Co to jest komputer?
Co to jest komputer?
Komputer jest to uniwersalny system cyfrowy zdolny do wykonywania pewnego zbioru rozkazów (różnorodnych operacji elementarnych), w którym użytkownik może określić sekwencję wykonywanych rozkazów koniecznych do realizacji postanowionego zadania. Głównymi częściami składowymi komputera są: procesor, pamięć operacyjna, w której jest zapisany program określający sekwencję wykonywanych operacji oraz dane do przetworzenia oraz układy wejścia – wyjścia, do których są przyłączone urządzenia zewnętrzne umożliwiające kontakt komputera z otoczeniem i użytkownikiem. Istotną cechą komputera, odróżniającą go od innych systemów cyfrowych, jest możliwość zupełnej zmiany realizowanych przez niego funkcji jedynie przez zmianę programu w jego pamięci.
Historia komputera
Gdy myślimy o komputerze, zwykle wyobrażamy sobie dużą szarą skrzynkę, wypełnioną elementami elektronicznymi. Na skrzynce znajduje się najczęściej monitor, a gdzieś obok drukarka i paczka papieru. Zanim pojawiły się bowiem pierwsze komputery, człowiek wymyślał wiele różnych mechanicznych urządzeń, które miały mu pomagać w liczeniu. Pierwsze komputery zbudowano z lamp elektronowych, jakie niektórzy pamiętają jeszcze ze starych odbiorników telewizyjnych. Lampy te miały jednak bardzo ważną wadę: wymagały do pracy wysokiego napięcia, a tym samym powodowały duże zużycie energii elektrycznej. Poza tym nawet najmniejsze z nich rozmiarami znacznie przewyższały nowoczesne układy elektroniczne.
Natomiast pierwsze komputery osobiste (PC – personal computer) zostały opracowane przez IBM. Ponieważ na rynku pojawiło się coraz więcej produktów, zaczęto pisać programy dla tego typu komputerów. Producenci sprzętu odpowiedzieli na to kolejną falą unowocześnionych komputerów typu IBM – PC. Proces ten rozwijał się na zasadzie lawiny: komputery, nowe komponenty i oprogramowanie są obecnie tworzone przez setki najróżniejszych producentów. Tym sposobem PC stał się najbardziej rozpowszechnionym typem komputera na świecie.
Komputer ekologiczny
Obecnie wszyscy producenci komputerów starają się w jak najmniejszym stopniu obciążać swymi wyrobami środowisko naturalne. Wielu z nich zapewnia nas, że wszystkie opakowania ich produktów, a także części z tworzyw sztucznych, nadają się do ponownego wykorzystania. W cyklu produkcyjnym całkowicie rezygnuje się ze stosowania szkodliwych związków chemicznych zatruwających atmosferę. Jeżeli na obudowie swojego komputera dostrzegasz znaczek „green” będzie to oznaczało, że został on wykonany według wymienionych założeń. Dość istotny jest też sposób w jaki pracuje nasz komputer, czyli sprzęt. Ekologiczne komputery i monitory powinny być wyposażone w:
mechanizm automatycznego regulowania zużycia energii,
specjalne filtry instalowane dla całkowitego bezpieczeństwa
Czasem zdarza się, że monitory komputerowe, podobnie jak kineskopy normalnych odbiorników telewizyjnych emitują pewne dawki promieniowania. Nie należy się specjalnie tym przejmować, gdyż ilości te są bardzo małe.
Do czego używany jest komputer
Na początku komputery były tworzone przez potencjalnych producentów oprogramowania, niemniej niektórzy wyłamali się i podążali własną drogą, aby stworzyć coś własnego. Dawniej komputery służyły jedynie do pracy, wypełniało się na różnych aplikacjach dane, które się zapisywało. Z biegiem czasu na komputery pojawiły się:
a) gry
b) oprogramowanie
c) możliwość drukowania, skanowania, słuchania płyt
d) internet – komunikowanie się z ludźmi z całego świata
e) SS listów, pocztówek, oraz wszelkich wiadomości
Urządzenia wewnętrzne komputera:
- płyta główna
Jest to podstawowy podzespół komputera klasy IBM PC, dzięki któremu możliwa jest fizyczna integracja innych podzespołów elektronicznych w komputerze. Wszystkie elementy elektroniczne komputera umieszczone są na płycie głównej. Zarządza nią układ scalony tzw. chip – set.
