Współzależnosci między strefami Ziemi

Ziemia składa się z czterech podstawowych sfer: litosfery-powłoki skalnej, hydrosfera-wszelkich wód, atmosfery-powłoki gazowej. Dzięki temu, że oddziaływania między nimi osiągnęły pewien stabilny, ściśle określony poziom, mogła wytworzyć się czwarta sfera - biosfera, czyli organizmy żywe naszej planety. Wszystkie sfery nieustannie działają na siebie. Jednocześnie bronią się przed dominacją każdej z nich.
Przypatrując się ogólnie każdej ze stref można dojść do wniosku, że najmocniejszą ze stref jest litosfera. Owszem, płaszcz Ziemi czy to nad wodami lub pod rozciąga się na całą planetę. Jednak czynniki innych sfer potrafią silnie oddziaływać na skorupę. Największy wpływ ma tu hydrosfera m.in. poprzez erozję. Płynący strumyk żłobi koryto, zmieniając się po pewnym czasie w rzekę tworzy większe zagłębienia- doliny rzeczne. Niesiony wraz z prądem materiał skalny osadza się na różnych odcinkach nurtu rzeki. W ten sposób dochodzi do przemieszczenia minerałów. Duży wpływ na kształtowanie linii brzegowej kontynentów mają fale. Podmywając plaże dochodzi do „zabierania” części lądu w głąb mórz i osadzania go na dnie. Innym sposobem oddziaływania na skorupę ziemi przez hydrosferę jest ruch zamarzniętej wody, czyli lodowca. Lodowiec zmienia całe krajobrazy. Żłobi doliny, przesuwa warstwy skalne na duże odległości, a roztopiony tworzy nowe rzeki i jeziora w wydrążonych przez siebie korytach. Działalność atmosfery na litosferę sprowadza się głównie od oddziaływania wiatru, który rzeźbi nowe formy takie jak grzyby skalne czy wydmy.
Drugą ważną sferą na Ziemi jest hydrosfera. Jest ona szczególnie ważna, gdyż bez niej nie narodziłaby się biosfera. Wody Ziemi są w dużej mierze zależne od atmosfery, gdyż gdyby nie odpowiednia ochronna tej warstwy przed działaniem słońca, hydrosfera mogłaby się w ogóle nie pojawić. Hydrosfera jest ograniczana przez litosferę głównie w postaci lądów. Również minerały występujące w litosferze przyczyniły się do zmiany składu chemicznego mórz i oceanów.
Atmosfera-nie widoczna powłoka gazowa Ziemi- chroni ją przed szkodliwym działaniem Słońca jak również przyczynia się od magazynowania ciepła przez nie wytwarzanego poprzez efekt cieplarniany. W atmosferze występują znikome ilości hydrosfery w postaci pary wodnej i litosfery w postaci pyłów i większych drobin. Występujące w atmosferze wiatry niejednokrotnie wpływają na ukształtowanie danego terenu.
Strefą uzależnioną całkowicie od innych sfer jest biosfera. Oddziaływanie innych sfer na biosferę jest silne i zróżnicowane. Badaniem tych czynników zajmuje się m.in. ekologia. Zostaną tu tylko przedstawione procesy działania biosfery na inne sfery. Organizmy żywe występują prawie wszędzie na naszej planecie- wchodzą w skład oceanów w postaci planktonu. Opanowały całą powierzchnię lądów. Zwierzęta i rośliny pozostawiły swój ślad w litosferze w postaci wapieni i pokładów węgla. Produkcja gazów: dwutlenku węgla i tlenu przyczyniła się do zmiany składu atmosfery. W przyszłości ma to zostać wykorzystane w celu zmiany stanu atmosfery Marsa. Rośliny produkujące tlen mają przygotować warunki życiowe dla pierwszych kolonistów. Osobnym tematem związanym z biosferą jest działalność człowieka. Ten temat jest bardzo rozległy i mógłby stanowić temat oddzielnej pracy. Mówiąc ogólnie człowiek stał się na tyle potężny, aby zmieniać całkowicie klimat na Ziemi, jego działalność jest na ogół negatywna, a wszelkie pozytywne przejawy mają na celu naprawy błędów popełnionych w przeszłości m.in. ochronna warstwy ozonowej, zalesianie terenów, budowanie oczyszczalni wód. Poczynania ludzkie mogą w przyszłości doprowadzić do kryzysu ekologicznego.
Przedstawione powyżej przykłady są jedynie najistotniejszymi, bezpośrednimi współzależnościami pomiędzy strefami. Są jeszcze oddziaływania pośrednie. Np. parowanie wody przyczynia się do powstania chmur, niesione przez wiatr chmury uwadniają suche tereny, powstaje staw, w stawie pojawiają się pierwsze organizmy, organizmy oddychają i wprowadzają kolejne związki do atmosfery itd. Nie można jednoznacznie określić czy dane oddziaływanie jest negatywne czy pozytywne. Mają raczej charakter naturalnych procesów Ziemi. Jednak poznając dokładnie te zależności łatwiej dojdziemy do rozwiązań wielu nurtujących nas problemów związanych z klimatem, pogodą czy występowaniem flory i fauny.