"Lalka" Bolesława Prusa jako powieść o trzech pokoleniach idealistów.
?Lalka? to powieść o straconych złudzeniach romantyków.
Idealista ? marzyciel, nie dostrzega wad, postrzega fragment rzeczywistości jednostronnie, wyobraża sobie świat lepszym niż jest w rzeczywistości, dana idea przysłania mu realną ocenę świata, gdyż podporządkowuje jej całe swoje życie
1) Idealista polityczny ? Ignacy Rzecki (bonapartysta)
Wierzy, iż Polska dzięki Napoleonowi i jego dziedzictwu odzyska niepodległość. W jego rodzinie zrodził się kult Napoleona (?Napoleona Bóg zesłał?), dokonywano jego sakralizacji. Wola cesarza była dla nich gwarantem sprawiedliwości społecznej. Rzecki działania Wokulskiego przypisywał jako działalność szpiega francuskiego dla dobra kraju. Bohater wyolbrzymiał znaczenie Bonapartych w Europie. Rzecki zmarł przeświadczony o słuszności swojej idei, wciąż czekając na nadejście potomka Napoleona. Jego romantyczne czekanie na cud wiązało się z irracjonalnym pojmowaniem świata.
Narrator ma pozytywny stosunek do staruszka, gdyż, pomimo, że jest naiwny, to nikomu nie szkodzi.
2) Idealista miłości ? Stanisław Wokulski
Wokulski wierzył w miłość opartą na platońskiej koncepcji uzupełniania dwojga dusz. Nie zauważał wad Izabeli, usprawiedliwiając ją przed samym sobą tym samym idealizował ją. Konsekwentnie dążył do zdobycia jej serca. Jednostronność w odbiorze świata (wszystko kojarzy mu się z Izabelą). Bohaterowi brak zdrowego rozsądku, miłość doprowadziła go do alienacji, utraty majątku, dumy, wyrzeczenia się własnej osobowości, utraty więzi z przyjaciółmi, odebrała zdolność do logicznego myślenia.
3) Idealista nauki ? Julian Ochocki
Pracował nad maszynami latającymi. Sprawy nauki przysłaniały mu świat. Pasjonat, który poświecił jej całe swoje życie. Za wszelką cenę chciał ?przypiąć skrzydła ludzkości?. Podobała mu się Izabela, ale wiedział, że nie mogłaby być jego zoną ze względów praktycznych ? nie pomagałaby mu w tworzeniu, nie wspierała go. Wartości cenne dla arystokratów nie są takimi dla niego.
Najbardziej pozytywna z postaci. Narrator opowiada się za pozytywistycznymi koncepcjami Ochockiego.