Stroje uroczyste - ich rodzaje oraz okazje do odpowiedniego ubierania się

Nauka savoir – vivre’u polega na wpajaniu swobodnego i odpowiedniego zachowania. Ubiór musi harmonizować z wiekiem, gest z sytuacją, wygląd z charakterem. Dobre wychowanie bazuje na naturalności, ale nie oznacza przesadnej swobody, podobnie jak chwile odprężenia nie usprawiedliwiają zaniedbania. Wygodny ubiór nie może być niestosowny czy niechlujny.
Podczas pierwszego spotkania ludzie oddziaływają na siebie, między innymi poprzez swój wygląd zewnętrzny, który bardzo często decyduje o pierwszym wrażeniu. W wyglądzie zewnętrznym bardzo ważne znaczenie ma ubiór, który, jeśli jest odpowiedni w określonej sytuacji, na pewno przyczyni się do wywarcie korzystnego wrażenia na każdym. Wszyscy, zarówno członkowie służby zagranicznej, jak i osoby pełniące funkcje na różnych szczeblach władzy państwowej i samorządowej, a także każdy człowiek, chcąc reprezentować swój kraj, urząd, firmę i również siebie, powinien być odpowiednio ubrany. Staranny i dostosowany do pory dnia oraz okoliczności ubiór świadczy o skłonności do porządku, estetyki, daje dobre samopoczucie, jest oznaką okazania szacunku, poszanowania godności własnej i innych.. Stroje dobrze ubranego człowieka charakteryzują się umiarem w doborze kolorów i fasonów, dostosowaniem do figury i typu urody, zharmonizowaniem wszystkich elementów. Umiejętność ubieranie się ze smakiem wyraża się przede wszystkim we właściwym doborze garderoby i odpowiednim jej wykorzystaniu. Stosowne ubieranie się wymaga przestrzegania następujących zasad. Dobierające garderobę, należy zawsze brać pod uwagę rodzaj materiału, jego jakość, kolor i fason. Tylko dobra gatunkowo odzież długo się nosi i zawsze ładnie prezentuje. Utrzymywanie garderoby w odpowiednim porządku, której wszystkie części powinny być zawsze czyste, dobrze dopasowane i przewietrzone. Dobierając odzież, należy wziąć pod uwagę własną figurę wzrost, karnację, kolor oczu, wiek itp. Nie zawsze należy używać ubrania tylko, dlatego, że jest modne. Moda może jedynie podpowiadać, jak się ubrać, ale nie może być czynnikiem decydującym. Nie należy też kierować się modnym kolorem lub deseniem, ponieważ dopasowując je, trzeba wziąć pod uwagę właściwości naszej sylwetki, gdyż inni będą wyglądać dobrze a inni wprost przeciwnie. Ubranie męskie oraz dodatki takie jak: kapelusz, szalik, krawat, skarpetki, obuwie pasek i rękawiczki powinny stanowić jedną całość. O braku zharmonizowania ubioru można mówić wtedy, gdy ubranie będzie w paski, koszula w wyraźny deseń, a krawat bardzo wzorzysty, chociaż każda część tego stroju z osobna, może być bardzo ładna, ale w zupełnie innym połączeniu. Kobieta powinna również swój strój dopasować bardzo indywidualnie w zależności od pory dnia i okazji. Istotną rolę odgrywają również dodatki i ozdoby, które muszą być odpowiednio dobrane do okazji i bez nadmiernej ilości. Wspólne wystąpienie kobiety i mężczyzny na każdej uroczystości lub w różnych sytuacjach wymaga, aby ubiór obojga pozostał w zgodności.
