Parę mitów Parandowskiego - streszczenia.

Mit o Dedalu i Ikarze.

Dedal - ateński budowniczy, rzeźbiarz i mechanik; obciążony zbrodnią uszedł na Kretę. Dedal był wielkim wynalazcą, w związku z tym król Krety - Minos, nie chciał go wypuścić poza granice swego kraju. Dedal postanowił odlecieć wraz ze swoim synem Ikarem, przy użyciu skrzydeł własnej konstrukcji. Przd lotem Dedal ostrzegł Ikara, aby utrzymywał odpowiednią wysokość (zbyt nisko - pióra nasiąkną wilgocią, zbyt wysoko - słońce rozpuści wosk, którym były przyklejone pióra). Jednak Ikar zachwycony pięknem i swobodą lotu, zapomniał o przestrogach ojca. Wzbił się wysoko, a słońce rozpuściło wosk.

Mit ten jest odzwierciedleniem życia codziennego ludzi zafascynowanych różnymi zjawiskami, które mylnie oceniamy jako coś wspaniałego, a one prowadzą nas do zguby.

Mit o Edypie.

Edyp był synem Lajosa i Jokasty. Jako niemowlę zostawiono go w górach, ale litościwi pasterze zanieśli dziecko do władców Koryntu, którzy zostali jego przybranymi rodzicami. Gdy wyrocznia przpowiedziała mu, że zabije swojego ojca, a za żonę pojmie swoją matkę, opuścił Korynt chcąc zmienić swoje przeznaczenie. Nie zdając sobie z tego sprawy podążał do swego rodzinnego miasta - Teb. Podczas podróży spotkał człowieka podróżującego ze skromnym orszakiem. Pokłócił się z nim, i chcąc go uderzyć kijem, zabił go. Nie wiedział że to był jego rodzony ojciec - Lajos. Gdy dotarł do Teb, spotkał Sfinksa (Sfinks - w sztuce starożytnego Egiptu, wyobrażenie leżącego lwa z ludzką głową.).

Rozwiązał zagadkę zadawaną przez niego przechodniom ("Co to jest: Rano chodzi na czterech, w południe na dwóch, wieczorem na trzech? Człowiek), tym samym uwolnił od niego miasto. W nagrodę poślubił królową miasta - swoją rodzoną matkę, o czym również nie wiedział. Gdy dowiedział się o tym, wykłuł sobie oczy i skazał siebie na wygnanie. Jokasta popełniła samobójstwo.

Mit ten można uznać za prawdę o dorastaniu. Zygmunt Freud, stworzył określenie kompleks Edypa, w odniesieniu do dorastających ludzi. Ogólnie rzecz biorąc chodzi o to, że każdy ma w sobie coś z Edypa. Dorastając "zabijamy ojca", czyli zrywamy z dotychczasowym systemem wartości, przełamujemy dotychczasowe autorytety. Następnie będąc na "spalonej ziemi" budujemy nowy, własny system wartości, stajemy się innymi ludźmi. Tą przemianę symbolizuje wykłucie sobie oczy przez Edypa.

Mit o Niobe.

Była ona matką czternaściorga dzieci i nie rozumiała, dlaczego ludzie oddają cześć Latonie, która ma tylko dwoje dzieci. Bogini nie zniosła takiej zniewagi i jej dzieci: Apollin i Artemida zabiły całe potomstwo królowej kilkoma strzałami z łuku. Nieszczęśliwa Niobe powróciła do rodzinnego miasta Sipylos, gdzie przez cały czas przesiadywała na wzgórzu, dopóki bogowie nie zamienili jej w kamień. Jednak i wtedy smutek duszy przebywającej w głazie powodował, iż spod niego wypływało źródło łez. Mit ten przedstawia istotę macierzyństwa i wielkie nieszczęście rodziców, którzy utracili swoje dzieci.

Mit o Promteuszu.

Jest to chyba najbardziej znany z mitów. Opowiada on o tym, jak ulubieniec Ateny zemścił się na samym Zeusie za zesłanie na ziemię nędzy, chorób i smutku, których źródłem była beczka - posag pięknej Pandory, żony niemądrego Epimeteusza.

Otóż Prometeusz zabił wołu i poćwiartowanego złożył do dwóch worków. W jednym znajdowało się najprzedniejsze mięso nakryte skórą, w drugim kości, na których widniały płaty słoniny. Poproszony o dokonanie wyboru Zeus, wskazał łakomie na drugi worek i od tej pory ta część zwierzęcia poświęcana była bogom.

Ośmieszony władca Olimpu straszliwie ukarał śmiałka. Prometeusza przykuto do skały Kaukazu i codziennie przylatywał do niego wygłodniały sęp, aby wyszarpywać mu ciągle odrastającą wątrobę.

O Demeter i Persefonie.

Demeter, bogini życia i urodzaju, miała córkę Persefonę, którą podstępem sprowadził do piekła tamtejszy władca, Hades. Nieszczęsna matka błąkała się po Ziemi w poszukiwaniu ukochanego dziecka, lecz nie mogła go nigdzie znaleźć. Jej smutek był tak wielki, że deszcze przestały padać, strumienie powysychały, nie rodziły się nowe plony i głód zaczął zaglądać do ludzkich siedzib.

Zmartwiony Zeus postanowił przebłagać Demetrę, ale nic nie skutkowały namowy wysyłanych do niej muz i charyt. Władca Olimpu ustąpił wreszcie i nakazał Hadesowi, aby oddał Persefonę. Król piekieł wypełnił to życzenie, ale wręczył żonie jabłko granatu, które częściowo zjedzone, na zawsze związało ją z państwem cieni.

Wielka radość Demeter spowodowana powrotem córki wywołała na świecie eksplozję zieleni i śpiewu ptaków. Jednak Persefona musiała powracać do męża na trzy miesiące w roku, wtedy to przyroda zamierała, by ponownie się obudzić z zimowego odrętwienia. W taki właśnie sposób starożytni Grecy tłumaczyli sobie cykliczność zmian pór roku.

Mit o Heraklesie.

Próba uczynienia chłopca nieśmiertelnym.

Walka z wężami.

Śmierć nauczyciela i wygnanie Heraklesa z domu.

Wojna w Tebach i nagroda za pomoc.

Morderstwo popełnione na dzieciach i żonie.

Służba u króla Eurysteusa.

zabicie hydry lernejskiej,

sprowadzenie łani ceryntyjskiej,

zgładzenie strasznego dzika,

oczyszczenie stajni Augiasza,

zagłada ogromnych, drapieżnych ptaków,

walka z bykiem,

wyprawa po klacze Diomedesa,

walka o pas Hipolity,

porwanie wołów Gerionesa,

zdobycie złotych jabłek Hery,

wyciągnięcie Cerbera na powierzchnię ziemi.

Pojedynek strzelecki.

Niemoc Heraklesa i walka z Apollinem.

Służba u królowej Omfali.

Miłość Dejaniry powodem cierpień bohatera.

Herakles staje się bogiem.

Mit o Orfeuszu.

Niezwykła lutnia.

Śmierć Eurydyki.

Wyprawa do Hadesu.

Ostateczna utrata Eurydyki.

Śmierć wyśmienitego muzyka.