Elementy układu rozrodczego - żeńskiego.
Elementy układu rozrodczego żeńskiego: a) wew: jajniki, jaowody, macica, pochwa, b) zew: piersi, srom( wargi sromowe mniejsze i większe, łechtaczka,wzgórek łonowy, ujście pochwy) *jajniki parzyste gruczoly dokrewne leżą po obu stronach trzonu macicy. produkuja estrogeny i progesteron. W jajnikach co miesiąc dojrzewa kilka pęcherzyków jajnikowych (zazwyczaj 1) z ktorego uwolni się komórka jajowa. W jajniach zachodzi proces powsrawania kom. jajowej inaczej oogeneza. w zyciu płodowym dziecka płci żenskiej ok 4 miesiąca zaczyna się proces oogenezy. Noworodek w jajnikach posiada ok 400 tys pęcherzyków pierwotnych i z nich ok 400 rozwinie się w pełni od momentu dojrzewania do menopauzy. *jajowody parzyste przewody o dł. 15-12 cm. początkowy odcinek jajowodów to lejek (występuje w postaci strzepek) który wychwytuje komorki jajowe,kończą się w jamie macicy. Rola jajowodów; wychwytuje uwolnioną komórkę jajową, urzęsiony nablonek jajowodów oraz rcuhy robaczkowe jajowodów przesuwają komórkę jajową lub zarodek w kierubku jamy macicy jajowód jest miejscem zapłodnienia jajowody uniemożliwiają przedostanie się kom jajowej do banki jajowodów *macica ma postać gruszki wyrózniamy: trzon macicy w którym znajduja się jama macicy i szyjka macicy. w scianach macicy znajdują się mięsnie gładkie skurcze tych mięsni umożliwiają poród, jama macicy wyścielona jest bloną śluzową czyli endometrium, szyjka macizy zawiera krypty w ktorych produkowany jest śluz, rola macicy; umożliwia zagnieżdzanie się zarodka w endometrium warunkuje i stanowi środowisko do rozwoju życia dziecka umożliwia urodzenie dziecka i przedostawanie się plemnikow do jajowodu. *pochwa -kanał o dl. 10 cm uy wejsciu znajduje się blona dziewicza która ulega defrolacji podczas pierwszego stosunku Funkcje pochwy: -przyjmuje nasienie wprowadzonego podczas aktu plciowego, -w czasie porodu słuzy jako kanał porodowy -stanowi drogę odpływu krwi menstruacyjnej śluc\zu szyjkowego oraz odchodu popłogowego. *gruczoły mleczne -przyste gruczoły dokrenw zbudowane są z tkanki tłuszczowej i tkanki gruczołowej która ma posrać płacikow które tworzone są przez komórki gruczołowe. oogeneza proces powstawania komórki jajowej w jajnikach
cykl menstruacyjny koiety jest to cykl zmian zachodzący w obrębie jajników i błony śluzowej macicy pod wpływem hormonów przypasadowych i jajnikowych. rodzaje cyklu: *krótkie(21-24dni) *średnie (25-27dni) *długie(29-35dni) cykl miesięczny trwa od pierwszego dnia krwawienia do ostatniego dnia przed nastepną miesiączką Fazy cyklu menstruacyjnego: I faza menstruacyjna(faza krwawienia) trwa średnio 4-5 dni polega a uwolnieniu krwi menstruacyjneh przez szyjkę macicy i pochwę w wynkiu pęknięcia naczyń krwoinośnych II faza przedowulacyjna (faza estrogenowa) odbudowuje się śluzówka macicy przez tworzenie nowych nacyzń krwionośnych (langiogeneza) pod wplywem działania estrogenu, estrogeny wpływają również na rozwój wpływu kobiety w tej fazie hormon FSH wpływa na dojrzewanie pęcherzyka Graafa. Estrogeny wpływają na szyjkę macicy powodując jej lekkie unoszenie ku górze miękkość i rozwatość w tej fazie na niskim poziomie są stężenia hormonów takich jak LH i FSH i progesteron a wysokie stęzenie mają estrogeny III faza owulacyjna (jajeczkowanie) uwolnienie komórki jajowej w pęcherzyka