Lasy równikowe, pustynie, sawanny - podstawowe informacje
Lasy równikowe
Na całej kuli ziemskiej w pobliżu równika występują LASY RÓWNIKOWE.
Występuje w nim wiele gatunków zwierząt np. hipopotamy, goryle, szympansy , słonie, okapi oraz najbardziej przystosowany do takich warunków lampart. W puszczy w Afryce najwięcej występuje małp. Przy rzekach można spotkać hipopotamy. Największymi ssakami są słonie , okapy. Występują tam również najróżniejsze owady np. motyle i chrząszcze.
W lasach równikowych również występuje wiele gatunków roślin.
Tylko nad rzekami podszycie lasu jest bardzo gęste. Rośliny żyjące w cieniu mają duże, miękkie liście, bardzo często o czerwonawym zabarwieniu. Takim przypadkiem jest begonia, często u nas spotykana jako roślina doniczkowa. Występują również:
- orchidee, które nie mogą żyć w zaciemnionym dnie lasu
- liany, które najczęściej rosną grupami
Słońce góruje tu zawsze w pobliżu zenitu, ale tylko dwa razy w roku góruje w zenicie. Temperatury zawsze wynoszą ponad 200C. Niemal co południe zrywają się burze z błyskawicami. Przez około godziny pada deszcz zenitalny. Jest tam strasznie duszno i parno z powodu szybkiego parowania wody.
Sawanna
Na szerokości około 8oN można zauważyć, że lasy robią się coraz rzadsze i coraz częściej występuje roślinność trawiasta nazywana Sawannami.
Afrykańska sawanna jest miejscem życia wielu gatunków zwierząt. Równiny sawanny dostarczają obfitego pokarmu zwierzętom - roślinożernym. W wilgotniejszych miejscach rosną zarówno baobu, akacje, drzewiaste wilczomlecze, jak i drzewa kapokowe, na gałęziach których budują swoje charakterystyczne gniazda wikłacze. Znaczna część ofiar przypisywanych lwom, które polują na duże roślinożerce, takie jak zebry i antylopy (np. gnu czy kob śniady), w rzeczywistości pada ofiarą hien, a lwy często zadowalają się rolą padlinożerców. Inny drapieżnik, lampart często leży na gałęzi drzewa, bacznie obserwując pobliskie wodopoje. Gdy coś upoluje, zdarza się, że wciąga ofiarę na drzewo, by nie dzielić się z padlinożernym marabutem. Wiele gatunków roślinożerców, jak słonie, bawoły afrykańskie, żyrafy, czy gazele impala, może wspólnie żyć na sawannie, ponieważ odżywiają się odmiennymi roślinami, a więc unikają konkurencji pokarmowej. Skóra wielkich roślinożerców , szczególnie bawołów, dostarczają pokarmu w postaci kleszczy i innych skórnym pasożytów małym bąkojadom. Mangusty pręgowane mają również swoją niszę, odżywiając się małymi zwierzętami, np. jaszczurkami. Skarabeusze robią charakterystyczny kule z nawozu, w których składają swoje jaja.
Na sawannie występują dwie pory roku sucha i deszczowa. W czasie trwania pory deszczowej następuje wspaniały rozwój roślin. W czasie trwania pory suchej sawanna zmienia barwę na szarą. Wszystkie trawy wtedy usychają.
Pustynia
W Afryce i Ameryce pn. i pd. występują pustynie.
Tylko odpowiednio przystosowane rośliny i zwierzęta mogą przeżyć suchość i spiekotę pustynnego dnia. Dla pustyń amerykańskich charakterystyczne są kaktusy (np.kaktus kolumnowy sugaro, czy opuncje), których liście przekształciły się w kolce, chroniące roślinę przed utratą wody. Grube pnie kaktusa kolumnowego są często zamieszkiwane przez sóweczkę kaktusową, która gnieździ się w dziuplach wykutych przez dzięcioła. Większość zwierząt pustynnych jest aktywnych nocą, dzień spędzają w ukryciu chłodnych nor lub pod kamieniami tak jak robią kotofretki i szczuraskoczki.
Mrówkolew spędza dzień zagrzebany w piasku, czyhając na dnie swojej pułapki na przechodzące owady: swe ofiary wysysa, pozostawiając jedynie puste skórki. Po zachodzie słońca pustynne zwierzęta ożywiają się. Jadowite skorpiony poszukują owadów. Niektóre gady, takie jak kolczasta jaszczurka, również polują na owady, podczas gdy inne, np. jadowite helodermy arizońskie, i grzechotniki, czają się na małe ssaki. Sówki ziemne polują na jaszczurki, a lelek białogardły łowi owady. Pustynne ssaki to zające wielkouche, lisy( korsak amerykański), skunksy, kojoty i płochliwe jelenie mulaki. Niektóre pustynne ptaki , taki jak kukawka srokata i kolibry, są aktywne w dzień.
Na pustyni jest zawsze bardzo ciepło. Powietrze jest suche. Jedynie pora dżdżysta sprawia ulgę. Są to obficie padające opady. Wiatry na pustyni często mają charakter trąb powietrznych, które porywają liście i kamyki tworząc burze pyłowe.