Jan Kochanowski- biografia

Jan Kochanowski- wybitny poeta epoki renesansu, który liczne wątki biograficzne zawarł w swoich wierszach. Nie znamy dokładnej daty jego urodzin. Wiadomo, że przyszedł na świat 1530r. w Sycynie pod Zwoleniem, w rodzinie sandomierskiego sędzi.
Po ukończeniu 14 roku życia rodzice zapisali poetę do Akademii w Krakowie. Nie wiemy, jak długo uczęszczał do tej szkoły.
Kochanowski, mimo że na zawsze pozostał katolikiem,
w roku 1555 zapisał się na Uniwersytet Królewiecki, który stał się ośrodkiem myśli luterańskiej. W 1556r. książę Albrecht przyznał mu stypendium na wyjazd do Włoch.
We Włoszech artysta przebywał na uniwersytecie w Padwie. Tam doskonale poznał literaturę grecką.
Początki twórczości Kochanowskiego to dzieła w języku łacińskim. Obejmuje ona 3 zbiory. Elegie powstałe w Padwie to głównie elegie erotyczne, lecz również utwory zadedykowane przyjaciołom poety. Twórca operuje w nich licznymi formami znanymi z poezji rzymskiej.
Pierwszym utworem w języku polskim napisanym przez Kochanowskiego jest wiersz „O śmierci Jana Tarnowskiego” wydany w Krakowie w 1561r. Artysta zawarł tam pochwałę dla czynów i zasług zmarłego.
Do najstarszych wierszy poety zalicza się także poemat „Zuzanna” oraz pieśń- hymn „Czego chcesz od nas, Panie”. Jest to pieśń religijna, która obaliła wątpliwości twórcy związane z wiarą. Przywołany tu zostaje motyw „Deus artifex”- Bóg artystą, który stworzył świat.
Po powrocie do Polski Kochanowski rozpoczął służbę dworską, która jest początkiem tzw. okresu dworskiego. Poeta jeszcze nie wiedział, co chce robić w życiu. Próbował służby wojskowej, przyjął nawet niższe święcenia kapłańskie.
W okresie dworskim powstała większość Fraszek i Pieśni, np. „Zgoda” i „Satyr”. W tych utworach poeta komentuje, a w zasadzie krytykuje ówczesną sytuację społeczno- polityczną Rzeczpospolitej.
Tuż przed 1570 rokiem Kochanowski napisał wiersz pt. „Muza”. Renesans czcił indywidualizm, wielkie czyny i godność. „Muza” nazywana jest manifestem duszy poetyckiej.
Ukazany w 1586 roku cykl „Pieśni Księgi Dwoje” wydany przez Drukarnię Łazarzową zawiera między innymi takie utwory jak „Pieśń świętojańska o Sobótce” czy wspomniany już hymn „Czego chcesz od nas, Panie”. Należy wspomnieć, że Kochanowski stworzył pieśń jako utwór liryczny przeznaczony do czytania. Posługuje się w nich uroczystym, ale też potocznym stylem, porusza tematy patriotyczne, pochwalne, refleksyjne i miłosne.
Fraszki Jana Kochanowskiego również zostały wydane w Drukarni Łazarzowej. Zawierają liczne anegdoty. Wśród fraszek wyróżnia się epigramaty oraz wiersze liryczne, refleksyjne, erotyczne. Często są one kierowane do kogoś lub czegoś, na coś lub kogoś,
o czymś lub o kimś opowiadają. Od Pieśni Fraszki różni oprócz humoru budowa wiersza i strofy.
Poeta, co prawda był marnym politykiem, ale to on jest twórcą „Odprawy posłów greckich”. Rozważa ona moralno- polityczne problemy istnienia i funkcjonowania państwa. Jest to mądra tragedia polityczna. Nie znamy dokładnej daty jej powstania.
„Psałterz Dawidów” ukazał się w 1579 roku. Utwór to parafraza Księgi Psalmów. Za tekst podstawowy Kochanowski uznał Wulgatę. Bóg wg poety jest jednolitym i stałym oparciem, dzięki któremu człowiek odnajduje sens i porządek w zagadce i chaosie świata.
Największą tragedią w życiu twórcy była śmierć jego małej córeczki, Urszuli. Treny powstały pod wpływem bólu po stracie dziecka. Zadedykował je „Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, ucieszonej, niepospolitej dziecinie”. Wypełnione są apostrofami
i pytaniami retorycznymi, żalem, smutkiem a nawet gniewem, są podniosłe i patetyczne.
Ostatnie lata Kochanowski spędził głównie nad przygotowaniem do druku jego całej twórczości. Część dorobku pozostała w rękopisie.
Zmarł nagle na atak serca 22 sierpnia 1584 roku w Lublinie. Został pochowany w Zwoleniu. Jest uznawany za najwybitniejszego polskiego poetę epoki renesansu.