Układ oddechowy - wdech i wydech
Funkcje powiązane z budową, jama nosowa:
- oczyszcza (nabłonek wielorzędowy)
- nawilża (komórki śluzowe)
- ogrzewa (silne ukrwienie)
- narząd węchu (komórki zmysłowe).
Funkcje innych narządów
Gardło - skrzyżowanie drogi pokarmowej z oddechową
Krtań -poprzedza nagłośnia, która otwiera i zamyka wejście do krtani. Krtań jest głosotwórcza, zbudowana z licznych chrząstek, mięśni i wiązadeł. Chrząstki krtani muszą się do siebie zbliżyć, aby powstał dźwięk.
Tchawica - zbudowana jest z chrząstek i mięśni gładkich. Tył tchawicy nie posiada chrząstki ponieważ ściana musi być elastyczna z powodu sąsiadowania z przełykiem przez który przebywa pokarm. Przód zaś zbudowany jest z chrząstki (oplecione są mięśniami gładkimi) i światła w którym występuje powietrze,światło zbudowane jest z nabłonka wielorzędowego płaskiego.
Z krtani wdychane powietrze przechodzi do tchawicy-nieco spłaszczonej, sprężystej rury, otoczona licznymi chrząstkami. Tył tchawicy nie posiada chrząstek, bo musi być elastyczny (sąsiaduje z przełykiem który ciągle przemieszcza różnorodny pokarm). Tchawica rozgałęzia się na oskrzela, oskrzeliki, które nie posiadają już chrząstek, tworzą pęcherzyki płucne.
Płuca (zbudowane z licznych naczyń/ powierzchnia płuc wynosi 90m kwadratowych) zaś za zadanie mają pobrać tlen i przekazać komórkom.
Płuca chroni jama opłucna dzięki której jest zabezpieczona przed tarciem i urazami związanymi z sąsiedztwem klatki piersiowej.
Występuje tu nabłonek jednowarstwowy płaski.
Drogi oddechowe obejmują jamę nosową, gardło, krtań, tchawicę, oskrzela główne, które wchodzą do parzystych płuc. Płuca zamknięte są w jamie opłucnej, której wilgotna powierzchnia zmniejsza tarcie między klatką piersiową podczas oddychania. Są one pęcherzykowatymi narządami o płatowej budowie, bo? W prawym wyróżnia się 3 płaty a w lewym 2 płaty. Rozgałęziają się w nich oskrzela główne aż na oskrzela płatowe.
Przede wszystkim
Oddychanie jest to proces biochemiczny (oddychanie wewnątrzkomórkowe) lub fizjologiczny (wymiana gazowa, respiracja).
WDECH
- skurcz mięśni oddechowych
- zwiększenia objętości klatki piersiowej
- powstaje podciśnienie
- zasycanie powietrza do płuc
- przepona obniża się
Skład
78% azot
21% tlen
0,03% CO2
1% inne
WYDECH
- rozkurcz mięśni oddechowych
- przepona unosi się do góry
- powstaje nadciśnienie(usuwane z płuc)
- opada klatka piersiowa do pierworodnego stanu
Skład
78% azot
17% tlen
4 % CO2
1% innych gazów z parą wodną