"Tango" Mrożka jako ostrzeżenie przed postawą konformistyczną i nihilistycznym buntem.
Tango jest moralnym ostrzeżeniem przed skutkami postawy konformistycznej, która grozi zatraceniem ładu moralnego, oraz przed nihilistycznym buntem, który rodzi anarchię i przemoc. Jaką postawę wobec tego proponowałbyś w myśl treści?
„Tango” Sławomira Mrożka jest utworem, który ostrzega nas przed skutkami dwóch postaw, które mogłyby doprowadzić do zatracenia ładu moralnego, lub przemocy. Jedną z tych postaw jest konformizm, czyli zgoda z obowiązującymi normami, wzorami, zasadami, wartościami i poglądami. Druga to postawa nihilistyczna, która odrzuca i neguje zasady, wartości i poglądy, czyli jest po prostu buntem. Obydwie postawy są sobie przeciwne i kontrastują ze sobą, jednak żadna z nich nie prowadzi do kompromisowego rozstrzygnięcia problemów. „Tango” pokazuje, jakie mogą być skutki przyjęcia którejkolwiek z nich.
Postawę konformistyczną w utworze reprezentują Stomil, Eleonora, Eugenia i Eugeniusz, oraz Edek i Ala. Rodzice Artura są „nowocześni”. W swojej młodości buntowali się przeciwko obyczajom i morałom, dlatego w domu Artura panuje ciągły nieład i chaos. W ich mieszkaniu jest ciągły bałagan, a na środku stoi katafalk po dziadku zmarłym dziesięć lat temu. Stoi tam także wózek dziecięcy Artura, mimo że jest on już dorosły. Eleonora zdradza męża z Edkiem, który mieszka w ich domu, na co w ogóle nie reaguje Stomil, dla którego najważniejszy jest brak krępacji i eksperymenty ze sztuką. Stomil chodzi cały dzień w rozpiętej piżamie, natomiast babcia i wujek Artura ciągle grają w karty mimo swojego poważnego wieku i nie dbają o zachowanie tradycji i obyczajów. Taka postawa rodziny tworzy patologię, w której wychowuje się Artur i prowadzi do zatracenia jakichkolwiek zasad moralnych. Artur jest reprezentantem postawy nihilistycznej. Buntuje się przeciwko swoim rodzicom i przeciwko chaosowi jaki panuje w jego domu. Jest to jednak trudne, ponieważ nie da się buntować, skoro ten bunt jest przyjęty przez jego rodziców. Ojciec pozwala mu się buntować, ponieważ uważa, że każdy może robić to na co ma ochotę. Artur stosuje różne taktyki przywrócenia ładu i porządku, a także zasad i tradycji w swoim domu i wprowadzenie w ich życie jakiś idei. Na początku chciał poślubić swoją kuzynkę Alę. Odrzucił proponowane mu idee takie jak modlitwa, sztuka i postęp. Babcia podsunęła mu ideę, którą byłą śmierć. Próbował namówić ojca, aby zabił Edka. Stomil, daje się w końcu namówić, lecz zamiast popełnić morderstwo idzie grać w karty. Artur źle traktuje swoją babcię i wujka, nie mając dla nich żadnego szacunku. Daje im kary takie jak leżenie na katafalku i zakładanie na głowę klatki dla ptaków. Ma on cechy dyktatora i posiada w domu władzę. Niestety jego zmagania są daremne i doprowadzają go do śmierci. Ginie on z rąk Edka, który zdobywa władzę.
Obydwie postawy nie doprowadzają do zgody. Osobiście zaproponowałbym kompromis. Na miejscu Artura nie stosowałbym przemocy, która rodzi agresję. Próbowałbym wytłumaczyć Ojcu, że powinien w pewien sposób zareagować na zdradę jego żony. Sam spróbowałbym wprowadzić do domu jakieś tradycje, aby babcia i wujek mogli je sobie przypomnieć. Wprowadziłbym w domu również prawa i obowiązki. Natomiast rodzice Artura powinni go spróbować zrozumieć, a nie upierać się przy swoich przekonaniach o wygodnym życiu, powinni go wysłuchać i przemyśleć czy wartości i poglądy, które przyjęli są dobre również dla innych, a nie tylko dla ich własnej wygody. „Tango” jest utworem, który pokazuje nam skutki przyjęcia postawy zagorzałego buntownika, lub osoby, która zgadza się na przyjęte normy, nawet jeśli są one nieodpowiednie. Utwór ten jest pewnego rodzaju przestrogą skłaniającą do przemyśleń nad właściwą postawą prowadzącą do zgody i ładu moralnego, oraz uniknięcia przemocy i anarchii.