Kolory mają bardzo duży wpływ na estetykę wyglądu wszystkich ubrań. Możemy podzielić kolory na kilka kategorii, które pozwolą nam zapewnić kolorystyczną harmonię naszej garderoby. Ciepłe kolory to: czerwony, pomarańczowy, żółty. Zimne: zielony, niebieski i fioletowy. Natomiast barwy neutralne to biel, czerń i wszystkie odcienie szarości. Do kolorów pasujących do siebie możemy zaliczyć: czerwony i żółty, żółty i zielony, zielony i niebieski, niebieski i fioletowy. Najbardziej kontrastowe kolory to kolor czerwony i zielony, niebieski i żółty, a w zakresie barw neutralnych biały i czarny. Kolory w czystej formie występują najczęściej w strojach ludowych lub u osób, które koniecznie chcą nie siebie zwrócić uwagę jaskrawością swojego ubrania. Kolory nasycone łączy się najczęściej z neutralnymi i w ten sposób stają się one spokojniejsze i bardziej milsze dla oka. Kolory z dużą domieszką barw neutralnych, czyli białej i czarnej oraz szarej, mają najszersze zastosowanie w ubiorach.
W niektórych państwach także i w Polsce, ubrania wizytowe, a niekiedy nawet ciemny garnitur albo kostium stały się odpowiednim strojem na prawie wszystkie uroczystości. W krajach, szczególnie gdzie głową państwa jest cesarz, król lub królowa, w czasie oficjalnych uroczystości i przyjęć najczęściej nosi się oprócz ubrania wizytowego - żakiet, smoking i frak. Zasady, o których powinno się pamiętać przy strojach oficjalnych. Ubiór zależy od rodzaju i charakteru uroczystości, jej rangi oraz dnia. Dlatego też należy ubierać się zgodnie z powszechnie obowiązującymi zasadami i przede wszystkim kierować się prośbą gospodarzy, którzy najczęściej w zaproszeniu określają rodzaj stroju, jaki będzie obowiązywał. Zwykle jest to dopisek w lewym lub prawym dolnym rogu karty zaproszeniowej albo w liście u samego dołu, z lewej jego strony. Brak wzmianki o stroju wskazuje, że będzie obowiązywać stój wizytowy. Błędu w ubiorze nie można naprawić. Najlepiej zachować dobry humor i udawać, że nie stało się nic poważnego. Znacznie lepiej znaleźć się w ubraniu wizytowym wśród innych gości w smokingach, niż zjawić się w smokingu, podczas gdy gospodarz i inni goście będą mieli na sobie ubrania wizytowe. Można być wtedy pomylonym z obsługą kelnerską. Anglicy określają te sytuacje jako: overdressed (przesadnie się stroić) i underdressed (nie zważać na swój ubiór).
Ze strojami mężczyzn są ściśle związane stroje kobiet: suknia wizytowa, kostium, długa suknia wieczorowa i balowa. Ogólne zasady współzależności strojów mężczyzn i kobiet są następujące: żakiet – kostium lub suknia wizytowa; frak – długa suknia wieczorowa lub balowa; smoking – suknia wizytowa, bardzo strojna lub długa suknia; ubranie wizytowe: przed godziną 19 – suknia wizytowa lub kostium; po godzinie 19 – suknia wizytowa; kobieta może też włożyć długą suknię, jeżeli uroczystość będzie miała okolicznościowy charakter. Ubranie wizytowe mężczyzny powinno być całkowicie ciemne, jednokolorowe. Koszula biała z mankietami na spinki i odpowiednio dobrany krawat, najlepiej gładki, bez wzorków.
Współczesne stroje męskie (garnitury) wywodzą się z Anglii i od połowy XIX wieku do dzisiaj niewiele się zmieniły. Zachodzące zmiany, głównie w modzie oraz rodzaju materiału, dotyczą jedynie szczegółów. Najogólniej ubrania męskie można podzielić na: jednorzędowe – odpowiednie dla wszystkich, niezależnie od wzrostu i figury. Nosi się je z kamizelką lub bez, niekiedy z jednokolorowym pulowerem. Dwurzędowe – uwydatniają słabe strony sylwetki, gdyż ją poszerzają. Nie nosi się do nich ani kamizelek ani pulowera.
Elegancja i smak nakazują, aby noszone garnitury były w spokojnych i nienasyconych kolorach. Różne odcienie szarości, rzadziej beżu i brązu powinno nosić się w pracy, w podróży i na spacerze. Natomiast ubrania ciemne od marengo do czarnego włącznie oraz granatowe – ubrania wizytowe, które nosi się w czasie wizyt i różnego rodzaju przyjęć oraz uroczystości.
