Dwudziestolecie międzywojenne-powtórka do sprawdzianu

POJĘCIA:
Mniejszość narodowa- grupa ludzi, zamieszkująca obszar danego państwa, odróżniająca się od reszty społeczności językiem, kulturą, pochodzeniem etnicznym bądź religią.
Sejm Ustawodawczy- to jednoizbowy organ parlamentarny wybrany dla uchwalenia konstytucji (Konstytuanta) odrodzonej Polski.
Dyktator- dyktatorem określa się przywódcę kraju, sprawującego władzę w sposób autorytarny łamiąc przy tym prawa człowieka
Totalitaryzm- to forma rządów, w której obywatele są całkowicie podporządkowani absolutnej władzy państwa, we wszystkich aspektach życia.
Faszyzm- ruch społeczno-polityczny o charakterze antydemokratycznym, totalitarnym
Hitleryzm- system społeczno polityczny zainicjowany przez hitlera uwzględniający działania z Mein Kamp
Stalinizm- to system polityczno-ekonomiczny, jaki powstał w ZSRR pod władzą Józefa Stalina
Komunizm- system społeczno-polityczny stworzony w myśl zasad ideologii komunistycznej.
Rasizm-
Zamach stanu- próba lub sposób zdobycia władzy przez jednostkę, bądź grupę, najczęściej metodami siłowymi
Antysemityzm- uprzedzenie, postawa wrogości w stosunku do Żydów oraz osób pochodzenia żydowskiego
Inflacja-jest to obniżanie się siły nabywczej pieniądza (jego wartości rynkowej)
Reforma walutowa-
Terror- stosowanie przemocy, gwałtu, ucisku, okrucieństwa w celu zastraszenia, zniszczenia przeciwnika; okrutne, krwawe rządy
Nacjonalizm- postawa społeczno-polityczna uznająca interes własnego narodu za nadrzędny wobec interesu grup społecznych
Industrializacja-inaczej uprzemysłowienie jest to proces przekształcania się społeczeństw tradycyjnych w przemysłowe dzięki wprowadzeniu gospodarki opartej na mechanizacji produkcji
Kołchoz-formalnie rolnicza spółdzielnia produkcyjna, w rzeczywistości rodzaj przedsiębiorstwa rolniczego charakterystycznego dla byłego ZSRR
Łagier-system obozów pracy przymusowej w ZSRR
Gułag-
Nazizm- to totalitarna ideologia NSDAP obowiązująca w Niemczech w czasie sprawowania władzy przez tę partię 1933-1945
Kult jednostki- określanie sposobu sprawowania władzy przez dyktatorów
Sanacja- uzdrowienie życia publicznego
Przewrót majowy- nazwa zamachu stanu dokonanego przez J. Piłsudskiego
Deportacje- to proces wysiedlenia
Kryzys przysięgowy- tak nazwano odmowę złożenia przysięgi przez J. Piłsudskiego cesarzowi Niemiec
COP- Centralny Okręg Przemysłowy, ośrodek przemysłu ciężkiego budowany w 1936-1939 w południowo-centralnych dzielnicach Polski.
Mała konstytucja- to Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 20 lutego 1919 r. w sprawie powierzenia Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa
Autorytaryzm- system ustrojowy oparty na nie kontrolowanej władzy jednostki lub grupy
Demokracja parlamentarna- ustrój państwa, w którym najwyższym organem władzy jest parlament reprezentujący władzę ludu
Wojna celna-
„sprawa brzeska”- polityczny proces sądowy przywódców Centrolewu, przeprowadzony w dniach 26 października 1931 - 13 stycznia 1932 r. przed Sądem Okręgowym w Warszawie.
„Wielka czystka”- nazwa okresu historii ZSRR w latach 30. XX wieku, charakteryzującego się szczególnie nasilonym terrorem, skierowanym wobec kadr partyjnych, urzędników, dowódców wojskowych oraz innych osób, oskarżonych o działalność kontrrewolucyjną (nazywano ich wrogami ludu).
Centrolew- nazwa opozycyjnego wobec sanacji bloku politycznego
„noc długich noży”- nazwa nadana akcji wymordowania wielu konkurentów i przeciwników Hitlera
Ustawy norymberskie- ustawy ograniczające prawa obywatelskie Żydów

DATY:
17.III.1921r.- Konstytucja Marcowa
23.VI.1935r.-
12.V.1926r.- zamach stanu w Polsce J. Piłsudski
1922r.- konferencja w Genui; zamach stanu we Włoszech
1925r.- podpisanie paktu przez Niemcy o nienaruszalności granic z Francją i Belgią w Locarno
1933r.- Hitler Kanclerzem Niemiec
1929r.- pierwszy antybiotyk Penicylina-Ernest Fleming
1929-1933(35)r.-kryzys przemysłowy
6.XII.1922r.- zamordowanie Gabriela Narutowicza I Prezydenta Rzeczypospolitej

POSTACIE:
Józef Stalin- dyktator Rosyjski
Benito Mussolini- dyktator Włoski, przywódca faszyzmu
Adolf Hitler- dyktator Niemiecki
Gabriel Narutowicz- Pierwszy Prezydent Rzeczypospolitej
Stanisław Wojciechowski- polski polityk, II Prezydent Rzeczypospolitej, współtwórca PPS
Ignacy Mościcki- polski polityk i chemik. III Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Józef Piłsudski- polski dowódca wojskowy i mąż stanu, pierwszy Marszałek Polski, dwukrotny premier Polski
Władysław Grabski-polski polityk, ekonomista i historyk. Znany powszechnie jako autor reformy walutowej.
Eugeniusz Kwiatkowski-polski polityk i działacz gospodarczy II Rzeczypospolitej.
Ignacy Paderewski- wybitny pianista, kompozytor, polityk, prof. konserwatorium w Warszawie. W 1919 był premierem i ministrem spraw zagranicznych.
Edward Rydz-Śmigły-wł. Edward Rydz, pseudonimy Śmigły, Tarłowski, Adam Zawisza. Polityk, marszałek Polski (od 11 listopada 1936) i Naczelny Wódz w wojnie obronnej 1939 roku.
Wincenty Witos-polski polityk, wybitny działacz ruchu ludowego. „Sprawa brzeska”, Premier RP
Włodzimierz Lenin- organizator i przywódca rewolucji październikowej, a następnie Rosji Radzieckiej, jej pierwszy dyktator, współzałożyciel i przywódca partii bolszewickiej. Teoretyk i ideolog komunizmu.
Jędrzej Moraczewski- był premierem RP, Jeden z przywódców PPS, Minister komunikacji
Kazimierz Bartel- I Premier RP po przewrocie majowym, polski polityk, matematyk, rektor Politechniki Lwowskiej.
Felicjan Sławoj-Składkowski- Premier RP, polski generał i polityk
Lew Trocki- rewolucjonista rosyjski, jeden z twórców i przywódców Rosji Radzieckiej. Bliski współpracownik Włodzimierza Lenina, uczestnik rewolucji 1905-1907; był przewodniczącym Rady Delegatów Robotniczych w Petersburgu, po jej upadku na emigracji do wybuchu rewolucji lutowej.