Zadanie 1 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Na przełomie XV i XVI wieku Jagiellonowie rywalizowali z Habsburgami o panowanie nad A. Królestwem Węgierskim B. Wielkim Księstwem Litewskim Zadanie 2 ( 0 –

Zadanie 1 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Na przełomie XV i XVI wieku Jagiellonowie rywalizowali z Habsburgami o panowanie nad A. Królestwem Węgierskim B. Wielkim Księstwem Litewskim Zadanie 2 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Strona 1 Zjazd przedstawicieli dynastii Jagiellonów i cesarza Maksymiliana I Habsburga odbył się w 1515 r. w A. Krakowie. B. Wiedniu Zadanie 3 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w połowie XVI wieku to A. dwa odrębne państwa rządzone przez Jagiellonów i Habsburgów. B. dwa połączone państwa osobą wspólnego monarchy z dynastii Jagiellonów. Tekst do zadań 4 – 5 Ponieważ prawa ogólne i ustawy dotyczą nie pojedynczego człowieka, ale ogółu narodu, przeto na tym walnym sejmie radomskim wraz ze wszystkimi królestwa naszego prałatami, radami i posłami ziemskimi za słuszne i sprawiedliwe uznaliśmy […], iż odtąd na potomne czasy nic nowego [nihil novi] stanowionym być nie ma przez nas i naszych następców bez wspólnego zezwolenia senatorów i posłów ziemskich, co by było z ujmą i ku uciążeniu Rzeczypospolitej […] oraz zmierzało ku zmianie prawa ogólnego i wolności publicznej. M. Ferenc, Epoka nowożytna, [w:] Teksty źródłowe. Tematy lekcji i zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001, s. 55. Zadanie 4 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Na sejmie w Radomiu uchwalono A. akt tolerancji religijnej. B. konstytucję Nihil novi. Zadanie 5 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Władcą Rzeczypospolitej, który zatwierdził ustalenia zamieszczone w powyższym dokumencie był A. Zygmunt I Stary B. Aleksander Jagiellończyk Zadanie 6 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Ugodę pomiędzy przedstawicielami różnych odłamów protestantyzmu w Rzeczypospolitej, mającą na celu obronę ich wyznań przed prześladowaniami, zawarto w A. 1569 r. w Lublinie B. 1570 r. w Sandomierzu. Strona 2 Tekst do zadań 7 – 8 Polska prowadzi handel nie tylko z sąsiadami, lecz i odleglejszymi krajami. Całe prawie handlu skupienie jest w Gdańsku, porcie nad Morzem Bałtyckim, należącym do króla polskiego. W miesiącu sierpniu odbywa się tu wielki jarmark od św. Dominika czternaście dni trwający, na który zbierają się Niemcy, Francuzi, Flamandy, Anglicy, Hiszpanie, Portugalczycy i wtedy zawija do portu przeszło 400 okrętów naładowanych winem francuskim i hiszpańskim, jedwabiem, oliwą, cytrynami, konfiturami i innymi płodami hiszpańskimi, korzeniami portugalskimi, cyną i suknem angielskim. Zastają w Gdańsku magazyny pełne pszenicy, żyta i innego zboża, lnu, konopi, wosku, miodu, drzewa do budowy, solonej wołowiny i innych drobniejszych rzeczy, którymi kupcy rozładowane swoje okręty na powrót ładują [ ... ] . Zboże zaś i inne płody zbywające od potrzeb krajowych spławiają do Gdańska na wiosnę i sprzedają hurtem kupcom gdańskim, ktorzy składają je w swych magazynach na następny jarmark, a że oni tylko sami mogą, prowadzić ten handel, są niezmiernie bogaci i nie masz miasta, z którego by król polski mógł mieć więcej pieniędzy. Kraków także znaczny prowadzi handel z Niemcami, Węgrami i Włochami. Z Niemiec sprowadzają sukno i wiele innych towarów, z Węgier wino, które Polakom smakuje więcej niż inne, z Włoch oliwę, cytryny i inne podobne płody, ale najbardziej jedwabne materie będące w powszechnym między szlachtą użyciu . Ale Polska wyprowadza z tej strony za granicę tylko srebro, skóry i trochę bydła. W Poznaniu równię jak w Krakowie prowadzą handel z Niemcami, we Lwowie z Turcją, skąd sprowadzają wozami przez Wołoszczyznę kobierce, jedwabie, rodzynki i wiele innych płodów i towarów wschodnich. Na koniec Wilno ma znaczny handel z krajami moskiewskimi, którym dostarcza płodów krajowych i zagranicznych w zamian za futra rożnego gatunku i inne rzeczy mniejszej wartości. Tymi drogami Polacy handlują dotąd z narodami zagranicznymi. Fulwiusz Ruggieri, Relacja nuncjusza papieskiego z podróży po Polsce z 1565 r. Zadanie 7 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Polacy sprowadzają wino z A. Anglii, Francji i Hiszpanii B. Węgier, Francji i Hiszpanii Zadanie 8 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Na wymianie handlowej Rzeczypospolitej z innymi narodami nie skorzystał (a, li): A. chłopi B. szlachta Zadanie 9 ( 0 – 2 p. ) Spośród poniższych wydarzeń oznaczonych literami A – D wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i chronologicznie ostatnie. W tabeli zaznacz litery, którymi oznaczono wybrane wydarzenia. 