„Nasz naród jak lawa” – obraz społeczeństwa polskiego w III części „Dziadów ” Adama Mickiewicza. Rozwiń temat, analizując podana scenę i odwołując się do całości utworu.
Społeczeństwo polskie po upadku powstania listopadowego nie było całkowicie jednolite. Większość była patriotami, ale znajdowali się również kosmopolici, którym nie przeszkadzały rządy cara w Polsce i nie obchodziło ich zupełnie, co dzieje się w kraju. Byli również tacy, którzy podporządkowali się zaborcy. Tym sposobem chcieli oni polepszyć swoją sytuację materialną, bądź uzyskać lepszy, wyższy stopień w społeczeństwie. Na podstawie części III ?Dziadów? można scharakteryzować obraz ówczesnego społeczeństwa polskiego.
W tamtych czasach najbardziej patriotyczną grupą ludzi była młodzież, która najbardziej sprzeciwiała się carskim rządom. Byli wierni swojemu krajowi. Największe katusze i tortury nie pomogły zaborcom ?wyciągnąć? od nich podczas przesłuchania ważnych informacji.
Jednak zdarzali się i tacy, którzy woleli odebrać sobie życie, aby nie zdradzić tajemnicy lub oddać się w ręce zaborcy.
Różnice w społeczeństwie są najlepiej ukazane w scenie pt. ?Salon Warszawski?. Przedstawione tu towarzystwo zostało podzielone na dwie grupy. Pierwsza grupa składa się z wysokich urzędników, literatów, dam z towarzystwa, generałów i oficerów. Wszyscy ukazani są ?incognito?. Tematem ich rozmów są plotki i bale. Mają bardzo dobre zdanie o Nowocilsowie. Rozmawiają oni po francusku oraz informacje o wydarzeniach w Polsce czytają we francuskich gazetach. Swoją postawą pokazywali tchórzostwo, obłudę i uległość wobec zaborcy.
Druga grupa to towarzystwo przy drzwiach. Pozostaje ono przeciwne grupie
kosmopolitów nie interesujących się narodem. W grupie tej rozmawia się po polsku, a nie po francusku. Do tej grupy należy młodzież oraz starzy Polacy. Zasługują na wyróżnienie, ponieważ swoją postawą udowodnili to, iż nawet w tych ciężkich czasach można było być patriotą, człowiekiem dobrym, wrażliwym na ludzką krzywdę. Nie bali się powiedzieć głośno swoich poglądów. Gardzili ludźmi fałszywymi, nie mającymi własnego zdania oraz tymi, którzy wstydzili się własnego kraju.
Społeczeństwo polskie najlepiej charakteryzują słowa Wysockiego:
?...Nasz naród jak lawa,
z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,
lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi,
plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi".
Zimna, twarda i plugawa jest arystokracja. Nieczuła, oziębła, którą nie interesują sprawy narodu. Natomiast ?wewnętrzny ogień? to patriotyzm, który nie zgaśnie mimo niepowodzeń Polski i rządów carskiego zaborcy.
Scena ta pokazuje społeczeństwo polskie na zasadzie kontrastu. Ukazuje niejednoznaczność postaw Polaków. Taki podział bohaterów sceny, jak i całego utworu wyraźnie pokazuje, że świat przedstawiony w dramacie jest podzielony między dobro, a zło.