grupa a Układ oddechowy ................................................... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. ........................ Za r
grupa a
Układ oddechowy
...................................................
Imię i nazwisko
Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano
liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. ........................
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 35 punktów. Klasa
1. Uzupełnij tabelę, wpisując symbol literowy, nazwę
elementu budowy układu oddechowego oraz jego
funkcję. (0–3)
2. Wyjaśnij rolę jamy nosowej w procesie
oczyszczania powietrza. (0–1)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Zaznacz zdanie, które prawidłowo opisuje tchawicę.
(0–1)
A. Tworzy liczne rozgałęzienia doprowadzające
powietrze do pęcherzyków płucnych.
B. Zamyka wejście do krtani podczas przełykania
pokarmu.
C. Dzięki obecności podkowiastych chrząstek
możliwy jest swobodny przepływ powietrza.
D. Stanowi wspólny odcinek układów:
oddechowego i pokarmowego.
Symbol
literowy
Element układu
oddechowego Funkcja
transportuje cząstki
pokarmowe oraz
powietrze
nagłośnia
d
4. Uzupełnij schemat opisujący drogę powietrza
wdychanego, wpisując nazwy brakujących
odcinków układu oddechowego. (0–4)
Jama nosowa → . . . . . . . . . . . . . . . . . .→ .. . . . . →
→ tchawica → . . . . . . . . . . . . . . . → oskrzeliki →
→ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Obok zdań zawierających prawdziwe informacje
dotyczące budowy układu oddechowego wpisz
literę P, a obok zawierających fałszywe
informacje – literę F. (0–6)
Płuca dzielą się na: dwupłatowe płuco lewe
i trójpłatowe płuco prawe. . . . . .
Obecne na końcach oskrzelików pęcherzyki płucne
nadają płucom budowę pęcherzykową. . . . . .
Podczas połykania pokarmu wejście
do krtani zamyka chrząstka, nazywana głośnią. . . .
Opłucna chroni płaty płucne. . . . . .
Oskrzeliki rozgałęziają się na coraz cieńsze
oskrzela. . . . . .
Płuca mężczyzn mają większą pojemność niż
płuca kobiet. . . . . .
6. Wykreśl wyrazy tak, aby powstała prawidłowa
charakterystyka wentylacji płuc podczas wdechu.
(0–3)
W czasie wdechu następuje skurcz / rozkurcz
mięśni międzyżebrowych. To wywołuje
opadanie / uniesienie żeber i rozsunięcie ich
na boki. Jednocześnie następuje uwypuklenie /
spłaszczenie przepony.
7. Podkreśl nazwy gazów, których stężenie jest
wyższe w powietrzu wydychanym niż
wdychanym. (0–1)
tlen, para wodna, dwutlenek węgla, azot
8. Zaznacz punkt, który zawiera nazwę elementu
budowy dróg oddechowych. (0–1)
A. Pęcherzyki płucne.
B. Przełyk.
C. Przepona.
D. Oskrzela.
Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Wymiana gazowa zachodzi między
A. pęcherzykami płucnymi a krwią w naczyniach
włosowatych.
B. środowiskiem zewnętrznym a jamą nosową.
C. naczyniami krwionośnymi a oskrzelikami.
D. nagłośnią a jamą nosową.
10. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Powierzchnię wymiany gazowej zwiększają
A. oskrzeliki.
B. pęcherzyki płucne.
C. oskrzela.
D. zatoki.
11. Na ilustracji przedstawiono wyniki doświadczenia.
(0–1)
Wiedząc, że woda wapienna ulega zmętnieniu
w obecności dwutlenku węgla, sformułuj
problem badawczy do przedstawionych
wyników doświadczenia.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12. Na wykresie przedstawiono wyniki pomiaru
wentylacji płuc podczas intensywnego wysiłku
fizycznego. Przeanalizuj wyniki przedstawione
na wykresie i zaznacz właściwą hipotezę.
(0–1)
A. Tempo wentylacji płuc zależy od stężenia
dwutlenku węgla we krwi.
B. Wpływ stężenia dwutlenku węgla we krwi
na częstotliwość wentylacji płuc.
C. Niskie stężenie dwutlenku węgla we krwi
wywołuje wentylację płuc.
D. Podczas intensywnego wysiłku fizycznego
wzrasta stężenie dwutlenku węgla we krwi.
13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Przenikanie tlenu do krwi ułatwia
A. śluz pokrywający drogi oddechowe.
B. występowanie rzęsek w drogach oddechowych.
C. obecność zatok.
D. zamknięte wejście do krtani.
14. Wpisz nazwę gazu oznaczonego na schemacie
literą x oraz nazwę elementu, który transportuje
jego większą część. (0–2)
x – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15. Obok zdań opisujących oddychanie
wewnątrzkomórkowe wpisz literę O, a obok
opisujących wymianę gazową – literę W. (0–5)
Zachodzi w mitochondriach. . . . . .
Zachodzi między pęcherzykami płucnymi
a krwią. . . . . .
Polega na dostarczaniu tlenu do organizmu
i usuwaniu z niego dwutlenku węgla. . . . . .
Produktami tego procesu są dwutlenek
węgla, woda i energia. . . . . .
Powoduje rozkład cząsteczek glukozy. . . . . .
16. Uporządkuj wymienione niżej składniki,
zaczynając od tego, który jako źródło energii jest
wykorzystywany w pierwszej kolejności. (0–1)
białka . . . . .
cukry . . . . .
tłuszcze . . . . .
17. Podaj nazwy substratów biorących udział w
oddychaniu wewnątrzkomórkowym i wypisz
obok ich oznaczenia literowe. (0–2)
rupa b
Układ oddechowy
...................................................