- mikroprocesor
Jest to mikroukład krzemowy, zawierający jednostkę centralną komputera. Zadaniem mikroprocesora jest wykonywanie zadań na podstawie instrukcji otrzymanych od programu. Podstawowym parametrem mikroprocesora jest zegar. Częstotliwość zegara jest podawana w MHz. Największym producentem procesorów jest Intel. Jego produkty to: 8088/86 XT, 80286 AT, 80386+procesor numeryczny, 80486 SX, 80486 DX, Pentium, Pentium Pro, Pentium Celeron, Pentium II, Pentium III.
- magistrala
Jest to łącze pomiędzy układami w komputerze. Służy do komunikowania się procesora z innymi urządzeniami płyty głównej, z kartami rozszerzeń, a także portami zewnętrznymi oraz dyskami twardymi. Najważniejszą cechą magistrali jest ilość bitów danych, jaką można przesłać jednorazowo, czyli szerokość szyny danych. Najbardziej rozpowszechnione typy magistral to:
ISA (16-bitowa magistrala danych, pracuje z częstotliwością 8 MHz)
EISA (32-bitowa magistrala danych, częstotliwość: 10 MHz)
VESA (32-bitowa, 40-50 MHz)
PCI (32- bitowa, częstotliwość: 33 lub 66 MHz)
- port
Jest to złącze w komputerze umożliwiające podłączenie urządzeń zewnętrznych. W przypadku komputerów klasy IBM PC rozróżniamy porty szeregowe (COM1, COM2 itd.) i równoległe (LPT1, LPT2 itd.).
- pamięć ROM
Nazywana jest pamięcią nieulotną. Zachowuje ona swoją zawartość także w czasie wyłączenia komputera.
- pamięć RAM
Nazywana jest pamięcią o dostępie swobodnym lub pamięcią operacyjną. Jest one niezbędna w komputerze do szybkiej wymiany danych. Pamięć RAM jest także określana jako pamięć ulotna, ponieważ jej zawartość nie jest stała.
- kontrolery dysków twardych i napędów dysków
EIDE (kontrolery dwukanałowe, za pomocą odpowiedniej taśmy łączącej do jednego kanału kontrolera możemy podłączyć dwa urządzenia: dysk twardy, napęd CD-ROM, napęd dyskietek typu LS-120, itd.)
SCSI (w przeciwieństwie do kontrolerów EIDE, są one rzadko montowane bezpośrednio na płytach głównych, z jednym kontrolerem typu SCSI możemy podłączyć 15 urządzeń).
- dysk twardy
Jest to główny nośnik danych w komputerze. Napęd dysku twardego jest oznaczany skrótem HDD (Hard Disk Drive)
- dyskietka
Jest to wymienny dysk magnetyczny w postaci obustronnie zapisywanego talerza. Średnica talerza wynosi 3,5 cala. Dyskietkę oznacza się symbolem HD (High Density – duża gęstość)
- płyta CD-ROM
Jest to nośnik danych, z którego dane odczytywane są za pomocą promienia lasera. Dane na CD-ROM można zapisać tylko jeden raz, ale ich odczyt może się odbywać wielokrotnie.
- płyta DVD
Jest to optyczny dysk do odczytu, posiadający rozmiar klasycznego dysku CD-ROM. Jest on o wiele bardziej pojemniejszy niż dysk CD-ROM.
- karty rozszerzeń:
karta graficzna
karta dźwiękowa
modemy
- obudowy
(a) Desktop (obudowa komputera, króra charakteryzuje się poziomym ustawieniem)
(b) Tower (obudowa komputera, która charakteryzuje się pionowym ustawieniem. W zależności od jej rozmiaru rozróżniamy obudowy: minitower, miditower, bigtower)
Urządzenia zewnętrzne komputera:
- monitor
Jest to urządzenie pozwalające na bezpośrednią kontrolę nad przebiegiem pracy programu. Wyświetla on obraz tworzony przez kartę grafiki.