Elegancja ubrania wymaga również odpowiedniego dobrania wszystkich części garderoby i estetycznego noszenia jej. Stąd bardzo ważne znaczenie ma staranny i właściwy dobór dodatków, takich jak: koszule, krawaty, skarpety, obuwie i ozdoby. Zasady dobrego smaku są takie: Tylko jedna część garderoby może być we wzorki albo wszystkie jednokolorowe. Jeżeli mężczyzna stoi lub porusza się, marynarka zarówno jednorzędowa jak i dwurzędowa powinna być zawsze zapięta na guziki. I tak w przypadku ubrań jednorzędowych – bez względu na to, czy jest kamizelka czy nie – gdy ma: dwa guziki, przynajmniej jeden górny, albo wszystkie powinny być zapięte; trzy guziki, przynajmniej dwa zapięte, licząc od góry, lub wszystkie, nigdy jeden. Marynarka, mająca więcej niż trzy guziki jest mało elegancka i przypomina raczej surdut. Garderoba dwurzędowa, która zazwyczaj ma jeden lub dwa guziki wtedy powinno zapinać się je wszystkie. Kamizelkę należy zawsze zapinać na wszystkie guziki. Spodnie powinny być odpowiedniej długości, to jest nogawki z przodu powinny sięgać powierzchni buta, a z tyłu powinny sięgać obcasów. Marynarka garnituru również powinna mieć odpowiednią długość. Nie może być zbyt długa ani krótka.
Członkowie służby zagranicznej, w tym personel dyplomatyczny i konsularny, oraz wszystkie osoby publiczne i każdy człowiek, który chce w kontaktach służbowych i towarzyskich być eleganckim, powinni posiadać kilka rodzajów ubrań, do których należą: weekendowe niekiedy nazywane sportowym; sportowe koordynowane (kombinowane lub klubowe); spacerowe na różne okazje, wizytowe, smoking, żakiet, frak.
Strój weekendowy, sportowy charakteryzuje się wygodą i prostotą. Wszystkie części garderoby są do siebie dopasowane kolorem, materiałem i tworzą harmonijny wygląd. Do strojów weekendowych możemy zaliczyć: spodnie sportowe; kurtkę; bluzę lub pulower, które zastępują marynarkę, koszulę kolorową, w bardziej lub mniej widoczne desenie, nie wyłączając pasków i kraty, krawaty wełniane, obuwie skórzane, wyraźnie sportowe albo typowo sportowe, łączni z tenisówkami.
Ubranie sportowe koordynowane powinno składać się z marynarki o wyraźnie sportowym kroju, najczęściej jest ona jednorzędowa, ale spotyka się dwurzędową, jest ona uszyta z nieco grubszego materiału, jednokolorowego albo w kratę, lub wzorki. Guziki są niekiedy metalowe, często z różnymi znakami. Spodnie powinny być z materiały jednokolorowego, różniące się od marynarki rodzajem materiału i kolorem. Kamizelkę można zastąpić blezerem, którym, jeśli marynarka będzie w kratę lub wzory sweter powinien być jednokolorowy. Koszula powinna być jednokolorowa, jeżeli spodnie, marynarka czy krawat będą w wzorki. Może być w paski lub kratę tylko wtedy, gdy pozostałe części są jednokolorowe. Krawat jednokolorowy lub we wzorki, w zależności od pozostałych części ubrania. Pasek skórzany do spodni powinien być dobrany do koloru obuwia. W kieszonce marynarki powinna znajdować się estetyczna chusteczka. Obuwie skórzane, najlepiej bez ozdób, dobrane do koloru spodni.
