Wybuch I wojny światowej otworzył przed Polakami szansę na odzyskanie niepodległości. Zwolennicy orientacji prorosyjskiej, na czele której stał Roman Dmowski, opowiadali się za walką po stronie ententy. Z kolei zwolennicy orientacji proniemieckiej za głównego wroga Polski uważali Rosję. Przedłużająca się wojna i coraz większe straty skłoniły władze Niemiec i Austrio-Węgier do wydania jesienią 1918 roku manifestu skierowanego do Polaków. Dokument, nazywany Manifest Karola I „Do Moich wiernych Austriackich ludów” , zawierał mgliste obietnice utworzenia samodzielnego państwa z dziedziczną monarchią i konstytucyjnym ustrojem. Nie spotkał się z przychylnym przyjęciem Polaków, skłaniających się coraz bardziej do koncepcji walki po stronie Anglii i Francji.
PROROSYJSKA PROAUSTRIACKA 1916 rok ODEZWĄ