Imię i nazwisko
Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano
liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. ........................
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 35 punktów. Klasa
1. Uzupełnij tabelę, wpisując symbol literowy, nazwę
elementu budowy układu oddechowego oraz jego
funkcję. (0–3)
2. Wyjaśnij, jaką rolę w oczyszczaniu powietrza
odgrywa ruch rzęsek nabłonka wyścielającego
drogi oddechowe. (0–1)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Zaznacz zdanie opisujące tchawicę. (0–1)
A. To chrzęstna rura, przez którą odbywa się
transport powietrza do oskrzeli.
B. Stanowi wspólny odcinek układów:
oddechowego i pokarmowego.
C. Zamyka wejście do krtani podczas przełykania
pokarmu.
D. Tworzy liczne rozgałęzienia doprowadzające
powietrze do pęcherzyków płucnych.
Symbol
literowy
Element układu
oddechowego Funkcja
gardło
f
doprowadza powietrze do
pęcherzyków płucnych
4. Uzupełnij schemat ilustrujący drogę powietrza
wdychanego, wpisując nazwy brakujących
odcinków układu oddechowego. (0–4)
. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . → gardło → . . . . . . . . →
→ tchawica → . . . . . . . . . .. . . . . → oskrzeliki →
. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
5. Obok zdań zawierających prawdziwe informacje
dotyczące budowy układu oddechowego wpisz
literę P, a obok zawierających fałszywe informacje
– literę F. (0–6)
Płuca dzielą się na: dwupłatowe płuco prawe
i trójpłatowe płuco lewe. . . . . .
Opłucna to cienka błona pokrywa płuca. . . . . .
Podczas połykania pokarmu wejście
do krtani zamyka chrząstka, nazywana
głośnią. . . . . .
Oskrzela rozgałęziają się na coraz cieńsze
oskrzeliki. . . . . .
Obecne na końcach oskrzelików pęcherzyki płuc-ne
nadają płucom budowę pęcherzykową. . . . . .
Płuca mężczyzn mają większą pojemność niż
płuca kobiet. . . . . .
6. Wykreśl wyrazy tak, aby powstała prawidłowa
charakterystyka wentylacji płuc podczas wydechu.
(0–3)
W czasie wydechu następuje skurcz / rozkurcz
mięśni międzyżebrowych. To wywołuje
opadanie / uniesienie żeber. Jednocześnie
następuje uwypuklenie / spłaszczenie przepony.
7. Podkreśl nazwy gazów, których stężenie jest
wyższe w powietrzu wdychanym niż
wydychanym. (0–1)
tlen, para wodna, hel, dwutlenek węgla, azot
8. Zaznacz punkt, który zawiera nazwę elementu
budowy dróg oddechowych. (0–1)
A. Przepona.
B. Tchawica.
C. Przełyk.
D. Pęcherzyki płucne.
9. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Wymiana gazowa zachodzi między
A. tchawicą a naczyniami krwionośnymi.
B. oskrzelikami a naczyniami krwionośnymi.
C. pęcherzykami płucnymi a krwią w naczyniach
włosowatych.
D. jamą nosową a gardłem.
10. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Powierzchnię wymiany gazowej zwiększają
A. zatoki.
B. oskrzeliki.
C. oskrzela.
D. pęcherzyki płucne.
11. Na ilustracji przedstawiono wyniki doświadczenia.
(0–1)
Wiedząc, że woda wapienna ulega zmętnieniu
w obecności dwutlenku węgla, sformułuj
hipotezę do przedstawionych wyników
doświadczenia.
.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12. Na wykresie przedstawiono wyniki pomiaru
wentylacji płuc podczas intensywnego wysiłku
fizycznego. Przeanalizuj wyniki przedstawione
na wykresie i zaznacz właściwą hipotezę.
(0–1)
A. Tempo wentylacji płuc zależy od stężenia
dwutlenku węgla we krwi.
B. Wpływ stężenia dwutlenku węgla we krwi na
częstotliwość wentylacji płuc.
C. Czy niskie stężenie dwutlenku węgla
we krwi wywoła wentylację płuc?
D. Podczas intensywnego wysiłku fizycznego
wzrasta stężenie dwutlenku węgla we krwi.
13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Przenikanie tlenu do krwi ułatwia
A. nagłośnia zamykająca wejście do krtani.
B. obecność zatok.
C. ruch rzęsek nabłonka oddechowego.
D. śluz pokrywający drogi oddechowe.
14. Wpisz nazwę gazu oznaczonego na schemacie
literą x oraz nazwę elementu, który transportuje
większą część tego gazu. (0–2)
x – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15. Obok zdań opisujących oddychanie
wewnątrzkomórkowe wpisz literę O, a obok
opisujących wymianę gazową – literę W.
(0–5)
Polega na utlenianiu cząsteczek glukozy. . . . . .
Zachodzi w mitochondriach. . . . . .
Polega na usuwaniu dwutlenku węgla z organizmu
i dostarczaniu do niego tlenu. . . . . .
Substratami tego procesu są glukoza i tlen. . . . . .
Zachodzi między pęcherzykami płucnymi
a krwią. . . . . .
16. Uporządkuj wymienione niżej składniki
zaczynając od tego, który jako źródło energii jest
wykorzystywany w ostatniej kolejności.
(0–1)
tłuszcze . . . . .
białka . . . . .
cukry . . . . .
17. Podaj nazwy produktów oddychania
wewnątrzkomórkowego i wypisz obok ich
oznaczenia literowe.
(0–2)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .