Głównym bohaterem utworu jest Cezary Baryka. Pisarz przedstawił jego dorastanie, nabywanie doświadczeń, co jest bezpośrednio związane z faktami historycznymi, jak rewolucja w Rosji, odzyskanie przez Polskę niepodległości (1918 r.) i mozolna odbudowa wszystkich sfer życia w kraju. Cezary urodził się w Baku, gdzie spędził szczęśliwe dzieciństwo. Jego ojciec, Seweryn Baryka, wziął udział w I wojnie światowej, w tym czasie Baku ogarnęły najpierw walki między Ormianami i Tatarami, a potem rewolucja. Krwawe wypadki zdemoralizowały nastolatka - Cezary przestał się uczyć, terroryzował matkę. Swoje błędy zrozumiał dopiero wtedy, kiedy pani Jadwiga Barykowa została aresztowana i zmarła. Cezary zakosztował skrajnej nędzy. Jedyną szczęśliwą chwilą było spotkanie z ojcem. Obaj wyruszyli do niepodległej Polski, ale dotarł tam tylko Cezary - wyczerpany i chory Seweryn zmarł w drodze. Zdążył jeszcze opowiedzieć synowi o cudownym wynalazku technicznym - szklanych domach, i dobrobycie panującym w kraju. Cezary nie znalazł jednak w Polsce nic z tego, o czym opowiadał ojciec. Zetknął się natomiast z nędzą, brakiem stabilizacji, chaosem prawnym, itp. Mimo to wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w obronie kraju. W trakcie działań wojennych uratował życie szlachcicowi, Hipolitowi Wielosławskiemu i w dowód wdzięczności został zaproszony do jego majątku w Nawłoci. Życie w szlacheckim dworze spodobało się Cezaremu. Flirtował tu z Karoliną Szarłatowiczówną i nawiązał romans ze starszą od siebie, dojrzałą kobietą, Laurą Kościeniecką. Kiedy ten związek wyszedł na jaw, Cezary opuścił Nawłoć. Przez krótki czas mieszkał na folwarku Chłodek, gdzie miał okazję obserwować prymitywne warunki życia chłopów. Potem wyruszył do Warszawy. Tu rozpoczął pracę w biurze Szymona Gajowca, kiedyś ukochanego jego matki, obecnie człowieka odpowiedzialnego za reformy w kraju. Jednocześnie uczestniczył w zebraniu komunistów, obserwował życie mieszkańców Warszawy. Powieść kończy się sceną, w której Cezary uczestniczy w manifestacji robotniczej.
