Atmosfera - chmury, klimat, pogoda, krążenie wody, zmienność pogody w Polsce
ATMOSFERA
Powietrze atmosferyczne krąży wokół ziemi, ponieważ:
Oś Ziemi w czasie ruchu dookoła Słońca ma stały kierunek i nachylenie
||
/
Nierównomierny jest dopływ do powierzchni Ziemi energii promieni słonecznych
||
/
Zróżnicowana jest temperatura Ziemi od której nagrzewa się powietrze
||
/
Powstają przy powierzchni ziemi ośrodki wysokiego niskiego ciśnienia
||
/
Istnieje przypływ mas powietrza między tymi ośrodkami, czyli jego krążenie
Ruch Pionowy – uzależniony jest od temperatury powietrza, ciepłe wędruje do góry PRĄD WSTĘPUJĄCY ( Mała masa)PRĄD ZSTĘPUJĄCY zimne opada (Duża masa)
Ruch Poziomy - tzn. wiatr wywołany jest różnicą ciśnień, prądy próbując wyrównać ciśnienie tworzą spirale (Do równika)
Cyrkulacja Pasatowa – jest to przemieszczanie się zimnych mas powietrza ze stref zwrotnikowych w kierunku równika.
Prądy Strumieniowe – zasilane powietrzem z antypasatów antypasatów powietrzem z wyższych szerokości. Zapieprzaja 200/300 km/h, są częścią globalnej cyrkulacji atmosfery, okrażają ziemie.
Front Atmosferyczny – ścieranie się 2 odmiennych mas powietrza
CYKLON
Cyklon – gwałtowne wiatry, najgroźniejsze to cyklony tropikalne, są to uk. niskiego ciśnienia które kierują się ku środkowi (oko cyklonu) tworząc wir. Na południu wir krąży zgodnie z ruchem wskazówek, na północy odwrotnie.
Trąba Powietrzna – krótkotrwała, mniejsza, za to szybsza od cyklonu, powstaje w umiarkowanych strefach klimatycznych.
Tornada – Są to trąby powietrzne powstające w Ameryce Północnej, powstają na wiosnę, prędkość tornada to 180-500 km/h
CHMURY
Są trzy piętra powstawania chmur:
Wysokie (5-13 km) - to chmury zbudowane wyłącznie z kryształków lodu i nie dają żadnych opadów, nazywamy te chmury pierzaste, pierzasto-kłębiaste i pierzasto-warstwowe.
Średnie (2-7km) – są to chmury zbudowane z wody i kryształków lodu: warstwowe, kłębiaste i warstwowo deszczowe (Chmury Pionowe na dole woda na górze lód)
Niskie (0-2km) – wyłącznie woda: kłębiasto-warstwowe, warstwowe, i chmury pionowe takie jak: kłębiaste, burzowe (Rozwijające się nawet do piętra wysokiego)
Deszcze – Strefa międzyzwrotnikowa: powstają na skutek łączenia się malutkich kropelek większe, które są cięższe. Ta sytuacja jest tylko, gdy temp. > 0. Ponad 50 % wszystkich.
Strefa umiarkowana - deszcz i lód zamarza i w ten sposób zwiększa swoją objętość i masę, wypada z chmury i jeśli pod chmurą jest poniżej zera, spada na ziemie jako śnieg, jeżeli powyżej jako deszcz. Ponad 90% wszystkich.
KLIMAT
Klimat – charakterystyczny dla danego obszaru przebieg stanów pogody, ustalony na podstawie wieloletnich pomiarów meteorologicznych.
Procesy Klimatotwórcze – obieg ciepła i wilgoci w atmosferze, krążenie powietrza wokół ziemi. Przebieg tych procesów kształtowany jest przez:
Czynniki Klimatyczne – szerokość geograficzna, wielkość oraz rozmieszczenie lądów i mórz, prądy morskie, odległość od morza, wys. n.p.m., szata roślinna, działalność człowieka.
Szerokość geograficzna jest najważniejsza: od niej zależy naświetlenie ziemi. W niskich szerokościach wysokie temperatury, bo słońce wysoko. A tam gdzie słońce nisko to i niska temperatura.
Rozkład lądów i oceanów i podłoże lądowe powodują zakłócenia w strefowym rozkładzie temp., opadów i ciśnień.
Klimat Morski – równomierne opady, chłodne lato, łagodna zima i amplituda 18C
Klimat Kontynentalny – mniejsze opady (głównie latem), mroźne zimy, cieplejsze lata i amplituda >28C
Klimat Górski – niskie ciśnienie, dużo równomiernych opadów
Prądy morskie – ciepłe prądy (częściej deszcz, podwyższenie temp.), zimne (rzadziej deszcz, obniżenie temp.)
Forma ukształtowania decyduje o możliwości przemieszczania się mas powietrza: niziny ułatwiają, góry stanowią barierę
Pogoda
Określa się ja głownie na podstawie pomiarów stacji meteorologicznych na całym świecie, lub też można ją ustalić na odstawie zdjęć satelitarnych, ale to na krótką metę, czyli 24H.
Wszystko to jest podstawą stworzenia map synoptycznych (Pogodowych)
Front Zakludowany – powstały z połączenia frontu chłodnego z ciepłym.
Front Ciepły:
- powolny równomierny spadek ciśnienia
- wzrost temp. powietrza
- tworzenie się pięter chmur od wysokiego, później średnie i na koniec niskie
- dłuższe opady o niewielkim nasileniu
- nieznaczną zmianę kierunku i siły wiatru
Front Chłodny:
- początkowo spadek, później wzrost ciśnienia
- szybki spadek temp. powietrza
- wzrost prędkości wiatru
- rozwój chmur kłębiastych i kłębiasto-deszczowych
- krótkotrwałe ulewne opady, latem burze
Zmienność Pogody w Polsce
Pogoda w Polsce jest zmienna. Najważniejsze czynniki, które zmieniają klimat w Polsce to:
- położenie w umiarkowanych szerokościach (Zmiany wys. Słońca nad horyzontem)
- odległość od akwenów wodnych (Bałtyku i Oceanu Atlantyckiego) co wpływa na temp. i ilość opadów.
-ukształtowanie powierzchni: (Polska to głownie równiny i niziny) co wspomaga przepływ powietrza z zachodu na wschód i odwrotnie.
- ogólna cyrkulacja powietrza: rozmieszczenie ośrodków wys. i niskiego ciśnienia.
- rodzaje mas powietrza napływające nad Polskę
Krążenie wody
Prądy Morskie – wpływ: stałe wiatry, temp. i zasolenie (masa), wiatr wiejący przez cały czas wprowadza wodę w ruch i ten sposób zaczyna płynąć prąd, który rozwija prędkość ok. 10 km/h.
Prądy Głębinowe – są to podwodne masy powietrza, które opadły na skutek zróżnicowania masy wody, które powoli płyną w kierunku równika, wynoszono są w niskich szerokościach geograficznych z v=1cm/dobę. Ten powolny ruch zwany jest upwellingiem. Zachodzi w strefie międzyzwrotnikowej. Mają wiele sub. Odżywczych, dlatego w ich okolicach powstają bogate łowiska rybne.