Co to znaczy Żelazna kurtyna Stan wojenny Układ warszawski

Żelazna kurtyna – określenie porządku pojałtańskiego, które spopularyzował Winston Churchill 5 marca 1946 roku, podczas historycznego przemówienia w amerykańskim mieście Fulton w stanie Missouri. Wygłosił on tam zdanie o „żelaznej kurtynie” (ang. iron curtain), przebiegającej od Szczecina po Triest. Stan wojenny – jeden ze stanów nadzwyczajnych, polegający na przejęciu administracji przez wojsko.Stan ten może być wprowadzony przez rząd danego kraju w celu przywrócenia porządku publicznego w wypadku takich zdarzeń jak zamach stanu czy w celu zdławienia opozycji politycznej. Układ został utworzony 14-V-1955 w Warszawie na podstawie Układu o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej i był zawarty przez: Albanię, Bułgarię, CSRS, NRD, Polskę, Rumunię, Węgry i ZSRR. Wszedł w życie 4-VI-1955 i miał obowiązywać przez 20 lat, przy czym termin ten będzie automatycznie przedłużony na dalsze 10 lat dla tych wszystkich państw członkowskich, które na rok przed upływem tego okresu nie wypowiedzą Układu. Był on zawarty jako sojusz obronny państw socjalistycznych w odpowiedzi na tworzenie przez państwa zachodnie sojuszy militarnych min. NATO. Ukoronowaniem tej polityki było podpisanie 23-X-1954, a następnie ratyfikowanie 5-V-1955 tzw. Układów Paryskich na mocy których RFN została włączona do NATO. Także istotnym czynnikiem powstania UW była zmiana sposobu kierowania przez ZSRR armiami krajów satelickich. Zamiast wszechobecnych doradców, zdecydowano się na stworzenie formalnej struktury nadzorującej wojska sygnatariuszy być może dlatego dowódcami Układu byli Rosjanie. UW stanowił wygodne narzędzie ingerowania w wewnętrzne sprawy krajów członkowskich. Wśród najważniejszych artykułów UW można wymienić art.3 nakładający na sygnatariuszy obowiązek konsultacji we wszystkich ważniejszych sprawach międzynarodowych, natomiast art4. stwierdzał "że każde państwo-strona UW w przypadku napaści zbrojnej w Europie na jedno lub kilka państw stron Układu (...) udzieli państwu lub państwom natychmiastowej pomocy włączając zastosowanie siły zbrojnej". Udziału w koalicjach i sojuszach sprzecznych z tym Układem zabraniał art.7. Albania jako jedyna z państw członkowskich nie uczestniczyła w pracach żadnego z organów Układu, a w 1968 oficjalnie wypowiedziała umowę. Najwyższym organem Układu był Doradczy Komitet Polityczny, w skład którego wchodzili przedstawiciele wszystkich państw członkowskich, z reguły funkcja ta była powierzana I sekretarzom partii komunistycznych, ministrom spraw zagranicznych czy resortu obrony. Każde państwo posiadało 1 głos, a wszystkie podejmowane decyzje były jednomyślne. Komitet rozstrzygał wszystkie węzłowe problemy powstające w związku z realizacją zadań Układu. Mógł on powoływać inne organy pomocnicze. Realizacją postanowień Doradczego Komitetu Politycznego zajmował się organ wykonawczy Układu tj. Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych. W jego skład wchodziły: Naczelny Dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych jego zastępcy oraz Sztab Zjednoczonych Sił Zbrojnych. Naczelny Dowódca był mianowany przez wszystkie państwa członkowskie. Przez cały okres istnienia Układu dowodzili nim Rosyjscy marszałkowie byli to: Iwan Koniew (1955-1960), Andriej Greczko (1960-1967), Iwan Jakubowski (1967-1976), Wiktor Kulikow (1976-1989), Piotr Łaszyn (1989-1991). Zastępcami Naczelnego Dowódcy są ministrowie lub wiceministrowie obrony stron Układu.

Żelazna kurtyna - umowna granica dzieląca Europę na wschodnią i zachodnią Stan wojenny - sytuacja w państwie, w której rządzący sprawują władzę za pomocą wojska, a prawa obywatelski są zawieszone Układ Warszawski - sojusz polityczno-wojskowy