- drukarka
Jest to urządzenie, które pobiera dane z komputera i drukuje je na papierze lub folii. Trzy najpopularniejsze typy drukarek to:
1. igłowa
2. atramentowa
3. laserowa
- ploter
Jest to urządzenie umożliwiające sporządzenie rysunków technicznych oraz innego rodzaju grafiki przy wykorzystaniu sterowanych elektronicznie pisaków lub dysz z atramentem.
- skaner
Jest to urządzenie umożliwiające wprowadzenie do komputera grafiki i tekstu. Dzięki zamianie skanowanej płaszczyzny na postać cyfrową może ona zostać wyświetlona na ekranie monitora i zapisana na dysku w odpowiednim formacie.
- klawiatura
Jest to urządzenie pozwalające użytkownikowi komputera na przekazywanie do komputera poleceń i informacji.
- mysz
Jest to urządzenie połączone z komputerem za pomocą kabla lub fal radiowych. Za pomocą myszy możemy obsługiwać odpowiednią grupę programów.
- zasilacz podtrzymujący
Zasilacz podtrzymujący umożliwia zabezpieczenie komputera przed spadkiem napięcia zasilającego lub przed jego całkowitym zanikiem.
Wirusy komputerowe
Wraz z pojawieniem się komputerów zaczęto wymyślać przeróżne wirusy niszczące pliki, katalogi, dokumenty itd. U schyłku XX w. zyskały one niespotykalne dotychczas możliwości rozprzestrzeniania się jak np. przez Internet. Cechą komputerowego wirusa jest powielanie niewielkiego programu, który pasożytuje na innych zbiorach danych: ukrywa się w nich, przenosi się wraz z nimi, dokonuje zmian, często niszczy.
Są bowiem programy, które nie potrafią się mnożyć w komputerze. W przenoszeniu się musi im pomóc człowiek, np. otwierając bez zastanowienia nieznany załącznik do poczty elektronicznej. A w nim może czyhać robak – program, który przy najbliższej okazji wyśle listy do naszych znajomych i oczywiście dołączy do nich swą kopię. Tak właśnie działa znany już Happy99 czy niszczycielski Explore.Zip.
Ale pojawiają się też mikroby, które trudno zakwalifikować. Złowrogie Melissa czy LoveLetter (odpowiedzialne za sparaliżowanie łączności e-mailowej w wielu firmach) łączyły w sobie cechy wirusa i robaka.
Wirusy najczęściej roznoszone są przez Internet. Raz, że jego użytkowników przybywa w imponującym tempie – a każdy nowy internauta to nowy komputer do zakażenia. Dwa, że rośnie prędkość, z jaką łączymy się z siecią. Jeśli mamy łącze stałe albo dostęp przez telewizję kablową, to nawet nie zauważymy, gdy wraz z pocztą do komputera wskoczy nawet duży, złośliwy program. Najczęściej wirusem możemy się zarazić przez:
I. dyskietkę (wirusy mogą się ukrywać w programach, dokumentach, ale też w tzw. „bootsektorze”, gdzie „gołym okiem” ich nie da się zobaczyć).
II. Załącznik do e-maila (jeśli to program, to najczęściej zawiera robaka; jeśli dokument to może zawierać wirusy makro)
III. pirackie oprogramowanie
IV. darmowe CD-ROM-y
V. programy shareware ściągnięte z Internetu
Najlepiej zabezpieczyć się przed wirusami kupując wszelkiego rodzaju programy przeciwwirusowe, których jest pełno na dzisiejszym rynku. Bardzo dobrymi programami przeciwwirusowymi są m.in.:
McAfee Virus Scan
Quick Heal
AntiViral Toolkit
F-Secure Anti-Virus
Admiral VirusScanner
Panda Antivirus Platinium
eSafe Protect
Norton Antivirus
ViruSave
InnoculateIT Personal Edition
Jak powinno wyglądać nasze stanowisko pracy?
Trzeba zachować prawidłową postawę podczas korzystania z komputera:
odpowiednie ustawienie monitora
luźne ułożenie rąk
regulowany fotel
podpórka pod stopy
dużo wolnego miejsca na nogi