Początek wszechświata

Podobnej obserwacji po raz pierwszy dokonał w 1610 roku Galileusz . Ze zdumieniem stwierdził , że korzystając z nawet niewielkiej lunetki , można zobaczyć na niebie niezwykle dużo gwiazd , szczególnie w pobliżu Drogi Mlecznej . Z dala od niej liczba gwiazd w polu widzenia lunetki jest zdecydowanie mniejsza . Współczesne badania astronomiczne dowiodły , że gwiazdy , z których każda jest podobna do naszego Słońca , nie są rozmieszczone w przestrzeni przypadkowo, lecz powiązane grawitacyjnie tworzą olbrzymie układy zwane galaktykami . Kształt typowej galaktyki przypomina dysk używany w zawodach sportowych lub złączone ze sobą brzegami dwa płytkie talerze. Układ Słoneczny znajduje się wewnątrz tego zbiorowiska gwiazd . Jeśli kierujemy wzrok wzdłuż prostej leżącej w płaszczyźnie galaktycznego dysku, to dostrzegamy coraz więcej i coraz bardziej odległych gwiazd , które zlewają się w jasną poświatę . Gdy natomiast patrzymy w kierunku prostopadłym do płaszczyzny galaktycznego dysku , to za bliżej znajdującymi się gwiazdami widzimy rejon poza naszą Galaktyką . Sytuację tę można porównać do wędrówki przez las . Patrząc przed siebie , widzimy drzewa i krzewy znajdujące się coraz dalej , które w pewnym momencie tworzą zielone tło . Gdy nasz wzrok skierujemy w górę , poprzez gałęzie możemy dostrzec niebieskie ( lub zachmurzone ) niebo . Ze współczesnych obserwacji astronomicznych wynika , że średnica naszej Galaktyki to w przybliżeniu 100000 lat świetlnych . Średnia grubość galaktycznego dysku wynosi 1000 lat świetlnych , przy czym największe zgrubienie znajduje się w jego centralnej części . W skład Galaktyki wchodzi 200-400 miliardów gwiazd powiązanych siłami grawitacji , a także obłoki tzw. Materii międzygwiazdowej składającej się z gazów ( głównie wodoru ) i pyłów . Gwiazdy i materia międzygwiazdowa nie są rozmieszczone równomiernie , lecz tworzą zagęszczenie zwane ramionami spiralnymi . W centrum Galaktyki najprawdopodobniej znajduje się czarna dziura o masie ocenianej na co najmniej 2 miliony mas Słońca . Rejony bliskie środka Galaktyki są widoczne we fragmencie Drogi Mlecznej w gwiazdozbiorze Strzelca , który z terenów naszego kraju można dostrzec późnym wieczorem w sierpniu , nisko nad południową częścią widnokręgu . Słonce wraz z Układem Planetarnym znajduje się w odległości około 27 tysięcy lat świetlnych od środka Galaktyki . Powszechnie przyjmuje się , że powstało ono wraz z Układem Planetarnym z jednego obłoku materii międzygwiazdowej , licznie występujących w naszej Galaktyce około 6,4 miliardów lat temu . W skąd tych obłoków wchodzą przede wszystkim gazy ( głownie wodór i hel ) oraz niewielkie ilości płynów . Być może w wyniku impulsu pochodzącego od wybuchu niezbyt odległej gwiazdy z bezkształtnego pierwotnie obłoku materii wyłonił się kulisty twór zwany protogwiazdą . Wskutek sił grawitacyjnych protogwiazda kurczyła się nadal , aż w jej wnętrzu zapanowała na tyle wysoka temperatura i wysokie ciśnienie , że zostały zainicjowane reakcje termojądrowe prowadzące do połączenia jąder wodoru w jądra helu ( synteza helu ). Reakcje te sprawiły , że ( w naszym przypadku Słońce) stała się gwiazdą i wydajnym źródłem energii. W końcowych etapach powstawania Słońca z pozostałości obłoku materii międzygwiazdowej utworzyły się planety. Początkowo było bardzo wiele mniejszych i większych ciał , które uderzały w siebie ( ślad tych uderzeń możemy obserwować na powierzchni Księżyca w postaci kraterów ) , jednak z biegiem czasu większość z tych ciał albo spadła na istniejące planety , albo rozproszyła się w przestrzeni międzyplanetarnej . Jedynie niewielka część pierwotnej materii obłoku międzygwiazdowego dotarła do dziś w formie meteorolitów i znajdowanych na powierzchni Ziemi meteorytów . Określenie wieku meteorytów , a także wieku próbek gruntu księżycowego przywiezionych przez astronautów amerykańskich i rosyjskich automatyczne sondy księżycowe było możliwe dzięki metodzie datowania izotopowego . W astronomii powszechnie stosuje się rubinowo stronową metodę datowania . Bada się zjawisko rozpadu izotopu rubidu , w wyniku którego powstaje stront o czasie połowicznego rozpadu , który wynosi 49 miliardów lat .