9.1 Wydarzenie chronologicznie pierwsze A B C D 9.2 Wydarzenie chronologicznie ostatnie A B C D A. Koniec dynastii Jagiellonów w państwie polsko- litewskim B. Przywilej Koszycki Strona 3 Ilustracja do zadania 10 Zadanie 10 ( 0 – 3 p. ) Uzupełnij poniższy tekst, przyporządkowując do każdego zdania właściwą odpowiedź spośród oznaczonych literami A – C. Wydarzenie przedstawione na obrazie Jana Matejki było konsekwencją wojny Polski z 10.1 ……Scena przedstawiona na obrazie miała miejsce w 10.2…. Osoba pokazana na obrazie w pozycji klęczącej stała na czele państwa, które nazywało się 10.3…. 10.1. A. Zakonem Krzyżackim B. Rosją C. Turcją 10.2. A. Krakowie B. Lublinie C. Warszawie 10.3. A. Prusy Królewskie B. Prusy Książęce C. Prusy Zakonne. Tekst do zadania 11 Sejm składał się z trzech stanów sejmujących. Za stany bowiem uznawano izbę poselską, złożoną przeważnie z przedstawicieli szlachty, izbę senatorską reprezentującą w dużym stopniu magnatów, wreszcie za stan trzeci uważano króla. Izba poselska składała się z posłów wybieranych na sejmikach ziemskich. Aby jakaś uchwała stała się prawem, trzeba było zgody wszystkich trzech stanów. Wówczas przyjęła się w sejmie zasada, że o tym, czy dana uchwała ma się stać ustawą, winna rozstrzygać izba jednomyślną zgodą. Na podstawie: W. Czapliński, Zarys dziejów Polski do 1864 roku, Kraków 1985. Zadanie 11 ( 0 – 1 p. ) Oceń, czy poniższe zdania dotyczące tekstu są prawdziwe, czy – fałszywe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. Strona 4 1 Do przyjęcia ustaw wystarczała większość 2/3 głosów. P F 2 Autor neguje, że król był jednym z trzech stanów sejmujących. P F Wykres do zadania 12 Zadanie 12 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. W strukturze narodowościowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów A. Polacy stanowili całość B. Polacy stanowili mniejszość Tekst i taśma chronologiczna do zadania 13 Na pierwszym sejmie elekcyjnym tłumaczył im, że ,, mając do czynienia z królem cudzoziemskim, otoczonym bogactwami i fortelami francuskimi”, należy go mocno skrępować ustawami strzegącymi złotej wolności. Warstwa ta przywiązana do swoich praw i przywilejów wieńczyła koroną skroń cudzoziemca, gdy nie tylko we Francji, ale i w większości krajów europejskich następował stały wzrost władzy centralnej. Źródło: J. Tazbir, Henryk Walezy, [ w:] Poczet królów i książąt polskich, Warszawa 199, s.348 1 2 3 4 II połowa XV w. I połowa XVI w. II połowa XVI w. I połowa XVII w. Zadanie 13 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Wydarzenie, do którego nawiązuje autor tekstu, nastąpiło w okresie oznaczonym na taśmie chronologicznej numerem A. 3 B. 2 Strona 5 Tablica genealogiczna dynastii Jagiellonów i tekst do zadań 14 – 15 * koronacja Zygmunta Augusta miała miejsce już w 1530 r Polskie tradycje parlamentarne sięgają XIV w. Na początku 1493 r. w Piotrkowie zwołano sejm walny koronny, w którym obok rady królewskiej ( senatu ) wzięli udział posłowie z sejmików ziemskich. W 1505 r. uchwalono konstytucję Nihil novi, która zrównała kompetencje ustawodawcze senatu i izby poselskiej. Sejm zbierał się w różnych miastach. W Warszawie pierwszy sejm walny koronny odbył się w 1529 r. Zadanie 14 ( 0 – 1 p. ) Oceń, czy poniższe zdania dotyczące tekstu są prawdziwe, czy – fałszywe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. Za panowania Jana I Olbrachta w Czechach i na Węgrzech rządził król z dynastii Jagiellonów. P F Brat Zygmunta Starego był najwyższym dostojnikiem Kościoła katolickiego w Polsce. P F Strona 6 Zadanie 15 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. W okresie panowania Zygmunta Starego A. zebrał się pierwszy w dziejach Polski sejm walny koronny B. miejscem obrad sejmowych stała się Warszawa Ilustracja do zadań 16 – 17 Zadanie 16 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Na ilustracji przedstawiono A. ratusz miejski. B. pałac magnacki. Zadanie 17 ( 0 – 1 p. ) Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Budowla ukazana na ilustracji znajduje się w A. Krakowie. B. Zamościu.