Notatki z lekcji - Fizykoterapia
T: FIZYKOTERAPIA – WIADOMOŚCI WSTĘPNE.
1. FIZYKOTERAPIA dział medycyny klinicznej stosujący w stanach leczniczych, profilaktycznych i rehabilitacyjnych różne formy energii przede wszystkim fizycznej.
2. Ze względu na główny rodzaj stosowanej energii METODY FIZJOTERAPEUTYCZNE dzieli się na:
- elektroterapię prądy gorbaniczne, prądy małej, średniej i wielkiej częstotliwości
3. TERMOTERAPIA hydroterapia, ultrasonoterapia, promienie podczerwone, parafinoterapia, krioterapia
4. FOTOTERAPIA ( terapia światłem słonecznym) promieniowanie nadfioletowe, promienie laserowe
5. BALNEOTERAPIA obejmuje zabiegi przy użyciu naturalnych tworzyw uzdrowiskowych( wód leczniczych, peloidów)
6. CELE FIZJOTERAPII: (głównie rehabilitacji)
Celem fizjoterapii jest usunięcie procesów chorobowych i zapobieganie nowotworom oraz postępowi
choroby, usuwanie dolegliwości, przywrócenie zdrowia:
- zwalczanie bólu
- zwalczanie stanów zapalnych, obrzęków
- poprawa trofiki przez zwiększenie ukrwienia
- usprawnienie mechanizmów regulacyjnych układu krążenia, oddechowego,
przemianie materii, termoregulacji, ukrwienie skóry
7. CELE FIZJOTERAPII W KOSMETYCE:
Fizykoterapia jest działem lecznictwa, który ma duże zastosowanie w kosmetyce. Gabinety kosmetyczne, gabinety odnowy genetycznej są wyposażone
w specjalistyczną aparaturę do zabiegów fizykalnych. Znajomość czynników fizykalnych wraz z ich oddziaływaniem na organizm człowieka decyduje
o gruntownym wykształceniu i zastosowaniu wiedzy w praktyce.
8. PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE CZYNNIKÓW FIZYKALNYCH:
- depilacja laserowa promieniowanie laserowe
- piling kawitacyjny ultra dźwięki
- sonoforeza fala ultradźwiękowa zwiększa penetrację substancji zawartych w kosmetykach
Czynniki fizyczne mogą być naturalne lub sztuczne.
Naturalne: termiczne, promieniowanie słoneczne, elektryczność, pole magnetyczne
Sztuczne: wytworzone przez odpowiednie generatory
Podział czynników:
- termiczne bodźcem dla organizmu jest energia cieplna
- fotochemiczne reakcje fotochemiczne zachodzące w tkankach
- elektrokinetyczne pobudzenie tkanki nerwowej i mięśni
- elektrochemiczne wpływ na chemizm tkanek
- mechaniczne
- kinetyczne fala ultradźwiękowa
9. MECHANIZM DZIAŁANIA BODŹCÓW FIZYKOTERAPEUTYCZNYCH
NA ORGANIZM CZŁOWIEKA:
- reakcje miejscowe:
bodźce fizjoterapeutyczne działając na skórę powodują:
zmiany naczynioruchowe
zmiany przepuszczalności ścian naczyń
zwiększenie dostarczania tlenu, substratów energetycznych
zwiększenie wydalania odpadowych produktów przemiany materii
zmiany funkcji gruczołów łojowych i potowych
przyspieszenie procesów przemiany materii
- reakcje ogólne:
poprawa wydolności ogólnej i odporności
10. ZJAWISKO ŁUKU ODRUCHOWEGO:
W skórze są zakończenia nerwów dośrodkowych – receptory, są odbiornikami bodźców. Pobudzone receptory zostają drogą nerwów dośrodkowych przekazane
do dośrodkowego układu nerwowego, skąd przez nerwy odśrodkowe zostają wysyłane impulsy nerwowe do narządów wykonawczych, czyli efektorów( naczynia krwionośne, gruczoły łojowe)
łuk odruchowy = receptor – nerw odśrodkowy – OUN( odśrodkowy układ nerwowy) – nerw odśrodkowy – efektor
T: ISTOTA KRIOTERAPII.
