Pomoże ktoś? Proszę > Potrzebne na jutro, PLISS Opisz początki państwa litewskiego.

Ziemie litewskie w I tysiącleciu p.n.e. zasiedliły indoeuropejskie plemiona Bałtów. W IX - XII w. terytorium Litwy dzieliło się na Żmudź i Auksztotę. W XIII w. liczne państewka plemienne zjednoczył Mendog, prowadzący walki z sąsiadami, tj. zakonem krzyżackim, Polską i Rusią. Po śmierci Mendoga państwo litewskie rozpadło się.Za właściwego twórcę Litwy uważa się księcia Giedymina, który opanował rozległe ziemie ruskie, założył dwa ośrodki stołeczne - Wilno i Troki. Dalsze umacnianie i wzrost terytorialny państwa następował za panowania Giedyminowiczów:Kiejstuta i Olgierda, syna Olgierda - Jagiełły oraz Witolda. Mając na uwadze zagrożenie ze strony Krzyżaków, Jagiełło zawarł z Polską unię w Krewie (1385). Na mocy zawartego traktatu rozpoczęła się chrystianizacja Litwy, Jagiełło zaś został królem Polski, poślubiając królową  Jadwigę. Kolejne unie polsko-litewskie: wileńsko-radomska (1401), horodelska (1413) oraz najważniejsza - lubelska (1569) sprawiły, że między Litwą i Polską następował proces ujednolicania ustrojowego. Procesom integracyjnym obu krajów towarzyszyła polonizacja możnowładztwa i szlachty litewskiej. Największy zasięg terytorialny osiągnęło Wielki Księstwo Litewskie na początku XV w. (ponad 900 tys. km2). W wiekach późniejszych obszar Państwa Litewskiego ulegał zmniejszeniu na skutek wojen z Moskwą. Dalsze ubytki terytorialne nastąpiły w wyniku Unii Lubelskiej, na mocy której do Rzeczpospolitej włączono Wołyń, Ukrainę Kijowską, Podole Bracławskie i Podlasie. W 1697 na Litwie wprowadzono język polski jako urzędowy w miejsce dotychczas obowiązującego języka ruskiego. Konstytucja 3 Maja (1791) zniosła całkowicie odrębność obu państw. Wkrótce jednak trzeci rozbiór Polski doprowadził do podziału ziem litewskich: tereny położone po lewej stronie Niemna zajęły Prusy, stronę prawobrzeżną Rosja. Dopiero I wojna światowa przyniosła odrodzenie państwowości Litwy.  Za zgodą Niemiec w lutym 1918 Taryba (Rada) pod przewodnictwem A. Smetony proklamowała niepodległość kraju. Litwini uporali się dość łatwo z powstałymi z inicjatywy bolszewików radami robotniczymi i próbami przejęcia władzy przez komunistów. W wyniku wojny polsko-bolszewickiej Armia Czerwona zajęła Wilno i przekazała je Litwinom. Z inspiracji  J. Piłsudskiego, dążącego do stworzenia federacjipolsko-litewskiej, generał L. Żeligowski w październiku 1920 zajął Wilno wraz z okolicami. Wszelkie zbliżenie Polaków z Litwinami okazało się jednak niemożliwe, wskutek czego strona polska doprowadziła do powstania tzw. Litwy Środkowej z Wilnem, którą w marcu 1922 włączono do Polski. Krok ten stał się przyczyną zamrożenia wzajemnych stosunków dyplomatycznych do 1938. W tym samym okresie Litwini  toczyli podobny spór terytorialny z Niemcami o Kłajpedę. W 1926 A. Smetona objął władzę dyktatorską na  Litwie. W marcu 1939 Niemcy zajęły Kłajpedę. Na mocy porozumienia między Niemcami hitlerowskimi a ZSRR, po klęsce wrześniowej Polski, Wilno wraz z okręgiem wróciło do Litwy. W 1940 Litwa utraciła niepodległość, stając się republikąZwiązku Radzieckiego. Rozpoczął się okres prześladowań rodzimej ludności litewskiej i zamieszkałych tutaj Polaków. Po wybuchu wojny radziecko-niemieckiej część Litwinów, tzw. szaulisi, współpracowali z Niemcami. Równocześnie powstał ruch oporu, tworzony zarówno przez Litwinów, jak i Polaków, np. w okręgu wileńskim działały silne oddziały Armii Krajowej. Dążenia niepodległościowe na Litwie występowały także po II wojnie światowej. W okresie głasnosti i pieriestrojki zawiązał się Litewski Ruch na Rzecz Przebudowy - Sajudis z V. Landsbergisem na czele. W marcu 1990 nowo wybrany parlament, złożony w większości z przedstawicieli Sajudisu, ogłosił niepodległość Republiki Litewskiej. W wyborach parlamentarnych w 1993 zwycięstwo wyborcze odnieśli przedstawiciele postkomunistycznej Litewskiej Demokratycznej Partii Pracy z A. Brazauskasem na czele, która dąży do nawiązania dobrych stosunków  gospodarczych z Rosją i Ukrainą. Litwa podpisała z Polską układ o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy podczas wizyty L. Wałęsy w Wilnie (1994).   W 1998 prezydentem Litwy został V. Adamkus. W roku 2004 na urząd ten wybrano dawnego premiera Rolandasa Paksasa, który po ujawnieniu jego powiązań z rosyjską mafią został odwołany ze stanowiska na drodze impeachmentu. W ponownych wyborach prezydenckich Litwini wybrali kolejny raz Valdasa Adamkusa. Wybory parlamentarne w 2004 roku przyniosły zwycięstwo populistycznej Partii Pracy Wiktora Uspaskicha. W obliczu rządów populistów, pozostałe partie wchodzące w skład sejmu zawiązały "Tęczową koalicję" pod przywództwem byłego prezydenta Algirdasa Brazauskasa.  W maju 2009 roku, w wyborach prezydenckich Litwini wybrali pierwszą kobietę - przywódcę Litwy - Dalię Grybauskaitė, która objęła urząd 12 lipca 2009, kończąc tym samym erę prezydenta Valdasa Adamkusa.