Ubranie spacerowe, na różne okazje jest uszyte z niezbyt grubego materiału, w spokojnym nienasyconym kolorze. Nadaje się na wiele różnych okazji, dlatego można je nosić w każdej porze roku. Ubranie spacerowe jest podstawowym ubiorem mężczyzny, ponieważ w tym stroju przebywa on w biurze, chodzi na spacery, do kina, teatru oraz podróżuje w nim. Można w tym stroju pójść do instytucji, urzędu czy na prywatne przyjęcie, raczej do godziny 18. Cechy, jakie przypisuje się ubraniom spacerowym to: ubranie jednorzędowe lub dwurzędowe; spodnie, kamizelka i marynarka powinny być uszyte z tego samego materiału. Ubranie takie powinno być we wszystkich odcieniach szarości, błękitu, brązu, beżu i innych spokojnych kolorach, z materiału jednokolorowego. Koszule kolorowe i białe, gładkie lub w bardzo dyskretne wzory. Krawaty gładkie lub w lekkie wzorki, gdy ubranie i koszula są gładkie. Obuwie czarne do ubrań szarych lub ciemnobłękitnych. Brązowe do beżu i brązów.
Ubranie wizytowe jest strojem dziennym i wieczorowym. Może być jednorzędowe lub dwurzędowe. Nosi się je podczas wszystkich uroczystości oficjalnych i prywatnych, takich jak śniadanie, obiad, przyjęcie bufetowe i koktajlowe, premiera w teatrze lub w operze, koncert w filharmonii czy też otwarcie wystawy itp., oczywiście, jeżeli w zaproszeniu nie podano stroju bardziej uroczystego, takiego jak frak, żakiet czy smoking. Ubranie wizytowe powinno być ciemnoszare lub ciemnogranatowe w bardzo delikatne desenie. Im bardzie jest późniejsza godzina, tym ciemniejsze należy mieć ubranie, ale nie powinno być ono czarne. Koszula musi być biała lub jasnobłękitna z mankietami na spinkę. Wieczorem zawsze jednak biała. Buty należy mieć czarne, skórzane i sznurowane, bez jakichkolwiek ozdób. Krawat należy mieć jednokolorowy. W ubraniu wizytowym znajduje się jeszcze czarny płaszcz, szary szalik lub ciemnoszary kapelusz.
Frak jest ubiorem, pochodzącym z XVIII wieku. Ze względu na kolor kamizelki, rozróżnia się frak z czarną kamizelka – taki strój jest ubiorem dziennym najczęściej używa się go w czasie wizyt międzynarodowych na najwyższym szczeblu, uroczystych śniadaniach, objęcia władzy przez nowego prezydenta i wręczenia listów uwierzytelniających przez szefów misji. Frak z białą kamizelką jest najbardziej uroczystym strojem wieczorowym. Nosi się go po godzinie 19.00 podczas uroczystych obiadów, przyjęć bufetowych, uroczystych premier i koncertów, w których biorą udział najwyżsi dyplomaci państwowi. Frak jest strojem, do którego nosi się odznaczenia: insygnia wielkiej wstęgi i komandorii w wielkiej postaci, pozostałe są w formie miniaturek. Goście mogą przychodzić z orderami i medalami tylko wtedy, gdy na zaproszeniu będzie napisane „frak z orderami”. Zazwyczaj bywa tak, że na uroczystość trzeba przybyć we fraku, ale nie koniecznie z odznaczeniami. Mężczyźni występując w mundurach galowych, zapinają na szyję lub przypinają do baretek tylko najwyższe odznaczenia w oryginalnej wielkości. Frak jest uszyty z czarnego sukna, klapy pokryte są jedwabnym atłasem. Spodnie nie mogą mocno opadać ani też być zbyt wysoko podniesione. Najlepiej, gdy są noszone na szelkach. Na zewnętrznych szwach spodni powinny znajdować się podwójne jedwabne lampasy. Koszula z bardzo sztywnym gorsem i mankietami, ze strojnym kołnierzykiem z zagiętymi końcami. Do tego powinna być biała muszka, czarne lakierki, jedwabne czarne skarpetki. W kieszonce fraka, z jego lewej strony, swobodnie włożona biała jedwabna chusteczka. Strój ten uzupełniają czarny bądź szary płaszcz, biały szalik, cylinder oraz białe rękawiczki z koźlej skóry. Do fraka nieodpowiedni jest zegarek noszony na ręku, lepiej, gdy jest to zegarek kieszonkowy na łańcuszku, umieszczony w lewej kieszeni kamizelki lub w lewej kieszeni spodni. Łańcuszek należy umocować do guzika spodni i powinien on lekko zwisać na zewnątrz kieszeni.
