Czynniki lokalizacji przemyslu
<BR>
<BR>
<BR>
<BR>Przemysł jest działem gospodarki narodowej w zakresie produkcji materialnej polegającej na wydobywaniu zasobów przyrody i ich przetwarzania w celu dostosowania ich do potrzeb człowieka. Procesy te odbywają się masowo przy użyciu maszyn i urządzeń technicznych.
<BR>
<BR>Dla poziomu i rentowności produkcji bardzo ważna jest odpowiednia lokalizacja zakładów. Czynniki lokalizacji przemysłu możemy podzielić na dwie grupy:
<BR>- czynniki naturalne
<BR> klimat, ukształtowanie terenu, właściwości fizjograficzne – obecnie nie są one najważniejsze bowiem zostały przełamane przez postęp naukowo-techniczny. Za przykład można wziąć górnicze miasta Alaski, czy Syberii o bardzo niekorzystnych warunkach klimatycznych. Dzięki nowoczesnym metodom eksploatacji możliwe jest wydobycie surowców zalęgających głęboko czy też znajdujących się pod dnem morskim.
<BR> baza surowcowa – stanowią ją surowce jak i półprodukty. Najważniejsza baza surowcowa jest w przypadku przemysł wydobywczego. Istnieją tez zakłady przemysłowe, które dla obniżenia kosztów produkcji lokalizowane są w pobliżu bazy surowcowej (np. hutnictwo miedzi). Sąsiedztwo bazy surowcowej ma znaczenie też ze względu na obniżanie się wartości surowca w czasie transportu na dużych odległościach (przemysł spożywczy). Istnieją tez zakłady z dala od bazy surowcowej
<BR> ( import z zagranicy), albo przeważają inne czynniki lokalizacji.
<BR> dostęp do wody – większość gałęzi przemysłu zużywa dużo wody. Lokalizacja z dala od rzek czy jezior podnosi koszty produkcji. Ważne dla przemysłu włókienniczego, papierniczego, spożywczego hutniczego.
<BR>- czynniki pozanaturalne:
<BR> baza energetyczna – zakłady o energochłonnym profilu produkcji zlokalizowane są w sąsiedztwie elektrowni o dużej mocy. Są to huty metali nieżelaznych (np. huty aluminium), czy zakłady chemiczne, stosujące elektroniczne procesy produkcji.
<BR> zasoby siły roboczej – mimo postępującej mechanizacji przemysłu jest to nadal ważny czynnik. Powszechna jest lokalizacja przemysłu na obszarach gdzie istnieje bezrobocie i nadwyżka siły roboczej. Zmniejsza to koszty – budowa domów dla pracowników, organizacja zaplecza usługowego. Siła robocza to też wykwalifikowana kadra, która jest bardzo poszukiwana (przemysł elektroniczny). Siła robocza potrzebna jest w przemyśle elektromaszynowym, odzieżowym, włókienniczym.
<BR> rynek zbytu - lokalizacja blisko rynku zbytu oznacza niższe koszty przechowania i transportu. Można też prowadzić intensywna działalność reklamową. Ważne jest to dla przemysłu spożywczego, przemysłu przedmiotów codziennego użytku – przemysł odzieżowy, obuwniczy oraz przemysłu o wąskim kręgu odbiorców – np. specjalistyczne maszyny i urządzenia.
<BR> infrastrukturę techniczna – siec komunikacyjną, energetyczną i wodno-kanalizacyjną, oczyszczalnie ścieków, rurociągi i gazociągi.
<BR> zaplecze naukowe - ośrodki naukowo-badawcze, wyższe uczelnie, szkoły kształcenia zawodowego, obecność wykwalifikowanej kadry
<BR> korzyści aglomeracji zakładów przemysłowych – skupienie wielu przemysłów umożliwia współprace naukowo-techniczną, wymianę doświadczeń, specjalizację produkcji, wymianę towarową. Aglomeracja stanowi duży rynek zbytu i zapewnia silę roboczą.
<BR>
<BR>Ważny jest tez aspekt ekologiczny. Coraz częściej planując budowę fabryk bierze się pod uwagę potencjalne zagrożenie terenów o walorach przyrodniczych, turystycznych, i uzdrowiskowych.
<BR>
<BR>Czynniki specjalne lokalizacji przemysłu:
<BR>- stopień ryzyka i stabilność gospodarki
<BR>- przepisy prawne, celne itd.
<BR>- ulgi podatkowe
<BR>- polityka miejscowej administracji
<BR>- wpływy związków zawodowych.
<BR>