Kultura antyczna to żywe czy martwe źródło kultury współczesnej?
Antyk grecko – rzymski obok Biblii i kultury ludowej jest głównym źródłem, z którego kultura współczesna czerpie wzory. Zarówno współczesna kultura materialna jak i duchowa oparta jest na kulturze antycznej. Do spuścizny duchowej możemy zaliczyc : literaturę, teatr, medycynę, geometrię, nauki polityczne, astronomię, pismo, sport i wiele innych. Natomiast do spuścizny materialnej należą : kalendarz, rzeźba, malarstwo, wzory architektoniczne.
W literaturze współczesnej jest wiele toposów odwołujących się do starożytności. Na przykład Zbigniew Herbert chcąc uzyskac w swym wierszu absurd wojny odwołuje się do motywu Nike – bogini zwycięstwa. Stanisław Grochowiak ukazuje prawdę o życiu kontrastując piękne, plastyczne obrazy starożytnych pisarzy z brzydotą występującą w literaturze XX wieku ( turpizm ).
Teatr obecny nigdy by nie powstał, gdyby nie wierzenia starożytnych ludów, cześc oddawana przez nich bogom i trzej wspaniali tragicy – Ajschylos, Sofokles i Eurypides.
Prawo w naszym państwie powstało wzorując się na prawie rzymskim, nawet niektóre pojęcia prawne są odpowiednikami pojęc w starożytnym Rzymie.
Nigdy ludzie współcześni nie dokonaliby żadnego odkrycia, gdyby nie opierali się na wynikach badań i wiedzy zdobytej przez starożytnych „ naukowców”. Człowiek nie poleciałby na Księżyc, gdyby nie prace starożytnych astronomów, astrologów i matematyków. To oni jako pierwsi stwierdzili, że Ziemia jest kulą, jedną z wielu planet w Układzie Słonecznym.
Najważniejszym chyba osiągnięciem starożytnych było wynalezienie pisma. Bez pisma przecież nie powstałaby cywilizacja.
Starożytni ludzie udowodnili także, że można walczyc fair play, bez rozlewu krwi i niepotrzebnych ofiar zmagając się na stadionach sportowych. My, chcąc współcześnie zachowac tę ideę organizujemy co 4 lata olimpiadę na pamiątkę pierwszej olimpiady w 776 r.p.n.e. Kiedyś w czasie zawodów przerywano wojny i spory, teraz tak niestety nie jest, co wskazuje na to, że jesteśmy „ gorsi” od starożytnych.
Wiele zwrotów w języku polskim jest zaczerpnięte z języka starożytnych ludów lub mitów. Na przykład theatrom ( widzę, oglądam ) etymologicznie oznaczał widownię, dziś zaś teatr to miejsce wystawiania przedstawienia. Skene – która pierwotnie była przebieralnią, oznacza współcześnie scenę – miejsce występu aktorów. Orchestra – w starożytności to miejsce składania ofiar bogom i plac, na którym stał chór, teraz oznacza zespół instrumentalny. Wyrażenie „ męki Tantala” dziś jest używane jako określenie cierpienia, na które człowiek nie ma żadnego wpływu, „syzyfowa praca” oznacza pracę bez końca, ale wciąż podejmowaną na nowo. Słowo „liceum” oznaczające szkołę, to w starożytności Likeyon – ogród, w którym nauczał Arystoteles.
Architektura dorycka, jońska i koryncka dała początek współczesnej architekturze. Również rzeźba i malarstwo dające wyobrażenie o życiu w tamtych czasach stanowi podwalinę sztuki współczesnej. Kalendarz obowiązujący w Polsce jest oparty na kalendarzu starożytnym i obowiązuje w nim dwunastkowy i szescdziesiętny system liczenia.
Nie ma najmniejszym wątpliwości, że kultura starożytna dała początek kulturze współczesnej. Największy wpływ antyku można zauważyć w renesansie, gdzie świadomie nawiązywano do sztuki starożytnej. Sztuka antyczna jest ponadczasowa.