Żakiet jest strojem dziennym i uroczystym. Nosi się go w czasie składania życzeń głowie państwa, złożenia listów uwierzytelniających, pogrzebów i innych oficjalnych uroczystości, w których biorą udział osoby zajmujące najwyższe stanowiska w państwie. Żakiet jest uszyty z szaroczarnego sukna. Ma sięgające kolan, zaokrąglone poły. Spodnie powinny być sztuczkowe do tego czarna lub szara kamizelka. Koszula biała z odkładanym kołnierzem, krawat popielaty lub czarno – szary. Pantofle gładkie, czarne, ale nie lakierki. Skarpetki powinny być czarne lub ciemnoszare. W kieszeni żakietu – biała, batystowa chusteczka. Strój ten uzupełnią ciemny płaszcz, zamszowe rękawiczki z ukrytym szwem oraz czarny cylinder.
Smoking jest strojem uroczystym oraz wieczorowym. Bardzo rzadko używa się go w ciągu dnia. Rozróżnia się następujące fasony smokingu: jednorzędowy, dwurzędowy i jednorzędowy z szalowymi, jedwabnymi klapami. Nosi się go w czasie premier i koncertów, obiadów, przyjęć bufetowych, balów, w tym też sylwestrowego. W tym stroju można pójść tylko wówczas, gdy na zaproszeniu znajduje się dopisek „smoking”, ponieważ na ogół ten strój używany jest bardzo rzadko. Tak, więc smoking uszyty jest z czarnego, ciemnego materiału. Klapy są wyłożone jedwabnym atłasem. Na zewnętrznych szwach spodni są naszyte pojedyncze, czarne jedwabne lampasy. Smoking jednorzędowy nosi się z czarną kamizelką, natomiast dwurzędowy bez. Zamiast kamizelki, jest obecnie używany specjalny, szeroki na12 – 18 cm, tzw. pas hiszpański, który nosi się zarówno przy jednorzędowym jak i dwurzędowym smokingu. Koszula powinna być z półsztywnymi odkładanymi mankietami i gorsem. Kołnierzyk odkładany lub z zagiętymi końcami. Muszka zawsze jest czarna, nigdy w innym kolorze. Lakierki lub czarne, gładkie sznurowane obuwie o cienkiej podeszwie wraz z czarnymi jedwabnymi skarpetkami. Płaszcz czarny lub szary i czarny miękki kapelusz. Jeśli już to zegarek ręczny na czarnym, skórzanym lub metalowym pasku. Oprócz smokingów czarnych są również używane smokingi białe. Składają się one z białej marynarki i czarnych spodni. Marynarka uszyta jest z białego sukna, a klapy wyłożone są białym jedwabiem. Biały smoking, do którego nosi się również czarną muszkę, jest używany w krajach o ciepłym klimacie, w czasie przyjęć odbywających się w ogrodach i na pokładach statków.
Koszula jest bardzo ważnym dodatkiem do stroju męskiego. Powinna być odpowiednio dobrana kolorem, fakturą i fasonem. Nie może być ani zbyć ciasna, ani zbyt obszerna, ani przezroczysta. Koszule najczęściej są uszyte z dobrej jakości bawełny. Preferowane kolory to biały, błękitny i lekko kremowy. Koszule można podzielić na: białe ze sztywnym gorsem – używane do fraka; białe, smokingowe z półsztywnym gorsem i odkładanym kołnierzykiem; białe z odkładanym kołnierzykiem, noszone do żakietu, ubrania wizytowego i niekiedy spacerowego; kolorowe bez wzorków i z wzorkami, używane z ubraniami spacerowymi i sportowymi; kolorowe we wzory, z odkładanym kołnierzem, noszone do ubrań weekendowych. Zasady przy dobieraniu i używaniu koszul są następujące. Razem z ubraniem i krawatem koszula powinna tworzyć jedną całość. To jest, jeżeli ubranie jest jednokolorowe to wtedy koszula powinna być biała, kolorowa lub kolorowa we wzory. Natomiast, kiedy ubiór ma deseń to koszula musi być jednokolorowa bądź pastelowa. Białe koszule można nosić do wszystkich ubrań, z wyjątkiem bardzo sportowych. Jednokolorową czy też kolorową koszulę w drobne wzorki należy założyć do ubrania spacerowego w jednolitym kolorze. Pojedyncze mankiety i zapinane na guziki stosuje się do ubrań spacerowych, sportowych koordynowanych i weekendowych. Mankiety odkładane i zapinane na spinki w koszulach białych lub jasnobłękitnych pasują do ubrań wizytowych. Mankiety wraz z rękawami powinny być dłuższe od rękawów marynarki i trochę wystawać, nie więcej jednak niż dwa centymetry.