Graafa na owulacje wpływają horomony LH a w mniejszym stopniu FSH tuż tuż przed owulacją następuje szczyt chormonów akich ja LH i FSH IV faza poowuacyjna ( (faza progesterenowa, lutealna) Jeżeli nie doszło do zapołodnienia komórki jajowej to z pękniętego pęcherzyka Graafa powstaje ciałko żłółte które ulega stopniowo degeneracji zamieniając się w ciałko ciążowe białawe ( w ciągu 12-14 dni) jeżeli doszło do zapołodnienia komórki jajowej z ciałka żóltego powstaje caiłko ciążowe któe utzrymuje się do 3 miesiące i opiekuje się ciążą, ciałko żółte produkuje progesteron który przygotowuje śluzówkę macicy do zagniezdzenia zarodka w tej fazie najwazniejsze jest stężenie estrogenui LH i FSH powoli zaczynają pękać bacyznia krwionośne jeżeli nie doszło do zaplodnienia szyjka macicy stopniowo opada staje się twarda i jest niesko ułożona, progesteron powoduje wzrost temp. ciała kobiety o ok. 0,2 C Łozysko łączy zarodek z matką jest to bogato unaczyniony płaski narząd powstały w wyniku wrośnięcia częsci błony matczynej i czesci płodowej krew matki obmywa naczynie krwoionośne płodu, krew płodu kontaktuje się z krwią matki tylko przez ściany naczyń krwionośnych lecz nigdy się z nią nie miesza. II Funkcje łożyska:*ochronna, chroni przed urazami mech. przed wniknięciem czynników chorobotwórczych ale nie zatrzymuje alkoholu, tytoniu i narkotykow. *odżywcza zarodek pobiera substancje odżywcze, *oddechowe zarodek pobiera tlen *wydalnicza arodek wydala zbędne prodkuty przemiany materii oraz CO2 *hormonalna - łozysko wydziela hormon gonadotropinę kosmkówkową któa podtrzymuje aktywność ciałka żółtego co umożliwia zarodkowi utrzymanie i rozwój Błody płodowe-kosmówka-błona zew.ktora graniczy ze scianą macicy i uczestniczy na pewnym obszarze w tworzeniu łożyska, pokryta jest kosmkami któe zwiększają powierzchnię ... częsci płodowej i matczynej łóżyska, chroni przed utratą wody zarodek oraz wczestniczy w jego przemianach *owodnia choroni przed utratą wody zarodek zawiera płyn owodniowy który stanowi środowisko wodne dla zarodka chroni zarodek przed wstrząsami i pozwala na swobne ruchy płodu tuż przed porodem ruchy płodu tuż przed porodem wzrasta ciśnienie płynu owodniowego powoduje to pękniecie owodni *w formie szczątkowej u człowieka znajdują się jeszcze dwie błony płodowa i omocznia(Zawiera produkty przemiany materii) woreczek osierdziowy zawiera materiał ożywczy dla zarodka Etapy rozwoju życia płodowego *bruzdkowanie (podziały mitotyczne zygoty) *implantacja (7-go dnia po zaplodnieniu kilkudziesięcio komórkowy zarodek zagnieżdza się w ścianie macicy) *gastrulacja ( w 2 i 3 tygodniu życia zarodka formułują się charakterstyczne grupy komórek tzw. listki zarodkowe: ektoderma, mezoderma, endoderma, z nich rowijają się początkowo pierwotne narządy *organogeneza z listków zarodkowych rozwijają się ostateczne narządy. Przyczyny niepłodności o kobiet: wady rozwojowe narządów płciowych, zaburzenia oogenezy, zaburzenia hormonalne, stany zapalne dróg rodnych kobiety, choroby weneryczne, stres, zła dieta, brak snu relaksu, sterelizacja, alkohol, narkotyki. Przyczyy niepłodności u mężczyzn: niewyleczona świnka, wady rozwojowe narządów płciowych, zaburzenia hormonalne, zaburzenia spermatogenezy, stres, kastarcja, stany zapalne narządów płciowych, zła budowa plemników, brak ruchliwości