Sytuacja Polaków pod zaborami
Zabór Rosyjski
Prawa polityczne -Bierne i czynne prawo wyborcze:
Samorząd szlachecki w postaci sejmików powiatowych i gubernialnych decydował o sprawach lokalnych i dokonywał wyboru licznych urzędników administracyjnych i sądowych (m.in. marszałków powiatowych, sędziów, rejentów, podkomorzych)
.
Prawa obywatelskie
Prawo własności, prawa socjalne, prawo pracy
Program pracy organicznej. Charakterystyczne cechy prawa pracy:
*najpóźniej wprowadzono ograniczenia dotyczących pracy dzieci i kobiet
*zakaz strajków
*inspekcje fabryczne
*ograniczenie czasu pracy
- ograniczenia możliwości nabywania ziemi przez Polaków
- odbieranie praw szlachcie zagrodowej oraz nieposiadającej ziemi
- utracenie praw do ziemi przez chłopów
Polityka państw zaborczych wobec Polaków Po powstaniu listopadowym
- katorga i zesłania Polaków na Syberię
- śmierć przez zastrzelenie często bez sądów
- podporządkowanie kościoła katolickiego Rosji
- umacnianie prawosławia i samodzierżawia na ziemiach polskich
- 1876 wprowadzenie rosyjskiego kodeksu karnego
-zlikwidowanie sejmików szlacheckich
-wprowadzenie rosyjskiego systemu monetarnego
-Zamknięcie Uniwersytetu Warszawskiego i Towarzystwa Przyjaciół Nauk
-likwidacja polskiego szkolnictwa
Administracja Królestwo nazwano Krajem Przywiślańskim, likwidacja autonomii
- podział terenów okupowanych na trzy generałgubernatorstwa: białoruskie, kijowskie i wileńskie podlegających generał-gubernatorom
- Generałgubernatorstwa dzieliły się na gubernie, zarządzane przez gubernatorów cywilnych.
-Pod guberniami były powiaty ziemskie, którymi kierowały urzędy ziemskie . W ich skład wchodził sprawnik ziemski i asesorzy.
-Od 1775 powstają magistraty w skład których wchodził burmistrz i radni
-miejsce gmin zajęły tzw. Stany (amty)
- specjalne amty dla szlachty (kierowane przez amtmanów)
Możliwości rozwoju kultury polskiej -rusyfikacja szkół i urzędów do 1823 roku,
- Szkoła Główna została zamieniona na rosyjski uniwerystet
-ostra cenzura, prasie nie wolno przedstawiać problemów politycznych (cenzura prewencyjna)
-po 1823 roku zaczyna rozwijać się kapitalizm,
-lata 40 XIX wieku zniesienie pańszczyzny, złagodzenie cenzury,
RESZTA W ZAŁĄCZNIKU W FORMIE TABELI