Co zawdzięczamy starożytnym Rzymianom i Grekom i dlaczego możemy się czuć ich potomkami kulturowymi?

Maciej Ziętara
Dlaczego możemy się uważać za potomków kulturowych Greków i Rzymian?

Kultura rzymska i kultura grecka dwie wielkie kultury które po których wiele pozostałości przetrwało do dziś . No właśnie , czy możemy się uważać za potomków kulturowych Greków i Rzymian? Moim zdaniem możemy ,ponieważ to dzięki nim powstała filozofia której ,przedmiotem badań stał się człowiek, jego szczęście i sposoby osiągnięcia szczęścia. Niewątpliwie wciąż zaostrzające się przeciwieństwa klasowe miały wpływ na kierunki rozwoju filozofii ,a także na jej treść .Powstawały więc różne szkoły głoszące różne nauki. Szkoła cyników głosiła że największym dobrem jest cnota, którą może osiągnąć każdy człowiek , w celu osiągnięcia ideału nie należy zawahać się przed porzuceniem majątku . Mimo rozgłosu jakim cieszył się ten kierunek największą popularnością cieszyły się szkoły stoicka i epikurejska .Założycielem pierwszej był Zenon z Kition na Cyprze , który nauczał w Atenach. Stoicy podobnie jak cynicy uważali cnotę za najwyższe dobro, choć różnili się jednak od nich praktycznymi konsekwencjami tego poglądu .Szkoła epikurejczyków została założona przez Epikura z Samos również działającego w Atenach.. Epikurejczycy twierdzili że cnota nie jest ostatecznym celem dla człowieka , lecz tylko pośrednikiem do uzyskania go., zalecali również życie w odosobnieniu i nie przejmowanie się bogami którzy nawet jeśli są to i tak się o człowieka nie troszczą.. Podsumowując : filozofia grecka pozostawiła po sobie bardzo przydatne i ciągle aktualne nauki .
Teraz pada pytanie czy coś oprócz filozofii od starożytnych Greków i Rzymian otrzymaliśmy ? Tak, jest to Matematyka . To właśnie dzięki Euklidesowi z Aleksandrii który napisał podręcznik geometrii pt. Stoicheia geometrias (Elementy geometrii)który obowiązywał do XIX wieku , a zawarte w nim postulaty mają do dziś ogromne znaczenie dla matematyki. Szczególnie doniosła była działalność Archimedesa z Syrakuz który był jednym z najwybitniejszych matematyków . Związane są z nim liczne twierdzenia , jak np. prawo o zanurzaniu ciała w cieczy, wykrycie liczby TI . potrzebnej do obliczania obwodu i powierzchni koła . Znał on również rachunek różniczkowy, był twórcą mechaniki ,, choć jego wynalazki miały niewielki zastosowanie w użyciu praktycznym w związku z obfitością rąk do pracy.
Wiadomo już o pozostawieni nam wiedzy filozoficznej i matematycznej. Zostaliśmy także obdarowani geografią. Postęp nauk matematycznych a także poszerzenie horyzontu przyczyniły się do rozwoju geografii . Wybitny geograf starożytnej Grecji Eratostenes z Cyreny zebrał w swojej Geografii nie tylko nowy materiał ale także podwaliny geografii matematycznej , on też obliczył ,z małym błędem tylko błędem obwód ziemi , wykreślił także południki i równoleżniki , dzięki którym starał się określić położenie miast, co też częściowo mu się udało. W dziedzinie astronomii należy wymienić Arystarcha , który usiłował dowieść że planety obracają się wokół słońca ,niestety to mu się nie udało. Zawdzięczamy Grekom i Rzymianom nie tylko filozofię matematykę i geografię ale też i medycynę. Bogaty materiał w dziedzinie flory pozwolił uczniowi Arystotelesa- Teofrastowi na napisanie Feri fyton historias , która to była przez tysiąclecia podstawą botaniki. Nastąpił także rozwój anatomii ,Lagidzi bowiem zezwalali na przeprowadzanie sekcji zwłok a nawet na wiwisekcję której poddawano skazańców.
Również te kultury zapoczątkowały filologię . W bibliotece aleksandryjskiej w związku ze sporządzaniem katalogu rękopisów zaczęto klasyfikować rękopisy tego samego dzieła. Tak narodziła się krytyka tekstu , przez porównanie rękopisów starano się bowiem ustalić stopień ich autentyczności. Filologowie dokonywali podziału dzieł na księgi , oceniali ich wartość pod względem walorów estetycznych , a także opracowywali życiorysy autorów.