1. ISTOTA KRIOTERAPII:
Do krioterapii zalicza się zabiegi z zastosowaniem zimna o temperaturze 0º i poniżej 0º.
2. BIOLOGICZNE DZIAŁANIE ZIMNA:
Zimno oddziałując na organizm odbiera energię cieplną tkankom i wzbudza reakcje termoregulacyjne.
Postępujące obniżenie temperatury skóry powoduje:
- pobudzenie receptorów zimna i bólu
- zmniejszenie aktywności receptorów ciepła
- miejscowe zwężenie naczyń
- zmiany naczynioruchowe
- zmniejszenie przewodnictwa w nerwach czuciowych i ruchowych(działanie przeciwbólowe)
- zmniejszenie przemiany materii
- zmniejszenie aktywności komórek
- spowolnienie procesów gojenia się ran
3. DWIE FAZY ZASTOSOWANIA ZIMNA NA NACZYNIA KRWIONOSNE:
I faza natychmiastowe zwężenie naczyń w skórze i tkanki podskórnej(reakcja obronna organizmu).
Obniżenie przepływu krwi przez ochłodzenie tkanki, => gorsze zaopatrzenie w tlen i składniki odżywcze.
II faza po 2 – 3 minutach naczynia ulegają rozszerzeniu, następuje przekrwienie tkanek powodując nawet czterokrotnie większy przepływ krwi. Stan taki może trwać 2 – 4 godzin po zabiegu.
4. SKUTKI KRIOTERAPII:
- przeciwbólowo
- przeciwzapalnie
- przeciwobrzękowo po urazach i chorobach zapalnych(RZS – reumatoidalne zapalenie stawów)
- zapobiega lub ogranicza powstawanie krwiaków pourazowych
- zmniejsza napięcie mięśni
5. PODZIAŁ ZABIEGÓW KRIOTERAPEUTYCZNYCH:
- miejscowe(kriopol)
- ogólnoustrojowe(kriokomora)
- krótkotrwałe 30s – 3 min
- przerywane
- długotrwałe
6. MIEJSCOWE ZABIEGI KRIOTERAPEUTYCZNE:
- przy użyciu lodu(okłady woreczkami z lodem 1 – 60 min), mokry ręcznik z zamrażarki 3 – 5 min)
- żelowe, lodowe okłady na urazy
- zabiegi do natychmiastowego zastosowania w sytuacjach nagłych po urazie(spray oziębiający,
kompresy) [medycyna sportowa]
- zastosowanie par ciekłego azotu(głównie w rehabilitacji 30 s – 3 min), temperatura gazu u wylotu
dyszy około -160º, odległość wylotu dyszy od powierzchni ciała 10 – 15 cm, okrężne ruchy dyszą,
poruszanie kończyną objętą zabiegiem, czas zabiegu 30 s – 3 min, nie wolno stosować zimna
na otwarte rany
- zastosowanie ciekłego dwutlenku węgla u wylotu dyszy -75º
- krioterapia ogólna(kriokomora).
Kriokomora składa się z przedsionka adaptacyjnego(temperatura od -20º do -50º) i komory właściwej(temperatura od -70º do -110º), czas przebywania początkowo 30 s, stopniowo do 3 min. Pacjenci w stroju kąpielowym, osłona na uszach, rękach, na stopach buty drewniane, maska chirurgiczna z gazą na twarz, wydech dwa razy dłuższy niż wdech, przed wejściem pomiar tętna, ciśnienia, zdjęcie metalowych rzeczy, wyjecie soczewek. Po wyjściu obserwuje się łatwość wykonywania ruchów, ustąpienie dolegliwości bólowych(do 3 godzin), po wyjściu ćwiczenia kończyn.
