Glony, mszaki, paprotniki i tkanki roślinne - podstawowe informacje
TKANKI ROŚLINNE
STAŁE - są to tkanki, które się wyróżnicowały z tkanek twórczych. Ich liczba jest stała, zwiększa się tylko ich objętość. Dzielimy je na:
TKANKĘ OKRYWAJĄCĄ - funkcja ochronna, komórki muszą być ściśle do siebie przylegające, czyli bryłowe.
1.skórka - jest jednowarstwowa i okrywa części rośliny rosnącej: pokrywa nadziemne części rośliny, np.: zielona łodyga, liść owoc, kwiat.Komórki budujące epidermę mogą wytwarzać:
- kutikula(czyli warstwy substancji tłuszczowych pokrywające komórkę) -różnego typu włoski –aparat szparkowy -kolce
2. korek- jest wielowarstwowa zbudowana z komórek martwych o silnie zgrubiałych ścianach komórkowych.
TKANKĘ ZASADNICZĄ (miękiszową)- buduje zasadniczą część rośliny.
1. Miękisz asymilacyjny (palisadowy+gąbczasty) daje zielony kolor roślinom, zawiera dużą ilość chloroplastu, potrzebny do fotosyntezy, buduje łodygę zieloną, liście, owoce niedojrzałe.
2. Miękisz zasadniczy- wypełnia przestrzeń między tkankami.
3. Miękisz spichrzowy- magazynuje substancje zapachowe, zawiera dużo leukoplastów magazynujących: cukry, białka, tłuszcze. 4. Miękisz wodonośny- odmiana miękiszu spichrzowego magazynującego wodę 5. Miękisz powietrzny- komórki budują szerokie kanały powietrzne roślin wodnych.
TKANKĘ WZMACNIAJĄCĄ- usztywniającą roślinę i chroniące przed złamaniem jej.1.Kolenchyma(zwarcica)- są to żywe komórki o zgrubiałych ścianach komórkowych położone w części zewnętrznej ( na obrzeżach łodygi i liści), występuje w części rośliny rosnącej.2. Sklerenchyma (twardzica)- zbudowana jest z komórek o zdrewniałych ścianach komórkowych. Buduje części rośliny nierosnącej.
TKANKĘ PRZEWODZĄCĄ - jest niejednorodna, zbudowana jest z różnych komórek, położona jest centralnie w roślinie, odpowiada za transport substancji. Są dwa rodzaje tej tkanki:1.łyko- czyli tkanka sitowa, zbudowana z komórek żywych, wydłużonych, w których poprzeczne ściany posiadają sita (dziury), przez które przechodzą pasma cytoplazmy komórkowej, te nie zawierają jąder kom., a transportują asymilaty.2. drewno- zbudowana z komórek martwych o zgrubiałych ścianach, w których wewnętrzne ściany ulegają zanikowi, tworzą system naczyń i cewek, transportują wodę z solami mineralnymi.
TKANKI TWÓRCZE—MERYSTEMATYCZNE. Zbudowane są z komórek szybko dzielących się, komórki te mają duże jądra w fazie podziałowej, są cienkościenne. Tkanka ta odpowiada za regeneracje, wzrost, wytwarzanie zarodników.
Tkanki te występują w szczytowych partiach rośliny: stożku wzrostu rośliny-stożku wzrostu łodygi -kambium- czyli miazga, odpowiada za przyrost na grubość -fallogen- tk. Korkotwórcza
MSZAKI
Królestwo: rośliny
Gromada: mszaki
Klasy: wątrobowce, mchy
Rzędy: torfowce (torfowiec) mchy właściwe (mech płonnik)
ROZMNAŻANIE: dominuje samożywny gametofit w postaci ulistnionej łodyżki, rozwija się z zarodnika, który w wyniku podziałów mitotycznych staje się splątkiem. Łodyżka wyrasta ze splątka, na którym
Wyrastają gametangia żeńskie i męskie. Zapłodnienie odbywa się w obecności wody. Powstaje zygota –początek sporofitu. Na jego szczycie powstaje zarodnia, w której dojrzewają zarodniki. Rozsypane na ziemię kiełkują i przekształcają się w splątki.
ZNACZENIE: org. Pionierskie, regulują bilans wody, mogą być przyczyną zabagnień, zasiedlają nieużytki, jako ściółka, podściółka w uprawch truskawek i poziomek, uszczelnianie budynków drewnianych, torf (papier, tektura,
płyty izolacyjne,borowina)
GLONY
- jednokom.(chrorella, euglena),
- kolonijne(skrętnica, toczek)
- wielokom. (nitkowate-kłosek;płatkowate-sałata morska)
- wielokom. z częścią liścio i łodygokształtną i korzeniową (wielkomorszcz)
BUDOWA: jądro, ściana kom. (celuloza, pektyny),plastycy,mat. Zapasowe (skrobia, tłuszcze, paromylon z eugleny, manintol u brunatnic)
ROZMNAŻANIE: płciowe (izogamia, anizogamia, oogamia), bezpłciowe (zarodniki), wegetatywne (fragmentacja plechy, podział kom. , kule potomne).
ZNACZENIE wzbogacają zbiorniki wodne w tlen, proces samooczyszczania wód, org pionierskie, wzbogacają środ w subst.org., żyją w symbiozie symbiozie grzybami tworząc porosty, proces skałotwórczy, pokarm dla ryb, pokarm białkowy dla ludzi, źródło jodu i miedzi, wata alginowa, antybiotyki, bioindykatory.
PAPROTNIKI
Klasy: paprocie, widłowce, skprzypowce, psylofity
BUDOWA: rośliny zielne, łodyga występuje w postaci kłącza, które gromadzi subst. Zapasowe i służy do rozmnażania. Liście są duże, na ich spodniej stronie powstają zarodnie, pełnią też funkcję asymilacyjną.
ROZMNAŻANIE pokoleniem dominującym jest sporofit (okazała roślina wieloletnia).Wytwarza on zarodniki jednakowe lub makro i mikrozarodniki .W zarodni dochodzi do mejozy – powstają spory (zarodniki). Gametofit rozmnaża się płciowo (oogamia w obecności wody)