plemników, mała ojetośc nasienia, palenie papierosów, narktyki alkohol, zła dieta, przegrzewanie jąder, promieniowanie elektromagnetyczne. I czas trwania ciązy: viązę liczymy od dnia pierwszego ostatniej miesiączki i wtedy ciąża trwa 280 dni, *ciąze liczymy od ostatniego dnia niższej fazy temp. pred skokiem temp. wtedy trwa 266 dni, Etapy porodu: I trwa kilkanaście godzin pojawiają się skurcze macicy które przesuwają płód w kietunku szyjki macicy powodując jej rozwarcie pod koniec tej fazy pęka owodnia i płyn owodniowy uchodzi na zew. macicy. II trwa ok 20 min do godziny etap ten polega na urodzeniu dziecka. dziecko przedostaje się prze szyjke macicy a potem przez pochwę na zew ciała matki, ważne są skurcze macicy któe umożliwiają urodzenie dziecka, dziecka połaczone jest z matka pępowiną prze ok 5 min, III etap porodu trwa ok 15 min i polega naw wydaleniu pozostałości błon płodowych w przypadku problemów z urodznieneim łozyska i wydaleniu błon plodowych stosuje się łyżeczkowanie Rodzaje porodu: naturalne (silami natury) sztuczne (cesarskie cięcie) płodnośc uwrounkowana jest wytwarzaniem kom. płciowych *płodność męska jest perbamentarna czyli stała od momentu dojrzewania do poznej starści *płodność żeńska jest cniczna od momentu pojwanienia się śluzu do 24 godzin po owulacji Sspólna płodność małżenskiej zalezy od: czasu przeżycia plemnika w śluzie szyjkowej,c zasu przeżycia kom. jajowej po jajeczkowaniu. Warunki umożliwiające poczęcie dziecka: zywy ruchliwy plemnik, żywa kom jajowa, musi być śluz szyjkowy typu plodnego, Cykl menstruacyjny dzielimy na trzy fazy ze względu na płodność I faza przedowulacyjna (niepłodności względnej) II faza okołoowulacyjna (płodności) III faza (niepłodnosci bezwzględnej) Do głównych ojawów płodności zaliczamy zmiany podstawowej temp. ciała kobiety zmiany sluzu szyjkowego zmiany szyjki macicy. Sluz szyjkowy pierwszy śluz pojawa się w fazie poowulacyjnej i zmienia się z dnia na dzien od sluzu o cechach mniej płodnych do śluzu o cechach płodnych. sluz o cechach niepłodnych : biały metny gęsty lepki nierozciągliwy odczucia suchości wilgotność sluz o cechach płodności: przezroczysty rozciągliwy, krystalizyje, konstystencja białka kurzego, wyrózniamy 3 rodzaje sluzu: *sluz estrogenny w którym wyrżniamy śluz typu L iS L jest gęstszy od S stanowi 30 % i produkowany jest w dolnych częsciach krypt szyjki macicy w tym śluzie plemniki poruszają się wolno i następuje selekcja plemników, *jest bardzo wodnisty stanowi 70% plemniki poruszają się bardzo szybko mogą w tym sluzie przetrwać ok kilkanaście godzin produkowany jest przez górną i środkową częsc szyjki macicy *śluz gestagenny produkowany jest przez krypty dolnej czesci jamy maicy po owulacji w przerwami do następnej miesiączki. Faza przedowulacyjna szyjka macicy jest nisko ułozona twarda i zamknięta stopniowo unosi sie ku górze powoli staje się miękka i otwarta faza około owulacyjna szyjka macicy jest wysoko ułozona otwarta i miękka owulacja szyjka jest najwżej ułożona najbardziej otwarta i najbardziej miękka faza poowulacyjna szyjka macicy stopniowo opada staje suę powoli twarda i zamknięta Szyjke macicy powiny badać kobiety które podjęły współzycie mają tudnosci z poczęciem dziecka, po porodzie w czasie karmienia, badamy ja o stałej porze
DODAJE ZAłACZNIK GOTOWE SCIAGI (2) DO WYDRUKOWANIA