Urzadzenia wejscia i wyjscia komputera
Karta graficzna to element komputera tworzący sygnał dla monitora.
Podstawowym zadaniem karty graficznej jest przechowywanie informacji o tym jak powinien wyglądać ekran monitora i odpowiednim sterowaniu monitorem. Pierwsze karty graficzne potrafiły jedynie wyświetlać w odpowiednim kolorze poszczególne punkty (piksele). Nowoczesne procesory graficzne udostępniają wiele funkcji ułatwiających i przyśpieszających pracę programów. Możliwe jest narysowanie odcinka, trójkąta, wieloboku, wypełnienie ich zadanym kolorem lub wzorem. Większość kart na rynku posiada również wbudowane funkcje ułatwiające tworzenie obrazu przestrzeni trójwymiarowej. Niektóre posiadają zaawansowane algorytmy (na przykład potrafią wybrać tylko widoczne na ekranie elementy z przestrzeni).
Karta sieciowa (NIC - Network Interface Card) służy do przekształcania pakietów danych w sygnały, które są przesyłane w sieci komputerowej. Każda karta NIC posiada własny, unikatowy w skali światowej adres fizyczny, znany jako adres MAC, przyporządkowany w momencie jej produkcji przez producenta, zazwyczaj umieszczony na stałe w jej pamięci ROM. We współczesnych kartach adres ten można jednak zmieniać.Karty sieciowe, podobnie jak huby i switche są elementami aktywnymi sieci Ethernet.
Procesor (ang. processor) - urządzenie cyfrowe sekwencyjne potrafiące pobierać, interpretować i wykonywać ciąg rozkazów. Wykonuje on bardzo szybko dowolny ciąg prostych operacji wybranych ze zbioru operacji podstawowych.
Procesor składa się z:
• zespołu rejestrów do przechowywania danych i wyników
• jednostki arytmetycznej (arytmometr) do wykonywania prostych operacji na danych
• układu sterującego przebiegiem obliczeń
• rejestru rozkazów, czyli operacji podstawowych
Cechą za pomocą, której można dokonać podziału procesorów jest długość słowa, na którym wykonywane są operacje obliczeniowe. Rozróżniamy więc procesory:
• 4-bitowe
• 8-bitowe
• 16-bitowe
• 32-bitowe
• 64-bitowe
• 128-bitowe
• 6-bitowe
• 12-bitowe
• 24-bitowe
Do typowych rozkazów wykonywanych przez procesor należą:
• działania arytmetyczne
o dodawanie
o odejmowanie
o porównywanie dwóch liczb
o dodawanie i odejmowanie jedności
o zmiana znaku liczby
• działania logiczne
o iloczyn logiczny - AND
o suma logiczna - OR
o suma modulo 2 (różnica symetryczna) - XOR
o negacja - NOT
• przesunięcie bitów w lewo lub prawo
• działania na bitach
•
Komputer oprócz procesora głównego (CPU) posiada procesory pomocnicze: obrazu (GPU), dźwięku, koprocesory arytmetyczne.
RAM (ang. Random access memory) - jest to podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej zwany też pamięcią użytkownika lub pamięcią o dostępie swobodnym. Teoretycznie oznacza to każdą pamięć o bezpośrednim dostępie do dowolnej komórki pamięci (w przeciwieństwie do pamięci o dostępie sekwencyjnym, np. rejestrów przesuwnych). W praktyce jednak skrótem tym oznacza się tylko pamięć, którą można normalnie zapisywać, a wyklucza pamięci ROM (tylko do odczytu), pomimo iż w ich przypadku również występuje swobodny dostęp do zawartości.
W pamięci RAM przechowywane są aktualnie wykonywane programy i/lub dane początkowe dla tych programów, oraz wyniki ich pracy.
Zawartość pamięci RAM jest zerowana w momencie zaniku napięcia zasilania, dlatego wyniki pracy programów muszą być zapisane na jakimś nośniku danych.
Monitor - urządzenie będące źródłem światła, wyświetlające na własnym ekranie obraz oglądany z drugiej strony przez ogladającego. Wyróżnia się monitory lampowe (kineskopowe) - CRT, monitory oparte na ciekłych kryształach - monitory LCD, oraz monitory plazmowe.Monitory mają zastosowanie jako: monitory komputerowe, ekrany wystawiennicze, monitory telewizyjne itd.
Klawiatura jest to uporządkowany zestaw klawiszy służący do ręcznego sterowania urządzeniem lub ręcznego wprowadzania danych. W zależności od spełnianej funkcji klawiatura zawiera różnego rodzaju klawisze – alfabetyczne, cyfrowe, znaków specjalnych, funkcji specjalnych, o znaczeniu definiowanym przez użytkownika.Klawiatury występują w najróżniejszych urządzeniach – maszynach do pisania, kalkulatorach, telefonach komórkowych, tokenach; w szczególności jest to jeden z podzespołów wejściowych komputera. Aktualnie używane modele klawiatur komputerowych mają około 100 klawiszy. Coraz częściej w klawiatury komputerowe wbudowuje się dodatkowe elementy sterujące (dodatkowe przyciski) i kontrolne (diody świecące) - najczęściej dla obsługi multimediów.
