Organelle komórkowe , oddychanie wewnątrzkomórkowe , podziały komórkowe (ściąga )

Organelle Komórkowe:
+ Błona komórkowa – oddziela komórkę od środowiska pozakomórkowego , składa się z białek i lipidów , wybiórcza przepuszczalność
+ Siateczka śródplazmatyczna – retikulum endoplazmatyczne ; jeżeli błony s.ś. pokryte są rybosomami , to jest to siateczka szorstka , miejsce syntezy białek ; jeżeli błony pozbawione są rybosomów , to jest to siateczka gładka , miejsce syntezy lipidów
+ Cytoplazma – płynny , złożony koloid wodny , zachodzą w niej reakcje biochemiczne ; składa się z białek , lipidów , kwasów tłuszczowych , aminokwasów , soli mineralnych , cytoszkieletu – przestrzennej sieci białkowych włókienek i mikrorureczek, odpowiedzialnej za możliwość zmiany kształtu kom. I ich zdolności do poruszania się
+ Aparaty Goldiego – małe spłaszczone pęcherzyki ; modyfikują , pakują i przekazują zagęszczone sub. poza kom. lub w jej obrębie ; liczne w kom. wydzielniczych trzustki
+ Lizosomy – małe , kuliste pęcherzyki , składają się z białek enzymatycznych ; liczne w kom. żernych układu odpornościowego
+ Mitochondria – zbudowane z 2 błon białkowo lipidowych (błona wewnętrzna tworzy grzebienie mitochondrialne) i macierzy , posiadające własne DNA ; odpowiada za uwolnienie energii i jej magazynowanie w ATP
+ Rybosomy – Zbudowane z białek i rybosomalnego kwasu rybonukleinowego (RNA) ; na jego powierzchni zachodzi biosynteza białek czyli translacja
+ Jądro komórkowe – składa się z otoczki , kariolimfy (soku jądrowego) , porów jądrowych (nukleodezmów) , przestrzeni perinuklearnej , jąderka (miejsce syntezy rybosomalnego RNA) oraz chromatyny (kompleks zbudowany z DNA , RNA i białek histonowych)

DNA – kwas deoksyrybonukleinowy , podstawowy nośnik informacji genetycznej
ATP – adenozynotrifosforan , związek organiczny z grupy nukleotydów ; zbudowany z adeniny , rybozy i 3 grup fosforanowych ; uniwersalny akumulator i przenośnik energii w organizmie

Chromatyda – podział podłużny chromosomu na 2 połówki ; zawiera pojedynczą , długą cząsteczkę DNA
Chromosomy w komórkach diploidalnych (somatycznych) - 46
Chromosomy w komórkach haploidalnych (gametach) - 23

Etapy oddychania wewnątrzkomórkowego :
1. glikoliza – zachodzi w cytoplazmie ; rozłożenie cząsteczek glukozy do kwasu pirogronowego
2. cykl Krebsa – kwas pirogronowy wędruje z cytoplazmy do macierzy mitochondrium gdzie współtworzy acetylo-koenzym A , który następnie jest utleniany ; uwolnienie CO2 i pojedynczych cząsteczek ATP ; atomy wodoru przechwytywane są przez cząsteczki przenośników wodoru zawarte w grzebieniach mitochondrialnych (dehydrogenacja)
3. utlenianie końcowe – zachodzi w grzebieniach mitochondrialnych ; końcowym produktem jest woda oraz synteza dużej liczby cząstek ATP dzięki energii wodoru
β-oksydacja – utlenianie kwasów tłuszczowych zachodzące w macierzy mitochondrialnej ; powstają liczne cząsteczki acetyloCoA oraz zaopatrzone w wodór przenośniki
Desaminacja – (w warunkach głodu) rozkładanie aminokwasów do acetyloCoA

Transkrypcja – synteza RNA , łączenie kolejnych rybonukleotydów z wykorzystaniem DNA jako matrycy ; przepisanie informacji genetycznej z DNA na RNA
DNA Adenina – Tymina
Guanina – Cytozyna
RNA Adenina – Uracyl
Replikacja DNA – proces zachodzący w czasie interfazy , podczas przygotowania do następnego podziału; proces syntezy DNA , w wyniku którego na matrycy istniejącej cząsteczki zachodzi synteza nowej – identycznej z macierzystą ; prowadzi do podwojenia liczby cząstek DNA

Typy podziałów kom.:
· Mitoza
· Mejoza
· Amitoza
Kariokineza – podział jądra komórkowego
Cytokineza – podział cytoplazmy

Fazy mitozy (w kom. somatycznych) :
1. Profaza – formowanie się chromosomów , rozproszenie i zniknięcie jąderka , pęknięcie otoczki jądrowej
2. Metafaza – uporządkowanie położenia chromosomów , skrócenie włókienek wrzeciona podziałowego , pęknięcie centrometrów i rozpad każdego chromosomu na 2 chromatydy – chromosomy potomne
3. Anafaza – wędrówka ch. pot. do przeciwległych biegunów komórki , podzielenie organelli komórkowych na 2 zespoły
4. Telofaza – dookoła 2 grup ch. pot. tworzą się otoczki jądrowe, chromosomy ulegają despiralizacji do chromatyny , pojawiają się jąderka . Powstają 2 jądra potomne o takiej samej liczbie chromosomów jak jądro macierzyste . Dochodzi do cytokinezy i powstają 2 odrębne komórki .