Noszenie muszek jest sezonowe, często podyktowane modą. Istotną cecha muszki jest jej barwa: czarna, biała lub kolorowa. Muszki czarne należy nosić do smokingów, natomiast białe do fraków, kolorowe do ubrań sportowych, głównie jednorzędowych. Wszystkie muszki powinny być wiązane, nigdy na gumce czy też zapinane na guzik.
W zależności od panującej mody krawaty są szersze lub węższe, jednokolorowe, w paski, drobne wzorki lub bardzo kolorowe. Krawat powinien pasować do ubrania i do koszuli. Gdy ubranie jest w paski to koszula i krawat muszą być jednokolorowe. Jeżeli ubranie jest jednokolorowe to pasuje do tego koszula w paski i krawat jednokolorowy. Natomiast, jeśli i koszula i ubranie jest jednokolorowe to należy brać krawat we wzorki. Chcąc uniknąć wstydu należy zawsze pamiętać, że tylko jeden element z naszej garderoby może być we wzorki, w innym wypadku będzie zawsze będzie się źle wyglądać. Kupując krawat, należy sprawdzić jego długość, ponieważ nie może by on ani za długi ani za krótki.
W obecnych czasach różnorodność obuwia jest tak duża, że wybranie właściwego jest niekiedy trudne, ponieważ jest w różnych kolorach, fasonach i z różnorodnych materiałów. Najbardziej eleganckie jest obuwie skórzane, sznurowane, gładkie i bez ozdób. Można je nosić na każdą okazję i o każdej porze. Należy je dobierać, kierując się kolorem i fasonem oraz jakim celom będzie służyć, i do jakiego ubrania będzie noszone. Kolor obuwia dopasowuje się do koloru stroju, dla estetyki wyglądu. I tak do ubrań: uroczystych i wizytowych, szarych i jasnych zakłada się buty czarne; do jasnych należy założyć obuwie w różnych odcieniach brązu. Do poszczególnych rodzajów strojów pasuje następujące obuwie: frak i smoking – lekkie obuwie lakierowane lub z czarnej cielęcej skóry; do ubrania wizytowego i żakietu pasują pantofle czarne sznurowane, gładkie, bez ozdób, o możliwie cienkiej podeszwie.
Stroje pań są bardzo urozmaicone niż męskie, głównie na skutek mody, zmieniają się zarówno w zakresie linii, fasonów, tkanin i kolorów. Kobiety, w większym stopniu niż mężczyźni, powinny posiadać różnorodne stroje na wszystkie okazje. Wśród garderoby damskiej można wyróżnić następujące, podstawowe ubrania: strój weekendowy, suknia przedpołudniowa, całodzienna, suknia wizytowa, kostium, suknia długa wieczorowa, suknia długa balowa.
Strój weekendowy, sportowy ma charakter sportowy, prosty, wygodny i praktyczny. Są do siebie dopasowane stylem, kolorem i materiałem. Dobrze dobrane dodatki odgrywają istotną rolę. Ten strój składa się z: kurtki, blezera, pulowera lub bluzki. Spodni, które mogą być zastąpione spódnicą. Pantofle skórzane, solidniejsze i na grubszym obcasie, ale także obuwie półsportowe, łącznie z tenisówkami. Paski, apaszki, szaliki są dopełnieniem stroju.
