Pojezierze Pomorskie, Mazurskie i Wielkopolskie

Polskie pojezierza to jedno z najpiekniejszych miejsc w Polsce. Na pojezierzach tych dominuja jeziora, tak zwane "oczy ziemi". W calej Polsce jest 7018 roznych jezior, z tego ponad 6500 przypada na polnoc polski w obszarach ostatniego zlodowacenia. Tak tez wlanie powstaly pojezierza, ich uksztaltowanie. Sa one pozostaloscia lub tez skutkiem lodowca, ktory przechodzil przez te obszary. Slady po nim sa dosc widoczne: faliste moreny, piaszczyste rowniny, obnizenie dolin rzecznych i misy jeziorne. Choc podobne, kazde z trzech pojezierzy troche sie rozni od siebie.
Pojezierze Pomorskie dzieli sie na trzy mniejsze pojezierza: Zachodniopomorskie, Wschodniopomorskie oraz Poludniowopomorskie. Znajduje sie ono w polnocno-zachodniej Polsce i sasiaduje z Nizina Szczecinska od zachodu, Pobrzezem Slowinskim od polnocy, Zulawami Wislanymi i Pojezierzem Chelminsko-Dobrzynskim od wschodu oraz z Pojezierzem Wielkopolskim od poludnia. Pojezierze te nazywane jest takze Szwajcaria Kaszubska, na terenie ktorej wznosi sie najwyzsze wzniesienie nizu europejskiego - Wiezyca 329m. npm. Na tych terenach charakterystyczne sa wzgorza moreny czolowej, bardzo duzo mniejszych jezior, ktore wydaja sie byc wspaniale wkomponowane w krajobraz. Jadac samochodem z Kartuz do Stezycy czlowiek odkrywa do glebi piekno tego rejonu. Nieduza kreta droga, bardzo malo samochodow, a to dobrze, gdyz wszyscy zamiast patrzec na droge, wpatruja sie w wode mijanych jezior ktora raz po raz widoczna jest przez lasy. Miejsce to nie jest daleko od wielkich aglomeracji, takich jak np. Trojmiasto i dlatego wiele ludzi decyduje sie wykupowac tam ziemie pod domki letnie, a miejsca na nie sa naprawde przepiekne. Nas, czyli moja rodzine piekno tego miejsca takze zaczarowalo pewnego razu kapiac sie w jednym z jezior i tak po roku mielismy tam wspanialy domek, niedaleko Wiezycy, nad jeziorem Dlugim. To jest tak jakby inny swiat, swiat spokoju, piekna i radosci, swiat gdzie dzialalnosc natury jest naprawde widoczna i wyczuwalna.
Innym wspanialym miejscem turystycznym, szczegolnie w czasie sezonu letniego sa Wdzydze Kiszewskie oraz jezioro Wdzydze, ktore ze wzgledu na swoja powierzchnie (15.1 km²) nazywane jest "Kaszubskim Morzem". W sklad tego morza oprocz jeziora Wdzydze wchodza jeziora: Golun, Radolne i Jelenie. W czasie wakacji bardzo czesto mozna tam spotkac mlodych harcerzy i zeglarzy. Jest to takze bardzo ladne miejsce, przygotowane specjalnie dla turystow. Osrodki leza nad samym jeziorem a zaraz za nim rozpozciaga sie las, duzy las, co wiem z wlasnego doswiadczenia, gdyz musialam tam duzo biegac podczas obozow sportowych. Nad tym jeziorem znajduje sie takze Skansen Wdzydzki, ktory ukazuje bardzo stara, kaszubska wioske, pokazuje jak ludzie tam mieszkali, a widocznym z daleka znakiem tego muzemu jest wiatrak.
Troche innym miejscem na Pojezierzu Pomorskim sa Bory Tucholskie. Nie ma tam juz az tak wielu jezior, ale za to powierzchnia lasow wynosi okolo 261 tys. hektarow, 90% powierzchni tego regionu porastaja lasy. Miejsce to obfituje takze w torfowiska i bagna. Stowrzony tu zostal Bory Tucholskie Park Narodowy.
Najwiekszym miastem Pojezierza Pomorskiego jest Bydgoszcz lezaca nad Brda. Prawa miejskiem uzyskala ona w 1346 roku z rak Kazimierza Wielkiego. Miasto to zajmuje sie glownie przemyslem rolno-spozywczym, chemicznym i maszynowym. Znajduje sie tam takze uniwersytet, ktorego spora czesc studentow przyjezdza z wiekszych miast, takich jak np. Gdansk. Wielu mieszkancow Bydgoszczy zyje sportem, szczegolnie zuzlem i pilka nozna.
Na terenie tego pojezierza znajduje sie takze jeden z najwiekszych osrodkow przemyslu drzewnego i celulozowo-papierniczego w Swieciu. Miasto to zyje dzieki tej fabryce, ale co to za zycie, jesli miejsce to caly czas smierdzi tak jakby kapusniakiem. Pamietam, ze zawsze trudno bylo zniesc ten zapach tylko przejezdzajac przez to miejsce, a co dopiero tam mieszkac. Ludzie chyba jednak sie przyzywczajaja. Na szczescie trzy lata temu zbudowana zostala obwodnica wokol tego miasta i omija sie fabryka z daleka.
Kolejnym pojezierzem jest Pojezierze Mazurskie. Jest to naturalny makroregion w polnocnej Polsce oraz czesciowo w Rosji (Obwod Kaliningradzki) stanowiacy najbardziej typowa czesc pojezierzy w Polsce. Od zachodu sasiaduje z Pojezierzem Chelminsko-Dobrzynskim a od wschodu z Pojezierzem Litewskim. Pojezierze to nazywane jest takze Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, zapewne dlatego, ze 7% obszaru stanowia jeziora i to nie byle jakie jeziora, gdyz dwa z nich sa najwiekszymi jeziorami w Polsce: Sniardwy i Mamry. Jezioro Sniardwy, zwane "mazurskim morzem" jest najwiekszym w Polsce, jego powierzchnia wynosi 113.8km², lecz nie jest on az tak glebokie. Jest ono jeziorem polodowcowym podobnie jak Mamry, ktore to jest zespolem jezior, ktorych laczna powierzchnia wynosi 104.4km². Na dnie tych dwoch jezior, podobnie jak wielu innych w tej okolicy znajduje sie wiele kamieni i glazow przywleczonych przez ladolud ze Skandynawii i dlatego jeziora sa pod ochrona. W rezerwacie "Dobienski Rog" (jezioro Mamry) jest kilka tysiecy glazow o srednicy 2-5 metrow.
Innym bardzo slawnym miejscem poza jeziorami jest Kanal Ostrodzko-Elblaski, ktory to jest unikatowym w skali swiatowej zabytkiem hydrotechnicznym, liczy 212km, zbudowany byl w latach 1848-1876 i nadal dziala. Najatrakcyjniejszy turystycznie jest odcinek z pochylniami. Dzieki nim statki z turystami przewozone sa po ladzie, pokonujac 100 metrowe roznice wysokosci. Tak wiec nie tylko plynie sie po wodach, ale takze jezdzi po szynach na trawie. Trase z Elblaga do Ostrody przebyc mozna samochodem w ponad godzinke, zas podroz kanalem zajmuje 11 godzin, ale wartotegp doswiadczyc.
Na obszarze tym wystepuje dosc ostry klimat, co powoduje krotszy okres wegetacji. Przez to pojezierze jest slabo rozwiniete gospodarczo, ale za to ma bardzo wysokie walory turystyczne i rekreacyjne. Ziemie te charakteryzuja sie takze duza lesistosica. W borach sosnowych jest duzo zwierzyny lownej: jelenii, saren, losi, dzikow i zajecy. W okolicy Suwalk znajduja sie bardzo duze poklady zelaza, ale nie mozna ich wydobywac, gdyz znajduja sie na terenie Puszczy Augustowskiej. Eksploatuje sie natomiast zwiry, piaski i gliny.
Najwiekszym osrodkiem przemyslowym i kulturowym jest Olsztyn. Rozwiniety jest tam przemysl chemiczny - Stomil Olsztyn, jak takze przemysl spozywczy, glownie wedliniarski - Morliny Ostroda oraz mleczarski - Ostrowia.
Ostatnim z opisywanych przeze mnie pojezierzy jest Pojezierze Wielkopolskie. Jest to makroregion fizycznogeograficzny w zachodniej i srodkowej Polsce, polozony pomiedzy dolina Obry na zachodzie a dolina Wisly na wschodzie. Powierzchnia jego wynosi 15.7tys km². Z tego obszaru ladolud wycofal sie najszybciej, dlatego tez obszar ten jest troche inny od poprzednich dwoch. Jest tu ponad 3 razy mniej jezior, poniewaz wiekszosc z nich zamienila sie na torfowiska i bagna. Nie ma wiec typowo turystycznych miejscowosci na lato. Wystepuje tutaj lagodny klimat z dosc dlugim okresem wegetacyjnym, co zmniejsza opady i obniza brzegi pozostalych jeszcze jezior. Bardzo dobrym przykladem jezioro-bagien sa okolice odkopanej wioski z przed wielu, wielu lat - Biskupin. Grod ukryty byl w lesie, trudny do ataku, gdyz otaczaly go nieprzewidywalne, bagnowate gleby. Trzeba jednak przyznac, ze te bagnowate gleby wspaniale zachowaly dla nas ten pradawny grod. To jest jedno z najciekawszych i najczesciej zwiedzanych miejsc na tym terenie. Niedalek Biskupina mozna takze odnalesc miejscowosc nazwana Wenecja. Mogloby sie wydawa z nazwy, ze jest ona zalana i trzeba tam plywac lodkami, ale rzeczywistosc jest zupelnie inna. Znajduje sie tam Muzeum Koleii Narodowej i mozna sobie pochodzic po wagonach z XIX wieku. Kolejnym atrakcyjnym miejscem jest pierwsza stolica Polski, legendarnie zalozona przez Lecha - Gniezno.
Region ten posiada bogate zloza wegla brunatnego oraz nieduze, lecz bedace tam zasoby ropy naftowej. Eksploatuje sie tam ily i glin.
Najwieksze, albo najbardziej znaczace miasta na terenie Pojezierza Wielkopolskiego to Wloclawek, ktory slynie z producji porcelany i farb, Inowroclaw, gdzie eksploatuje sie sol kamienna i sole potasowo-magnezowe oraz leczniczy Ciechocinek. Najwiekszym zas miastem tego obszaru jest Poznan powstaly w IX wieku . W XV i XVI wieku byl on jednym z najwiekszych miast w Europie. Poznan jest waznym obszarem lokalizacji obcego kapitalu: hotele, banki, biura i supermarkety. Znajdujacy sie w tym miescie Ratusz uznany jest za klejnot polskiej architektury renesansu i co roku organizowany jest wokolo niego Jarmark Swietojanski towarzyszacy Targom Poznanskim.
Na koniec nie pozostaje mi juz nic innego jak tylko zaprosic czytelnika, aby wybral sie nad brzegi wspanialych jezior Szwajcarii Kaszubskiej i Krainy Tysiaca Jezior, aby pochodzil po lasach i pozbieral troche grzybkow na swieta, aby pozeglowal sobie na w sam raz stworzonych do tego jeziorach, aby sobie odpoczal, a jezeli mu sie znudzi, to zawsze czekaja na niego duze miasta pelne atrakcji.