Karta dźwiękowa (ang. sound card) to urządzenie wejścia/wyjścia komputera. Umożliwia rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie dźwięku.Obecnie karty dźwiękowe wystarczające do zastosowań amatorskich często wbudowywane są w płytę główną. Pojawiły się również zewnętrzne karty dźwiękowe podłączane do komputera przez jeden z portów np. USB.
Mysz (z ang. mouse) jest używana podczas pracy z interfejsem graficznym systemu komputerowego. Wynaleziona przez Douglasa Engelbarta w 1963 r. Dzięki myszy mamy możliwość poruszania kursorem po ekranie komputera.
Nastarszym typem myszy jest "mysz mechaniczna", w urządzeniu tym wykorzystuje się metalową kulkę pokrytą gumą, oraz system rolek. Nowszym rozwiązaniem jest tzw. "mysz optyczna". W podstawie takiej myszy zainstalowana jest jedna lub więcej dioda elektroluminescencyjna która oświetla powierzchnię pod myszą oraz system czujników optycznych, mysz posiada także procesor DSP służący do analizowania względnych zmian w położeniu mocno powiększonego obrazu powierzchni. Najnowszym rozwiązaniem jest zastosowaniem lasera zamiast diód świecących co jeszcze bardziej podnosi rozdzielczość myszy. Zaletą tych dwóch ostatnich rozwiązań jest brak mechaniki, która łatwo ulega zanieczyszczeniu i wymaga częstej konserwacji oraz to, że mysz działa na prawie każdej powierzchni i nie wymaga specjalnej podkładki.Mysz przekazuje do komputera sygnały, które zamieniane są na postać cyfrową, otrzymane liczby są współrzędnymi przesunięcia kursora. Komputer analizuje te dane i ustawia kursor na pozycji którą wskazują współrzędne.
Skaner - czytnik, urządzenie służące do pobierania informacji z danego obiektu. Skanery mogą pobierać informacje w najrozmaitszy sposób.Skaner optyczny to urządzenie umożliwiające wczytanie statycznego obrazu rzeczywistego obiektu (np. kartka papieru, powierzchnia ziemi, siatkówka ludzkiego oka) i przetworzenie tego obrazu do postaci analogowej w celu bezpośredniego przesłania obrazu do urządzenia wyjściowego, lub (częściej) cyfrowej, w celu dalszej obróbki komputerowej.Skanery optyczne stosuje się w celu przygotowania do obróbki graficznej obrazu, rozpoznawania pisma (patrz: OCR), w systemach zabezpieczeń i kontroli dostępu, badaniach naukowych, medycznych itd.
Drukarka to urządzenie współpracujące z komputerem, służące do drukowania tekstu i obrazu. Niektóre drukarki potrafią również pracować bez komputera, np. drukować zdjęcia wykonane cyfrowym aparatem fotograficznym (po podłączeniu go do drukarki lub po włożeniu karty pamięci z zapisanymi zdjęciami do wbudowanego w drukarkę slotu).
Podstawowe rodzaje drukarek:
1. Drukarka igłowa (ang. dot-matrix printer) - niegdyś najpopularniejszy typ drukarek. Wykorzystują do drukowania taśmę barwiącą podobną do tej stosowanej w maszynach do pisania. Ich główną zaletą jest tania eksploatacja i możliwość drukowania kilku kopii na papierze samokopiującym.
2. Drukarka atramentowa (ang. ink-jet printer) - najpopularniejszy obecnie typ drukarek. Drukują poprzez umieszczanie na papierze bardzo małych (od kilku do kilkudziesięciu pikolitrów) kropli specjalnego tuszu do drukowania. Praktycznie wszystkie dzisiejsze drukarki atramentowe umożliwiają druk w kolorze. Stosowany jest atrament w czterech kolorach: cyjan, magenta, żółty i czarny (model CMYK). Ponadto w niektórych drukarkach można stosować specjalne tusze "fotograficzne" (są one nieco jaśniejsze niż standardowe i lepiej oddają barwy przy drukowaniu zdjęć), oraz można stosować inne dodatkowe kolory. Wadą drukarek atramentowych są dość wysokie koszty eksploatacji (wysoka cena tuszu).
3. Drukarka laserowa (ang. laser printer) - drukuje poprzez umieszczanie na papierze cząstek toneru. Drukarki laserowe charakteryzują się bardzo wysoką jakością wydruku, ale drukują zazwyczaj tylko w kolorze czarnym (modeli drukujących w kolorze jest niewiele i są wciąż wielokrotnie droższe od pozostałych).
Modem (od ang. MOdulator-DEModulator) - urządzenie elektroniczne, którego zadaniem jest zamiana danych cyfrowych na analogowe sygnały elektryczne lub (w bardzo starych modelach modemów) dźwięki i na odwrót, tak aby mogły być przesyłane i odbierane poprzez linię telefoniczną (a ostatnio także sieć telewizji kablowej lub połączenie radiowe). Jest częścią DCE (Data Communication Equipment), które w całości wykonuje opisane wyżej czynności. Nieodzowne do współpracy jest DTE (Data Terminal Equipment) i to dopiero stanowi całość łącza przesyłania danych.Modem może być tzw. zewnętrzny, czyli połączony z komputerem (lub innym odbiornikiem) przy użyciu przewodu (protokoły transmisji: RS-232, USB, LPT, ethernet), albo wewnętrzny kiedy mamy do czynienia ze specjalną kartą rozszerzeń montowaną wewnątrz komputera (PCI, ISA).