Kolejną ważną rzeczą wprowadzoną przez Greków i Rzymian mającą wpływ na życie codzienne jest budownictwo ,a konkretniej wybudowanie pierwszych wodociągów i kanalizacji bez których przecież nie można dziś wyobrazić sobie życia W Rzymie właśnie wzniesiono pierwsze murowane budynki i kryte hale .Mamy więc kolejny "ślad" świadczący o przydatności wynalazków Greków i Rzymian.
Po tych starożytnych kulturach odziedziczyliśmy również pewien system polityczny zwany demokracją. Demokracja jest ustrojem w którym władza należy do ludu , dzięki wprowadzeniu demokracji przez Greków , sami możemy wybrać sobie głowę państwa i może to zrobić każdy dorosły człowiek bez względu na płeć, rasę , czy wyznanie . Demokracja pozostaje najlepszym systemem mimo tego że powstała kilka tysięcy lat temu. Moim zdaniem demokracja jest jedną z ważniejszych rzeczy które zostały wprowadzone przez starożytnych.
Grekom i Rzymianom powinniśmy być wdzięczni również za wynalezienie pisma .Zaczątkami pisma były znaki własności, symbole, lecz utrzymały się w stanie szczątkowym. Właściwe pismo rozwinęło się z piktografii, czyli pisma obrazkowego które po wynalezieniu systemu pisma nie zanikły, lecz utrzymały się w stanie szczątkowym. Rysunki te mogły być odczytywane przez ludzi posługującymi się różnymi językami. W końcu udoskonalono pismo pisząc na papierze pergaminowym który stał się głównym nośnikiem wiadomości przez wiele następnych wieków . Kolejnym dobrem pozostawionym nam przez starożytnych jest olimpiada. Pierwsze zanotowane igrzyska olimpijskie odbyły się właśnie w Grecji w 776 r .p. n. e ,ale ich faktyczny początek jest o wiele wcześniejszy. Pierwszym zanotowanym zwycięzcą był Korojbos z Elidy , który zwyciężył w biegu na jeden stadion(192).W 394 r. n .e edykt cesarza rzymskiego Teodozjusza I Wielkiego połorzył kres igrzyskom olimpijskim jako pogańskiej manifestacji. Inicjatorem nowożytnych igrzysk olimpijskich pod auspicjami Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego był Pierre de Coubertin. To właśnie on zaprojektował flagę z pięcioma splecionymi kołami ,symbolizującymi jedność sportową wszystkich kontynentów Teatr jest kolejnym osiągnięciem Starożytnych które przeniosło się do naszego życia z tamtych czasów. To właśnie Grecja jest kolebką teatru i to właśnie tam wykształciły się podstawowe gatunki dramatyczne : tragedia i komedia. Oczywiście z początku teatr grecki nie wyglądał tak jak dziś. Na scenie mogło być najwięcej trzech aktorów ,z których każdy był ubrany w buty na koturnach ,dość grubą szatę, oraz maskę która była, w zależności od charakteru postaci , tragiczna lub komiczna. Cały ten strój miał na celu powiększenie postaci człowieka , ponieważ widowiska odbywały się pod gołym niebem. Poza tymi rzeczami w pewnym sensie przetrwała wiara Greków i Rzymian ."W pewnym sensie" ponieważ ,wprawdzie nikt już chyba nie wierzy w bogów Greckich czy Rzymskich, ale bohaterowie mitologii i , a przynajmniej ich imiona i cechy, przetrwały do dziś w postaci przysłów , bo kto z nas nie zna przysłowia o pięcie Achillesa ,puszce Pandory , czy o stajni Augiasza?

Wydaje mi się że nie zdajemy sobie prawy ile wynalazków ze starożytności przetrwało do dziś i w jak wielkim stopniu ułatwiają nasze codzienne życie. Moim zdaniem jak najbardziej możemy uważać się za potomków kulturowych starożytnych Greków i Rzymian , bo gdyby nie ich osiągnięcia nasze życie byłoby o wiele bardziej skomplikowane.

bibliografia:
Józef Wolski Historia powszechna starożytność
Kazimierz Kumaniecki historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu