Porta Latina Lectio secunda
A. VARIA
Licet intrare. Wolno wejść.
Decet parere. Wypada być posłuszym.
Oportet discere, non dormire. Należy się uczyć, nie spać.
Ora et labora! Módl się i pracuj!
Orate et laborate! Módlcie się i pracujcie.
Pare! Bądź posłuszny!
Parete! Bądźcie posłuszni!
Doce! Nauczaj!
Docete! Nauczajcie!
Veni! Przybądź!
Venite! Przybywajcie!
Audi! Słuchaj!
Audite! Słuchajcie!
Scribe! Pisz!
Scribite! Piszcie
Disce! Ucz się!
Discite! Uczcie się!
Widzę cię i pozdrawiam. My także cię widzimy i pozdrawiamy. Uczysz mnie. Słuchamy cię. Słuchacie i piszecie. Paula słucha i pisze. Marcus i Tytus siedzą i piszą. Nauczycielka nas uczy. Odpowiadaj i pisz! Piszesz? Uczę was czytać, pisać, myśleć. Czytajcie, piszcie, myślcie! Słyszycie mnie? Powinniśmy słuchać i myśleć.
B. PUELLAE DE SE NARRANT. (Dziewczęta opowiadają o sobie)
Siedzę w klasie (sali). Przychodzisz do sali. Widzisz mnie, pozdrawiasz i opowiadasz mi o tobie (sobie). Ja zaś opowiadam tobie o mnie.Ja pracuję i ty pracujesz. Widzisz, że pracuję. Teraz Paula i Kornelia przychodzą do klasy, widzą nas, pozdrawiają i opowiadają nam o sobie. My także opowiadamy o nas. Wtedy dziewczęta widzą nauczycielkę. Widzimy, że nauczycielką siedzi i czyta. Teraz dziewczęta siedzą i czytają. Wtedy nauczycielka przychodzi do nas i pyta: 'Skąd przychodzicie? Co robicie? O kim opowiadacie?'. Dziewczęta odpowiadają: 'Przychodzimy do klasy, żeby pracować.'. 'Uczycie się chętnie?'-pyta nauczycielka. 'Nie zawsze chętnie się uczymy, lecz dzisiaj lekcja nam się podoba.'-odpowiadają dziewczęta. 'Cieszę się, bowiem słyszę, że chętnie się uczycie.'-mówi nauczycielka.
C. EXERCITATIONES
1. Cum doceo, disco.
Cum doces, discis.
Cum docet, discit.
Cum docemus, discimus.
Cum docetis, discitis.
Cum docent, discunt.
3. rogare - roga! rogate!
sedere- sede! sedete!
legere- lege! legite!
audire- audi! audite!
4. Słucham i piszę. Audio et scribo.
Powinniście myśleć. Cogitare debetis.
Kiedy piszecie, myślcie! Cum scribitis, cogitate!
Zapytaj nas! Roga nos!
Dziewczęta ci odpowiadają. Puellae tibi respondent.
Wolno pytać. Licet rogare.
Należy pracować. Oportet laborare.
Czy słyszysz? Audisne?
5. salutować - salutare
docent - docere
audycja, audytorium - audire
skrypt - scribere
sedes - sedere
kuracja - curare
sanacja - sanare
amator - amare
dyscyplina - discere
debet - debere
instytucja - instituere
6. Tu mihi (ego) places.
Ego tibi (tu) placeo.
Vos nobis (nos) placetis,
Tu nobis (nos) places.
Vos mihi (ego) pkacetis.
Placetne tibi (tu) puella?
Vos (tu, powinno być vos) me videtis et mihi (ego) de vobis narratis. *
Puella de me (ego) narrat.
Narra nobis (nos) de te (tu).
Nos (ego, powinno być nos) de nobis narramus. *
* Uzgadniamy do orzeczenia
7. Ego vos video, ad vos venio, vobis de me narro. Tu nos vides et gaudes, ad nos venis et nos salutas,
Nos in aula sedemus, discimus et tibi de nobis narramus. Vos me non videtis, ad me non venitis, me
non salutatis.Cornelia vos in aula non videt, ad vos non venit,sed sedet et discit. Puellae libenter in
aulam veniunt, in aula sedent, legunt, scribunt et de se narrant. Cornelia, veni, sede et nobis de te
narra! Puellae, sedete, discite et audite!
D. DICTA, PROVERBIA, SENTENTIAE
Festina lente!- Spiesz się powoli.
Amo te, ama me! - Kocham cię, kochaj mnie!
Cum doceo, disco. - Kiedy nauczam, uczę się.
Cum tacent, clamant. - Kiedy milczą, wołają,
Dum spiro, spero. Póki oddycham, mam nadzieję.
Redde, quod debes. - Oddaj coś winien.
Ave ataque vale! - Witaj i żegnaj!
Disce aut discede! - Ucz się albo odejdź!
Docere, movere, delectare- Uczyć, poruszyć, bawić.
Habemus papam! - Mamy papieża!
Rozwiązania z następnej lekcji niebawem.