Wspólnota narodowa

Naród jest wytworzoną zbiorowością terytorialną o określonym składzie etnicznym, wytworzoną w procesie dziejowym; wspólnotą o charakterze gospodarczym, politycznym, społecznym i kulturowym; przejawiająca się w świadomości swych członków.

Kształtowanie się narodu jest procesem wieloletnim i nieprzypadkowym, a powstałym w wyniku istnienia czynników narodowotwórczych, wśród których wyróżnić można pierwotne (terytorium, wspólnota etniczna), które doprowadziły do powstania narodu, oraz wtórne (język, tradycja, obyczaje więź ekonomiczna, wspólnota losów dziejowych), które istnienie narodu podtrzymały i wpłynęły na jego rozwój.
Często cechą decydującą o wytworzeniu się narodu było łączenie się plemion zamieszkujących jedno terytorium, które oddziaływująca na siebie z czasem zbliżyły się, wyrzekając się własnej odrębności politycznej na rzecz jednej organizacji państwowej. Z czasem ta organizacja państwowa zaczęła się rozwijać, a naród oczywiście wraz z nią. Chęć utrzymania tendencji rozwojowej przez jej członków spowodowała, że państwo stało się również czynnikiem narodowotwórczym. Czynnik ten miał ogromny wpływ na wytworzenie się narodu polskiego.

Pojęcie narodu ściśle wiąże się z pojęciem ojczyzna. Naród zazwyczaj posiada ojczyznę ( lub o nią zabiega) - państwo urodzenia, kraj, w którym członkowie narodu zamieszkującego terytorium państwa są jego obywatelami; kraj, z którym naród jest związany więzią narodową. Można, więc rzec, że każde państwo jest ojczyzną dla narodu, który zamieszkuje terytorium danego kraju.
Ojczyzna jednak to coś więcej niż tylko państwo urodzenia. To jakby synonim domu, miejsca, w którym czujemy się bezpieczni "u siebie”, to specyficzna kultura, którą tworzyli nasi przodkowie, przekazywana i wzbogacana przez każde kolejne pokolenie. Również nasze pokolenie, często nie zdając sobie nawet sprawy staje się częścią budowania historii naszej Ojczyzny.

Patriotyzm to pragnienie wszystkiego, co najlepsze dla swojego kraju. Każdy człowiek chce jak najlepiej przede wszystkim dla siebie, więc tym samym również dla narodu, którego jest częścią i dla ojczyzny, w której mieszka. To pewnego rodzaju umiłowanie, uwielbienie tej formie organizacji ludzi: uczucie solidarności, braterstwa z resztą narodu, bezinteresowne pragnienie dobra sprawie ojczyzny i wszystkiemu, co się z nią bezpośrednio łączy. Śmierć poniesiona w imię swego kraju jest w oczach patrioty chwałą i zwycięstwem, a każdy atak zamierzony na jego państwo ciosem zadanym jemu samemu prosto w serce.

Polonia to zwarte grupy ludności pochodzenia polskiego, żyjące stale poza granicami kraju. Polonie stanowią ludzie, którzy zachowują łączność duchową (czują się Polakami) i utrzymują łączność z kulturą Polski. Łączność Polaków ze starą ojczyzną utrzymywana jest przede wszystkim przez kontakty rodzinne oraz instytucje specjalne do tego powołane.

Polacy emigrowali z kraju z powodów politycznych, ale opuszczali kraj, w przeszłości i obecnie, też z powodów ekonomicznych – zarobkowych. Wielu z nich wracało do kraju, ale wiele pozostawało na stałe za granicą.

Według danych szacunkowych Stowarzyszenia Wspólnota Polska poza terytorium Polski mieszka do 21 milionów Polaków i osób pochodzenia polskiego