7. ZASTOSOWANIE KRIOKOMORY:
- rehabilitacja:
rozluźnienie napięcia mięśni
przeciwbólowe
przeciwzapalne
immunomodulacyjne
- wskazania:
zespoły kręgosłupopochodne
schorzenia zapalne(RZS), zwyrodnienie stawów
po urazach(skręcenia, zwichnięcia)
przykurcze stawowe
PHS zapalenie barków
spastyka
choroba Parkinsona
nerwobóle
- odnowa biologiczna i kosmetyka:
poprawa nastroju
poprawa snu
ustąpienie zmęczenia
odnowa biologiczna organizmu
antydepresyjnie
regeneracyjne
uczucie rozgrzania
redukcja nadwagi
zwalczanie celulitu
spowolnienie procesu starzenia(efekt antyoksydacyjny)
wzmocnienie struktury powierzchniowych naczyń krwionośnych
teleangiektazje, rozszerzenie i pękanie drobnych naczynek tzw. pajączki
przyspieszenie przemiany materii(sprzyja spalaniu tkanki tłuszczowej)
poprawa kolorytu skóry
zabiegi odmładzające, ujędrniające skórę
- przeciwwskazania:
zaburzenia czucia skórnego
uczulenie na zimno
zaburzenia troficzne
nowotwory
odmrożenia
zaburzenia mikrokrążenia(w cukrzycy, miażdżycy)
ciężkie choroby serca i krążenia(nadciśnienie, choroba wieńcowa serca, częstość skurczu serca powyżej 100/min
porażenie choroby nerek, pęcherza moczowego
ciąża
klaustrofobia
wiek starczy
przebyte zakrzepy żylne i zatory tętnic obwodowych
stan po zawale przed upływem0,5 roku
T: ULTRADŹWIĘKI – OD 1996 R. WYKORZYSTYWANE W KOSMETYCE.
1. ULTRADŹWIĘKI – fala akustyczna – drgania cząstek ośrodka(gazów, cieczy, ciał stałych) o częstotliwości większej niż 20 kHz. W dermatologii i kosmetyce znajdują zastosowanie ultradźwięki o częstotliwości 1MHz – 30000 Hz. Emitowane przez płaską od spodu głowicą, którą wodzi się po skórze zwilżonej specjalnym żelem umożliwiającym niezakłócone przenikanie ultradźwięku w głąb tkanek.
2. DZIAŁANIE BIOGICZNE ULTRADŹWIEKÓW:
- cieplne – pierwotna mechaniczna energia ultradźwięków zostaje po wniknięciu w różnym stopniu przekształcona w ciepło. Dzięki owym drganiom w skórze, tkance podskórnej cząsteczki masy tkankowej wibrują i rozgrzewają się. Pod wpływem ciepła rozszerzają się naczynka krwionośne, wzrasta zaopatrzenie komórek w krew, a wraz z nią w tlen i składniki odżywcze. Zwiększa się też przepuszczalność błon komórkowych – wykorzystuje się to do wprowadzania w głąb skóry różnych substancji czynnych np. usprawniającego przemianę komórek koenzymu Q10, substancji nawilżających w zabiegach odmładzających. Tak więc początkowy efekt cieplny stanowi przygotowanie do zabiegu.
- mechaniczne fala ultradźwiękowa wywołuje w tkankach rytmiczne, odpowiadające jej częstotliwości drgania cząsteczek o charakterze naprzemiennego zagęszczania i rozrzedzania w kierunku rozprzestrzeniania się fali. Działają one na błony komórkowe zwiększając ich przepuszczalność poprzez ruch płynu śródtkankowego opływającego komórki napierając na ich błony(mikromasaż). Łatwiejsze jest wydalanie kanałami limfatycznymi produktów przemiany materii. Toksyn i cząsteczek tłuszczu
- fizykochemiczne ultradźwięki wywołują procesy fizykochemiczne:
zmiany strukturalne białek w komórkach skóry
poprawa równowagi pH w skórze
przyspieszenie metabolizmu w skórze
działanie bakteriobójcze
podwyższenie produkcji kolagenu
3. BIOLOGICZNE SKUTKI DZIAŁANIA ULTRADŹWIĘKÓW:
- polepszenie mikrokrążenia
- wzrost przepuszczalności błon komórkowych
- przyspieszenie przemiany materii
- podwyższenie produkcji kolagenu
- zwiększenie rozciągliwości włókien kolagenowych
- przyspieszenie regeneracji
- aktywacja reakcji enzymatycznych
- rehabilitacja(podwyższenie progu bólu, działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, zmniejszenie napięcia mięśni, wzrost ruchomości stawów, polepszenie mikrokrążenia)