Dzieje Andrzeja Radka

Andrzej Radek urodził się w biednej, folwarczej rodzinie we wsi Pajęczyn Dolny.Mieszkał ze swoimi rodzicami i trzema innymi rodzinami w czworakach.Juz we wczesnym dzieciństwie pomagal swoim rodzicom na gospodarce u pewnego szlachcica.Jego zajęciami były: dogladanie prosiąt i gęsi oraz dokuczanie profesorowi Paluszkiewiczowi-nauczycielowi pańskich dzieci.Pewnego dnia nauczyciel złapał małego urwisa i zaprowadził go do swojego mieszkania.Ku zdziwieniu Jędrka Paluszkiewicz nie złoił mu skóry, lecz pokazal chłopcu atlas z kolorowymi obrazkami.Od tego momentu rozpoczęła się przygoda Radka z nauką.Profesor kształcił Andrzeja; nauczył go czytac i pisać, az wreszcie umieścił go w Progimnazjum w Pyrzogłowach.Tam ukończył 4 klasy z bardzo dobrym wynikiem.Pragnienie wiedzy nie pozwoliło Radkowi na skończenie jego przygody z nauką, jednak po śmierci Paluszkiewicz na suchoty musiał sobie radzić sam, ponieważ jego rodzice byli analfabetami.Postanowił kontynuować kształcenie w gimnazjum klerykowskim.Chłopak miał przed sobą długą i męczącą podróz do Klerykowa.Pewien szlachcic jadący do miasta wziął Andrzeja ze sobą, a kiedy dojechali na miejsce zaprowadził go do mieszkania państwa Płoniewiczów.Radek mógł u nich zamieszkać wzamian za udzielanie korepetycji dwójce ich dzieci. Andrzej dostał sie do gimnazjum,ale nuie był lubiany przez uczniów. Ci wyśmiewali sie z chłopca z racji jego urodzenia,nędznego ubrania,chłopskich obyczajów i języka jakim sie posługiwał.Pewnego razu Radek sprowokowany na lekcji matematyki pobił swojego kolegę Tymkiewicza i tym samym został wyrzucony ze szkoły. W jego obronie stanął Marcin Borowicz. Radek nie lada kłopot miał z nauką młodych Płoniewiczów.Dzieci były niezwykle oporne na wiedzę.Wieczorami chłopak męczył sie "ze swoimi uczniami", a do późna w nocy odrabiał włąsne lekcje. Znajdował jeszcze czas i siły na czytanie książęk,które leżąły niepotrzebne na półce w pokoju Andrzeja.Chłopiec zaprzyjażnił się z Marcinem Borowiczem.Razem z innymi chłopakami spotykali sie na górce u Gontali i pogłębiali tajniki nauki.