Przyczyn fenomenu wypraw krzyżowych, zwanych też z łaciny krucjatami, które trwały od XI do XIII wieku, dopatrywać się można w wielu czynnikach politycznych, kulturowych i społecznych. Idea wypraw krzyżowych, wyrażona przez synod (zebranie biskupów) w Clement w 1096 roku i potwierdzona przez papieża Urbana II polegała na wezwaniu do odzyskania dla chrześcijaństwa Ziemi Świętej, to jest Palestyny wraz z miastem Jerozolimą, zajętej przez innowierców - muzułmanów. Istotnie, turecka dynastia Seldżukidów (Turcy Seldżuccy) utworzyła na Bliskim Wschodzie potężne państwo, które swym zasięgiem objęło także Palestynę i zaczęło zagrażać chrześcijańskiemu Cesarstwu Wschodniorzymskiemu (Bizantyjskiemu) ze stolicą w Konstantynopolu. Cesarz Bizancjum Aleksy I zaapelował o pomoc chrześcijaństwa zachodniego. Krucjaty trafiły na swój czas - królestwa zachodniej Europy trawił kryzys, były przeludnione w stosunku do możliwości ekonomicznych systemu feudalnego, istniały nadwyżki ludności, którym zajęcie można było zapewnić jedynie oferując im możliwość podboju nowych ziem. Podupadający i zubożały, zbyt liczny stan rycerski pragnął wojen, co wzmagało niepotrzebne niepokoje. Wreszcie, idea walki za wiarę i na rzecz odzyskania dla chrześcijaństwa miejsc związanych z historią biblijną oraz obietnica odpustu zupełnego i błogosławieństwa, także stanowiły silną motywację dla uczestników wypraw krzyżowych, których nazywano krzyżowcami. Jako godło krucjat obrano wizerunek czerwonego krzyża.
