jak "Bogurodzica", "O zachowaniu się przy stole", a nawet "Satyra na leniwych chłopów" wnoszą do ogólnego obrazu życia sprzed wieków nieznane wcześniej szczegóły. Ważna dla współczesnego człowieka jest to, iż „Bogurodzica” jest najdawniejszą polską pieśnią religijną i stała się pierwszym hymnem narodowym polski. Utwory tworzone w tym okresie są warte przeczytania, posiadają wartość historyczną i powinny zaciekawić czytelnika.

Renesans, czyli inaczej odrodzenie, które w Europie zaczyna się kształtować w XV / XVI wieku odkrywa i rozpowszechnia kulturę antyku. Dzięki wynalazkowi Gutenberga w 1450 - dzieła autorstwa Jana Kochanowskiego stanowią niepodważalny dorobek staropolskiej literatury. Fraszki, które jako drobne utwory poetyckie, często o charakterze żartobliwym, opartym na dowcipnym pomyśle i błyskotliwej idei w sposób nad wyraz wyjątkowy przedstawiają problemy i epizody życia codziennego. Natomiast fraszki filozoficzne i refleksyjne skłaniają czytelnika do myślenia i wyciągnięcia wniosku lub morału. W Pieśniach Jan Kochanowski zawarł wszelkie swoje przemyślenia, refleksje i doświadczenia, a ogromne bogactwo tematyczne sprawia, że pieśni są prezentacją poglądów i przekonań poety. Ponadto podkreślają radość istnienia i zachęcają do korzystania z życia, co wydaje się być treścią w sam raz dla przytłoczonego sprawami codziennymi, zapracowanego człowieka egzystującego we współczesnym świecie. Gdy w 1579r. zmarła Kochanowskiemu córka, poeta przeżył największa tragedie swojego życia. Wynikiem tego kryzysu jest jeden z najwspanialszych w literaturze polskiej zbiór żałobnych wierszy, cykl dziewiętnastu trenów. Na dorobek renesansu składają się również "Odprawa posłów greckich" tego samego autora, a także "Krótka rozprawa między trzema osobami: Panem, Wójtem a Plebanem", która jest konfrontacją wypowiedzi przedstawicieli trzech stanów oraz "Żywot człowieka poćciwego" Mikołaja Reja. Renesans to także ogromne bogactwo nowych prądów umysłowych i religijnych, spośród których za zdecydowanie najważniejsze uznać należy dwa: humanizm i reformację. Literatura tego okresu jest warta przeczytana, polecenia i zapamiętania.

Zjawisko, jakim jest polski Barok, podzielić można na trzy następujące po sobie fazy. Pierwszą charakteryzuje pojawienie się nowych nurtów w sztuce, literaturze i spojrzeniu na relację człowiek - Bóg. Drugą cechuje wszechstronny rozwój literatury tej epoki, która dostępna wyłącznie elitarnej grupie wybranych powstawała w rękopisach. Natomiast faza trzecia to zahamowanie rozwoju, co prowadzi do opóźnień kulturalnych naszego kraju w stosunku do reszty Europy. Dwa powstałe nurty: dworski reprezentowany między innymi przez Jana Andrzeja Morsztyna i Daniela Naborowskiego oraz nurt ziemiański, szczególnie widoczny w poezji Wacława Potockiego umożliwia poznanie czytelnikowi stylu skupiającego się na poszanowaniu polskości i tradycji, jak również czerpiącego z wzorców obcych i przejmujący nowinki literackie. Tytuły wierszy "Do trupa", "Niestatek", "Marność", czy "Krótkość żywota" ich treść należy do nad wyraz bogatych. Większość poglądów przedstawionych przez tworzących w baroku jest już nieaktualnych, wydają się być godnymi poznania, bowiem naród nieznający własnej historii nie może się rozwijać we właściwy sposób. Tło historyczne tej epoki to przede wszystkim wojny. Utwory tej epoki posiadają zarys historyczny i są to XVII – wieczne utwory, które pozostały do XX wieku w rękopisach.

Wydaje mi się, że najważniejszymi treściami z literatury staropolskiej są wszelkiego rodzaju wartości historyczne, ideologie oraz utwory, które potrafią dotrzeć do współczesnego, zabieganego człowieka. U schyłku XXI wieku ludzie fascynują się odkryciami techniki i nie mają czasu na czytanie książek i te najważniejsze treści znajdują w programach dokumentalnych, spektaklach i przedstawieniach teatralnych. Każdy z nas dostrzega inne ważne dla siebie samego treści, którymi będzie się kierować w dalszym życiu i będzie przekazywać je swojemu dalszemu pokoleniu.