Słowianie

Słowianie, najliczniejsza etnicznie i językowo indoeuropejska grupa ludnościowa w Europie, zamieszkująca głównie środkową, wschodnią i południowo-wschodnią część tego kontynentu. Zwyczajowo dzielą się na Słowian wschodnich (Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini), zachodnich (Polacy, Czesi, Słowacy, dawniej Słowianie połabscy) i południowych (Serbowie, Chorwaci, Słoweńcy, Macedończycy, Bułgarzy).

Jako wspólnota językowa wykształcili się ok. poł. I tysiąclecia n.e. z bałto-słowiańskiej grupy językowej. Pierwotne siedziby przodków Słowian znajdowały się w południowej części wschodnioeuropejskiej strefy leśnej oraz na pograniczu strefy leśno-stepowej.

Według źródeł archeologicznych i źródeł pisanych z VI w., uformowanie się i krystalizacja kultury słowiańskiej miały miejsce u schyłku IV i w początku V w. na terenach rozciągających się od podnóża Wschodnich Karpat, aż po Prypeć i środkowy Dniepr. Tereny te stanowiły obszar wyjściowy dla wielkiej ekspansji Słowian w V i VI w., w wyniku której zasiedlili oni obszary pomiędzy Odrą, Łabą i Soławą, aż do Półwyspu Jutlandzkiego na zachodzie, Bałkany, Peloponez na południu, a także tereny Czech, Moraw i Węgier oraz dorzecze Dniepru i górnej Wołgi na północnym wschodzie.

Źródła pisane wymieniają trzy główne ludy słowiańskie: Wenedów, Antów i Sklawinów. Od wczesnego średniowiecza Słowianie zaczęli być wypierani z Peloponezu i dorzecza środkowej i dolnej Łaby. Ludność słowiańska międzyrzecza Łaby i Odry uległa germanizacji, podobnie częściowo zasymilowani zostali Słowianie na terenie Niziny Węgierskiej i późniejszej Rumunii. Slawizacji ulegli natomiast koczowniczy Protobułgarzy osiedleni na Bałkanach.