Opisz najstarsze zabytki muzyki średniowiecznej Polski!!!!!!!!!!!!!!!! Dam 20pkt i naj

1 Bogurodzica 2 Misteria 3 Chorał gregoriański 4. Hymny i pieśni nabożne . 1Bogurodzica – najstarsza utrwalona polska pieśń religijna i najstarszy zachowany polski tekst poetycki na podstawie Chorału Gregoriańskiego.Utwór powstał w średniowieczu, najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku[1]. Pierwszy zapis tekstu jest późny, bo z początku XV wieku, wcześniejsze zapisy mogły zaginąć, ale też tekst mógł krążyć w obiegu ustnym.Bogurodzica pełniła – według współczesnych pojęć – rolę hymnu państwowego. W 1506 roku tekst pieśni został dołączony do Statutów Jana Łaskiego z informacją, że jej autorem jest św. Wojciech. Większość współczesnych badaczy odrzuca jednak jego autorstwo, ponieważ św. Wojciech nie znał języka polskiego[2].Na przestrzeni wieków XIV–XVIII Bogurodzica (w wersji starobiał. Багародзіца) pełniła także rolę hymnu państwowego Wielkiego Księstwa Litewskiego[3]. Dziś jest śpiewana jako pieśń patriotyczna.2Misteria starożytne – formy kultu religijnego dostępne jedynie dla osób wtajemniczonych, które przeszły rytuał inicjacji. Często odbywały się w nocy, odprawiano je przy śpiewie i tańcach, łączono z przedstawieniem, pokazującym mity związane z bóstwem, które czczono w misterium.Początki misteriów wiąże się z kultem Demeter i Dionizosa (misteria eleuzyjskie), które w VII wieku p.n.e zostały usankcjonowane jako elementateńskiego kultu państwowego. Pomiędzy III a I wiekiem p.n.e. (okres hellenistyczny) rozpowszechniły się orgie dionizyjskie oraz misteria orfickie, odwołujące się do mitu o pożarciu przez tytanów Dionizosa-Zagreusa i jego odrodzeniu w postaci Dionizosa-Lyseuksa (Wyzwoliciela).Synkretyzm religijny doby hellenistycznej doprowadził do rozwoju licznych misterów związanych z kultami wschodnimi: orgiastyczny kult Kybele iAttisa, syryjskie misteria ku czci Atargatis i Adonisa czy najszerzej rozpowszechnione obrzędy na cześć Izydy i Ozyrysa.Epoka rzymska rozwinęła misteryjny kult tracko-frygijskiego boga Sabazjosa oraz irańskiego bóstwa Mitry.3Chorał gregoriański – tradycyjny, jednogłosowy śpiew liturgiczny Kościoła łacińskiego[1].Chorał gregoriański był rozwijany, kodyfikowany i notowany w krajach zachodniej i centralnej Europy podczas IX i X wieku, z późniejszymi dodatkami i przekształceniami, ale niektóre teksty i melodie mają swój początek w wiekach jeszcze wcześniejszych.Chorał pozostawał dominującym nurtem muzyki kościelnej także przez kolejne mijające stulecia, podczas których dał początek różnym jej modyfikacjom. Coraz większą popularność zdobywały niespotykane dotąd techniki wykonywania utworów, w których pojawiały się nowe melodie do nowych tekstów. Inną popularną praktyką było przedłużanie pieśni poprzez przekształcanie jej w organum. Nawet muzyka polifoniczna, która powstała z dostojnych, starych pieśni, stanowiących część organum, skomponowanych przezLeoninusa i Perotinusa w Paryżu (1160-1240), ostatecznie przyjęła formę monofonicznej pieśni. W późniejszych tradycjach nowe style kompozycji stosowano w zestawieniu (lub luźnym związku) z pieśnią monofoniczną. Tak było również za życia François Couperina. Jego Msze Organowe miały być wykonywane na przemian z homofonicznym chorałem. Chociaż po okresie baroku w znacznej mierze śpiew kościelny zmienił swoje oblicze, to w XIX wieku przeżył on swoisty renesans w Kościele rzymskokatolickim i anglokatolickim skrzydle Wspólnoty Anglikańskiej.Chorały gregoriańskie oparte są na ośmiu skalach modalnych. Cztery z nich są autentyczne, a cztery plagalne. Najważniejszymi stopniami w skalach są: finalis (dźwięk końcowy) i tonus dominant (dźwięk dominujący, inaczej reppercusio). Pary skal autentycznej i plagalnej (np. dorycka i hypodorycka) mają taki sam tonus finalis i różny tonus dominant.Do typowych cech melodycznych chorałów gregoriańskich należą: incipit oraz kadencja, zastosowanie tonów recytacyjnych, wokół których skoncentrowane są inne dźwięki melodii, a także przeplatające się w procesie centonizacji teksty słowne motywów muzycznych, tworzące grupy podobnych chorałów.Melodie gregoriańskie zapisuje się stosując neumy, wczesną formę notacji muzycznej, która w XVI wieku dała początek współczesnej notacji napięciolinii[2]. Chorał gregoriański odegrał kluczową rolę w rozwoju polifonii.Tradycyjnie śpiewały go chóry mężczyzn i chłopców w kościołach, a także kobiety i mężczyźni ze zgromadzeń zakonnych w kaplicach. Jest to muzyka rytu rzymskiego, wykonywana podczas mszy oraz godzin kanonicznych (łac. oficjum) w klasztorach. Chorał gregoriański, który zyskał miano oficjalnej muzyki liturgii chrześcijańskiej, przyczynił się do marginalizacji, a czasami nawet całkowitego wyparcia innych lokalnych tradycyjnych pieśni chrześcijańskiego Zachodu. Mimo to w Mediolanie nadal wykonywano chorał ambrozjański, który wraz z chorałem mozarabskim z chrześcijańskiej Hiszpanii stanowiły przedmiot zainteresowania muzykologów. Chociaż wykonywanie chorału gregoriańskiego nie jest już obowiązkowe, Kościół rzymskokatolicki nadal oficjalnie uznaje go za muzykę najbardziej odpowiednią dla kultu religijnego[3]. W XX wieku chorał gregoriański powrócił do łask zarówno w środowisku muzykologów, jak i ludzi świeckich.4Pieśni nabożne – zbiór pieśni i tłumaczeń psalmów Franciszka Karpińskiego opublikowany anonimowo w 1792.Pracę nad zbiorem Karpiński rozpoczął w 1787. Tom, pomyślany jako modlitewnik dla ludu, został wydany w drukarni bazylianów w Supraślu wraz ze wskazówkami dotyczącymi melodii. Zbiór składał się z 29 pieśni oryginalnych i 20 przekładów psalmów. Utwory miały zastąpić funkcjonujące ówcześnie pieśni religijne o niskiej wartości. Celem zbioru było nie tylko zaszczepianie zasad wiary i norm etycznych, ale także budowanie poczucia wspólnoty narodowej wśród niższych warstw społecznych. Bóg ukazany został jako sprawiedliwy i miłościwy ojciec, nie zaś srogi sędzia. W tekstach pojawiły się też elementy ludowej estetyki. Część utworów zyskała dużą popularność, m.in. Pieśń poranna („Kiedy ranne wstają zorze”), Pieśń wieczorna, Pieśń o Narodzeniu Pańskim („Bóg się rodzi”).PS:INFORMACJE Z WIKIPEDII <3