czym charahteryzuje sie cywilizacja minojska od mykeńskiej

Kultura minojska, kultura kreteńska – jedna z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego. Odkryta i poznana dokładniej dopiero na początku XX wieku dzięki pracom wykopaliskowym prowadzonym przez archeologa Arthura Evansaw Knossos[1]. Zaczęła kształtować się około 3000 r. p.n.e. na wyspie Krecie, szczyt rozwoju osiągnęła w tzw. okresie młodszych pałaców (ok. 1675-1450 p.n.e.[2])[3]. Minojczycy prowadzili handel z wyspami Morza Egejskiego, Grecją kontynentalną oraz z lepiej rozwiniętymi cywilizacjami Bliskiego Wschodu, które stały się także źródłem technologii, inspiracji w sztuce i rzemiośle[4][2][5]. Minojskie miasta skupione były wokół wielkich pałaców (największe znaleziono w Knossos, Fajstos, Mallii), które były nie tylko siedzibą władcy, ale też centrum wytwórczym, magazynem, ośrodkiem kultu[6][1]. Kreteńczycy posługiwali się kilkoma rodzajami pisma m.in. nierozszyfrowanym do dzisiaj pismem linearnym A, które stało się później podstawą dla stworzonego przez Mykeńczyków pisma linearnego B[7][8]. Kryzys cywilizacji minojskiej zapoczątkowały katastrofy naturalne XVI wieku p.n.e. - trzesięnie ziemi i wybuch wulkanu na wyspie Thira (koniec XVI wieku p.n.e. lub ok. 1645/1628 p.n.e.[9])[10]. Osłabiona wyspa padła ofiarą najazdu Mykeńczyków około 1450 r. p.n.e., którzy zniszczyli większość pałaców[1][11].Do najważniejszych zabytków zalicza się pałac w Knossos (zwany też pałacem Minosa), związany z mitem o Minotaurze, pochodzący z okresu 2000-1570 p.n.e. Pałac pozbawiony jest fortyfikacji, co by wskazywało na okres względnego pokoju, a także na hegemonię tej kultury w tym rejonie.