DODAJ +
Język polski

Historia dziewczyny i marynarza wiersz konstanty ildefons gałczyński "zaczarowana dorożka" Zapytajcie Artura, daję słowo: nie kłamię, ale było jak ulał sześć słów w tym telegramie: ZACZAROWANA DOROŻKA ZACZAROWANY DOROŻKARZ ZACZAROWANY KOŃ.

Historia dziewczyny i marynarza wiersz konstanty ildefons gałczyński "zaczarowana dorożka" Zapytajcie Artura, daję słowo: nie kłamię, ale było jak ulał sześć słów w tym telegramie: ZACZAROWANA DOROŻKA ZACZAROWANY DOROŻKARZ ZACZAROWANY KOŃ. Cóż, według Ben Alego, czarnomistrza Krakowa, „to nie jest nic takiego dorożkę zaczarować, dosyć fiakrowi w oczy błysnąć specjalną broszką i jużeś zauroczył dorożkarza z dorożką, ale koń — nie.” Więc dzwonię: — Serwus, to pan Ben Ali? Czy to możliwe z koniem? — Nie, pana nabujali. Zadrżałem. Druga w nocy. Pocztylion stał jak pika. I urosły mi włosy do samego świecznika: ZACZAROWANA DOROŻKA? ZACZAROWANY DOROŻKARZ? ZACZAROWANY KOŃ? Niedobrze. Serce. Głowa. W dodatku przez firankę: srebrne dachy Krakowa jak „secundum Joannem”, niżej gwiazdy i liście takie duże i małe. A może rzeczywiście zgodziłem, zapomniałem? Może chciałem za miasto? Człowiek pragnie podróży. Dryndziarz czekał i zasnął, sen mu wąsy wydłużył i go zaczarowali wiatr i noc, i Ben Ali? ZACZAROWANA DOROŻKA ZACZAROWANY DOROŻKARZ ZACZAROWANY KOŃ. II Allegro sostenuto Z ulicy Wenecja do Sukiennic prowadził mnie Artur i Ronard, a to nie takie proste, gdy jest tyle kamienic i gdy noc zielonoszalona bo trzeba, proszę państwa, przez cały nocny Kraków: III Allegretto Nocne WYPYCHANIE PTAKÓW, nocne KURSY STENOGRAFII, nocny TEATR KRÓL SZLARAFII, nocne GORSETY KOLUMBIA, nocny TRAMWAJ, nocna TRUMNA, nocny FRYZJER, nocny RZEŹNIK, nocny chór męski CZEŚĆ PIEŚNI, nocne SERY, nocne MLEKO, nocne TAŃCE WIECZYSTEGO, nocne DZIŚ PARÓWKI Z CHRZANEM, nocne TOWARY MIESZANE, nocna strzałka: PRZY KOŚCIELE! nocny szyld: TYBERIUSZ TROTZ, słowem, nocni przyjaciele, wieczny wiatr i wieczna noc. IV Allegro ma non troppo Przystanęliśmy pod domem „Pod Murzynami” (eech, dużo bym dał za ten dom) i nagle: patrzcie: tak jak było w telegramie: przed samymi, uważacie, Sukiennicami: ZACZAROWANA DOROŻKA ZACZAROWANY DOROŻKARZ ZACZAROWANY KOŃ. Z wieży Mariackiej światłem prószy. A koń, wyobraźcie sobie, miał autentyczne uszy. V Allegro cantabile Grzywa mu się i ogon bielą, wiatr dmucha w grzywę i w biały welon. Do ślubu w dryndzie jedzie dziewczyna, a przy dziewczynie siedzi marynarz. Marynarz łajdak zdradził dziewczynę, myślał: Na morze sobie popłynę. Lecz go wieloryb zjadł na głębinie. Ona umarła potem z miłości, z owej tęsknoty i samotności. Ale, że miłość to wielka siła, miłość po śmierci ich połączyła. Teraz dorożką zaczarowaną jedzie pan młody z tą młodą panną za miasto, gdzie jest stara kaplica, i tam, jak w ślicznej starej piosence, wiąże im stułą stęsknione ręce ksiądz, co podobny jest do księżyca. Noc szumi. Grucha kochany z kochaną, ale niestety, co rano przez barokową bramę pełną sznerklów i wzorów wszystko znika na amen in secula seculorum ZACZAROWANA DOROŻKA ZACZAROWANY DOROŻKARZ ZACZAROWANY KOŃ.
Odpowiedź

Bohater wiersza, zaskoczony tajemniczym telegramem, który pocztylion dostarczył o drugiej w nocy,zastanawia się, czy o czymś nie zapomniał. Może zamówił dorożkę, bo chciał wyruszyć za miasto. Tymczasem woźnica zasnął i został „zaczarowany”.Wyrusza więc na nocny spacer ulicami Krakowa - z ulicy Wenecja do Sukiennic, czyli na Rynek, a jegoprzewodnikami są Artur i Ronard. W trakcie wędrówki przystanęli przed domem zwanym „Pod Murzynami” i dostrzegli, że pod Sukiennicami stoi „zaczarowana dorożka”, oświetlona światłem z Wieży Mariackiej.W blasku księżyca bieli się końska grzywa i ogon. Dorożką do ślubu jedzie dziewczyna i marynarz. Potem marynarz zdradził dziewczynę, która umarła z miłości, lecz uczucie miało tak wielką siłę, że połączyło ich po śmierci. Tymczasem jednak jadą dorożką za miasto, do starej kaplicy, gdzie ksiądz zwiąże stułą ich ręce. Niestety, co rano znika wszystko - zaczarowana dorożka i jej pasażerowie.Nie wszystkie fragmenty jednakowo łatwo dają się opowiedzieć. Łatwo jest określić, czym są wyodrębnione graficznie słowa: „ZACZAROWANA DOROŻKA / ZACZAROWANY DOROŻKARZ / ZACZAROWANY KOŃ”, które kilkakrotnie powtarzają się niby refren lub zaklęcie (5 razy w czterech fragmentach tekstu). Niełatwo jest natomiast ustalić, czy przedstawione zdarzenia mają charakter rzeczywisty, czy też są może sennym majakiem. Pocztylion przynosi telegram o drugiej w nocy, marynarz i dziewczyna wraz z dorożką znikają co rano. Zresztą do końca nie jesteśmy pewni tego, czy dziewczyna i marynarz to postacie realne. Być może jest to ballada o wielkiej miłości, zdradzie, śmierci i ponownym połączeniu, której bohaterowie jako duchy co noc przeżywają swą historię ku naszej nauce lub przestrodze.Nie da się określić przynależności gatunkowej utworu Gałczyńskiego pt. Zaczarowana dorożka. Najbliższe prawdy wydaje się stwierdzenie, że to żart, poetycka zabawa, w której połączyły się różne style, gatunki i metody.Połączenie elementów realistycznych (np. Wenecja, Sukiennice, dom „Pod Murzynami”) z baśniowymi (historia marynarza i dziewczyny, funkcjonowanie na prawach zaklęcia słów „Zaczarowana dorożka”) oraz elementami sennego marzenia tworzy niezwykły groteskowy świat z pogranicza jawy i snu. Poeta prowokuje czytelnika do podjęcia gry z tekstem, do zabawy.

Dodaj swoją odpowiedź