Suknia (sukienka) przedpołudniowa, całodzienna oprócz tych dwóch nazw możemy też spotkać się z określeniem sukienki koktajlowej i wieczorowej. Sukienki, które kobieta nosi w czasie różny6ch imprez, lepiej jest nazywać wizytowymi, ponieważ istniejące między nimi różnice dotyczą głównie tylko stopnia ich strojności. Ze względu na uczestniczenie w różnych przyjęciach i imprezach kobieta powinna przynajmniej posiadać kilka sukienek dostosowanych do pory dnia i charakteru uroczystości. Suknia wizytowa ma uroczysty charakter. Przejawia się to w fasonie, doborze koloru i rodzaju tkaniny. Może być w ciemnych kolorach, od szarości, poprzez granat do czerni, ale każdy inny kolor pastelowy też jest odpowiedni. Najważniejsze jest, czy wybrany fason i kolor potrafią podkreślić zalety i ukryć lub złagodzić wady sylwetki. Ma przeważnie rękawy, niezbyt duży dekolt, jest krótka, tzn. powinna sięgać nieco poniżej lub powyżej kolan. Pasuje do tego elegancka torebka, niezbyt duża, tzw. kopertówka. Obuwie dopasowane kolorem i fasonem do całości stroju, a przede wszystkim do koloru torebki, który powinien być taki sam. Ozdoby o sztucznej biżuterii, srebra lub złota powinno ubrać się bez nadmiernej ilości. Najczęściej w tym stroju kobieta może składać wizyty, uczestniczyć w przyjęciach, pójść do teatru i na koncert.
Kostium przez długi okres był podobny do marynarki męskiej jednakże to się zmieniło stając się bardziej fantazyjnym i dopasowanym do sylwetki kobiety. Kostiumy możemy podzielić na: dzienne, sportowe: nosi się je w pracy, w czasie podróży i spacerów, uszyte są na ogół z różnego typu tkanin wełnianych. Nosi się do nich czółenka na obcasie lub szpilki, na średniej wysokości obcasie. Ozdoby powinny być skromne, nie wyszukane i niezbyt liczne. Drugim podziałem są kostiumy wizytowe, zakładane na różne, oficjalne uroczystości i przyjęcia. Są one uszyte przeważnie z aksamitu i tkanin jedwabnych. Nosi się je przed południem i po południu. Do kostiumu należy ubrać szpilki lub bardzo eleganckie pantofle na wysokim obcasie. Ozdoby bardziej eleganckie, nieliczne.
Suknia długa, wieczorowa jest używana podczas różnych, oficjalnych uroczystości i przyjęć, szczególnie odbywających się wieczorem. Suknia taka zwykle posiada dekolt, którego głębokość zależy od panującej mody i sylwetki, rękawy są długie. Fason, kolor i rodzaj materiału najczęściej są podyktowane modą. Pantofelki lub szpilki są dostosowane do koloru sukienki i torebki typu kopertówka.
Suknia długa, balowa jest bardziej wytworna od sukni długiej wieczorowej i nosi się ją podczas różnego rodzaju balów. Suknia ta jest bez rękawów, z dość dużym dekoltem. Dopuszczalne są wszystkie kolory i odcienie. Jest uszyta z dobrej gatunkowo tkaniny i ma bogate dodatki niż wieczorowa. Torebka możliwie mała, nie tylko kopertówka. Obuwie na wysokich obcasach, delikatne, wykonane z rypsu, atłasu, w kolorze złotym, srebrnym lub czarnego lakieru.
O elegancji stanowią właśnie dodatki. Ta stara zasada do dziś pozostała aktualna. Najzwyklejsza sukienka zyska osobisty, odrębny charakter dzięki odpowiednio dobranemu paskowi, chustce, czyli zharmonizowanym dodatkom.
W dzisiejszych czasach rękawiczki nosi się właściwie tylko w pewnych określonych sytuacjach – dla ochrony przed chłodem czy prowadząc samochód. Kobieta zdejmuje je w pomieszczeniach, chyba, że są to rękawiczki długie, dopasowane do sukni koktajlowej lub wieczorowej. Ściąga je na ulicy, witając się ze starsza od siebie panią, jeśli ta ma gołe ręce. Mężczyzna zdejmuje rękawiczki witając się z kobietą, kiedy zaś witają się obaj panowie, młodszy dostosowuje swe zachowanie do zachowania starszego.
