Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi zasoby jednostki spełniające równocześnie trzy następujące warunki: - przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok, - są kompletne i zdatne do użytku, - przeznaczone są na potrzeby jednostki. Zalicz się do nich w szczególności: a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budynki i budowle, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkaniowego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego. b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, d) inwentarz żywy. Warunek „kompletnie i zdatne do użytku” oznacza, iż nie uznaje się za środki trwałe poszczególnych, oddzielnie zakupionych obiektów, składających się np. na komputer, czyli jednostki centralnej, monitora, klawiatury, lecz dopiero ich zespół przyjęty do użytkowania jako kompletny obiekt. Nie uznaje się również za środki trwałe składników, które przed przyjęciem do użytkowania należy poddać naprawie, gdyż te z kolei nie spełniają warunku „zdatne do użytku”. Środki trwałe stanowią bardzo zróżnicowaną grupę składników majątkowych, stąd też dokonuje się ich klasyfikacji według poniższych kryteriów. Z punktu widzenia spełnionych funkcji, środki trwałe dzielą się na: - produkcyjne, to te środki trwałe, które ze swojej istoty ekonomicznej są środkami pracy i biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w procesach produkcji i obrotu towarowego. Zalicza się do nich środki wykorzystywane w danej jednostce gospodarczej dla potrzeb zaopatrzenia, produkcji i zbytu; - nieprodukcyjne, do których zalicza się domy mieszkalne, środki wykorzystywane na cele oświatowe, ochrony zdrowia, OŚRODKI wypoczynkowe i inne. W zależności od sposobu wykorzystania, środki trwałe dzieli się na: - czynne, używane w ramach prowadzonej działalności, w tym także znajdujące się często w rezerwie i w zapisie (nieczynne czasowo), - nieczynne, a więc wycofane z używania z powodu utraty przydatności gospodarczej w wyniku np. zmiany rodzaju działalności, przeznaczone do likwidacji z powodu zużycia, zniszczenia i inne. Środki trwałe dzielne są również według komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za ich stan i wykorzystanie. Taki podział zapewnia podmiotową alokację kosztów zużycia środków trwałych oraz rozliczenie osób odpowiedzialnych za ich stan. Zgodnie z wymogami sprawozdawczości finansowej środki trwałe należy w bilansie wykazywać w podziale na następujące grupy: - grunty (w tym prawo wieczystego użytkowania wieczystego gruntu), - budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej, - urządzenia techniczne i maszyny, - środki transportu, - inne środki trwałe.
