Blok nieruchomy
Maszyny proste dzielą się na:
- dźwignię jednostronną,
- dźwignię dwustronną,
- kołowrót,
- równię pochyłą,
- blok ruchomy,
- blok nieruchomy,
W moim referacie będę opisywał ostatnią z nich: blok nieruchomy. Blok nieruchomy jest odmianą dźwigni dwustronnej o równych ramionach. Składa on się z krążka posiadającego na swoim obwodzie rowek, przez który przeciągnięta jest lina.
Na jednym z jej końców zamieszczamy ciało, które chcemy podnieść, a na drugi koniec działamy odpowiednią siłą. Siła, którą przyłożymy do liny będzie taka sama, jakbyśmy podnieśli to ciało bez użycia bloku nieruchomego. Dlaczego więc ułatwia nam on wykonanie tej pracy?
Człowiekowi łatwiej jest użyć bloku nieruchomego i ciągnąć linę w dół, niż podnosić ciało pionowo, bez jego użycia. Mówi nam o tym wzór:
F = Fc
Właśnie, dlatego używa się tej maszyny prostej w życiu codziennym. Stosuje się go w pracach budowlanych i w rolnictwie.
Niedługo po wynalezieniu bloku nieruchomego, powstał blok ruchomy. Działa on na podobnej zasadzie, lecz różni się tym, że dodatkowo obraca się podczas ciągnięcia linki. Dzięki temu wystarczy przyłożyć mniej siły, niż w przypadku użycia bloku nieruchomego. To jest właśnie głównym powodem, dla którego używa się częściej bloku ruchomego.
Mimo większych zalet bloku ruchomego, bardzo często łączy się oba te bloczki
w jednym urządzeniu. Najlepszym tego przykładem jest podnoszenie silników samochodowych. W połączeniu jednego bloku nieruchomego z kilkoma ruchomymi, nawet kilkuletnie dziecko może, ciągnąc za łańcuch, podnieść silnik.
Praktycznie jedynym zastosowaniem bloków nieruchomych w urządzeniach był system zwijania i wciągania żagli w średniowiecznych żaglowcach. Nie używano do tego celu bloków ruchomych, bo ich nie znano.