Torba zależy od mody przybiera najrozmaitsze kształty i bywa wykonana z najróżniejszych materii. W ciągi dnia dominują pojemne i funkcjonalne torby, wieczorem ich miejsce zajmują małe, dobrane do kreacji. Kobieta nie rozstaje się z torebka w salonie, na ogół jednak odkłada ją, siadając do stołu. Może natomiast mieć przy sobie małą torebkę, w której znajdują się nieodzowne drobiazgi – na przykład chusteczka do nosa. Mężczyzna, któremu dziś można nosić już saszetkę lub torbę na ramię, pozostawia ją w szatki wraz z ubraniem.
Pomimo starań dyktatorów mody, którzy pragną przywrócić do łask przydające uroku twarzom nakrycia głowy, kobiety coraz rzadziej noszą kapelusze. Kiedyś nie wyobrażały sobie wyjścia z gołą głową, dziś sięgają po kapelusz tylko na szczególnie uroczyste okazje, na przykład ślub czy pogrzeb. Wymyślne nakrycia głowy, fantazyjne berety, kapelusze pilśniowe, siatki na włosy, wstążki i turbany tworzą swoisty szyk. Kobiety nie zdejmują kapelusza na ulicy. Rozstają się z nim siadając do kolacji, ale nie przy obiedzie czy podczas przyjęcia koktajlowego, kiedy dobrany do kreacji stanowi nierozłączny element ubioru. Nie wychodzi natomiast z mody kapelusz męski, który dostosowuje się do okoliczności i pór roku. Nosi się sportowe kapelusze z pilśni, kapelusze przeciwdeszczowe, kaszkiety, futrzane czapki itd. Ale meloników czy kapeluszy z lamówkami właściwie się już nie widuje. Mężczyzna zawsze zdejmuje nakrycie głowy lub przynajmniej uchyla kapelusz, witając spotkana na ulicy kobietę. W miejscu publicznym – restauracji, kawiarni, kinie, kościele mężczyźnie nie wypada pozostać w kapeluszu na głowie.
Damskie paski przypominają czasem biżuterię i w tym przypadku mogą stać się ozdobą prostego, skromnego stroju. Paski męskie nie bywają ani tak fantazyjne, ani tak różnorodne. Służą do podtrzymywania spodni, toteż należy raczej unikać rzucających się w oczy klamer i przesadnie szerokich pasów w stylu kowbojskim. Wspomnijmy też o szelkach, który młody mężczyzna może potraktować jako ekstrawagancki element stroju. W pewnym wieku jednak lepiej szelki zakryć marynarką i nie zdejmować jej w towarzystwie
Biżuteria symbolizuje uwodzicielską stronę kobiecości. Prawdziwe klejnoty i sztuczną biżuterię łączy się coraz częściej. Najważniejsze, by całość była dyskretna i dostosowana do sytuacji: nie nosi się naszyjnika z pereł na plaży ani do sportowego stroju. Szlachetne kamienie lepiej pozostawić na uroczyste spotkania. Obrączkę i pierścionek zaręczynowy wkłada się na serdeczny palec prawej ręki i stale nosi. Młoda, nie zaręczona dziewczyna, nie ma na tym palcu pierścionków. Coraz częściej zdarza się, że kobiety noszą pierścionek na kilku palcach równocześnie, ale szlachetny, czysty kamień i piękna, cenna oprawa zyskują, kiedy stanowią jedną ozdobę dłoni. Biżuterię należy nosić dyskretnie – demonstrowanie rąk i zabawa ozdobami nie należy do dobrego tonu. Niegdyś noszenie biżuterii przez małe dziewczynki było niedopuszczalne, a i obecnie jest raczej niewskazane, z wyjątkiem skromnej bransoletki i cienkiego łańcuszka. Mężczyźni na ogół ograniczają się do zegarka z bransoletą, obrączki i sygnetu. Niektóre nieodzowne dodatki, na przykład spinki do mankietów, mogą być wykonane ze szlachetnych metali, powinny jednak harmonizować z ubiorem. Łańcuszki, szpilki do krawatów, bransolety, diamenty i inne cenne kamienie wyszły z mody.