Skutki wojen Rzeczpospolitej w XVII wieku były ogromne: - straty terytorialne na rzecz Rosji, Szwecji, Turcji i Prus (Brandenburgii), - ogromne straty demograficzne – wyludnienie miast i wsi, - zniszczenia gospodarcze – ruina rolnictwa, rzemiosła i upadek handlu, - znaczne obniżenie się poziomu życia kulturalnego, - upowszechnienie się ksenofobii i nietolerancji religijnej, - powstanie i upowszechnienie się stereotypu Polski jako przedmurza chrześcijaństwa, - mimo chwilowych sukcesów i okrycia się sławą polskich wodzów i żołnierzy (husaria) pogorszenie stanu obronności Rzeczpospolitej (pusty skarb, zrujnowane twierdze), - stopniowe uniżanie się prestiżu Rzeczpospolitej w Europie, - kryzys finansowy państwa polskiego.
