Opis obrazu Boscha pt. "Ogród rozkoszy ziemskich"
Opis obrazu Boscha pt. "Ogród rozkoszy ziemskich"
Bosch Hieronymus to niderlandzki malarz religijny schyłku średniowiecza. Niewiele wiadomo o jego życiu. Pochodził z rodziny malarzy. Żył i tworzył na terenie obecnej Holandii. Jego twórczość dzieli się na trzy okresy: okres młodzieńczy, późny i dojrzały, w którym powstał opisywany przeze mnie, gotycki obraz pt. "Ogród rozkoszy ziemskich".
Dzieło jest dokładnym odzwierciedleniem swojego tytułu. Przedstawia spokojne, ciche, malownicze i piękne miejsce, w którym fauna i flora tętni życiem.
Na pierwszym planie wyraźnie zwraca nasza uwagę piękna, różowa fontanna, stojąca po środku jeziora, w którym odbija się jej cień. Jest ona dominantą kompozycyjną tego obrazu, najlepiej oświetlonym i najbardziej charakterystycznym punktem dzieła. Także jej kolory „wywyższają” ja spośród innych obiektów na obrazie. Jest ona w samym jego środku i symbolizuje zależność wszystkiego, co jest na Ziemi. Jest wspaniała, dumna i inna niż cała reszta obrazu, a jednak do niego pasuje, tak jak wszystko na Ziemi, choć inne, oryginalne i niepowtarzalne, jednak pasuje jak ulał do całej reszty… Jest ona bardzo zjawiskowa i została misternie wykonana, co zwraca jedynie na nią nasza uwagę od pierwszego rzutu oka… Dopiero później zauważamy inne elementy tego obrazu…
Naokoło fontanny jest jezioro, po jego lustrze pływają kaczki, łabędzie i inne zwierzęta wodne. Wyglądają one pięknie, symbolizują harmonię dzikiego otoczenia.
Nieco dalej możemy zaobserwować spragnione zwierzęta korzystające z wodopoju, jakim jest dla nich czysta woda z jeziora. Wśród nich jest jednorożec występujący w opowiadaniach fantastycznych i bajkach. Zdecydowanie wyróżnia się spośród pozostałych zwierząt. Pochylając się zatapia swój długi, ostro zakończony róg w wodzie.
W ogrodzie przedstawionym w tym obrazie zwierzęta żyją w zgodzie i harmonii. Po prawej stronie widzimy żyrafę i hienę, razem poruszające się w stronę jeziora. Niedaleko za nimi małpka usiłuje dostać się na drzewo w poszukiwaniu pokarmu. Nie można także pominąć słonia, który jest największym zwierzęciem w przedstawionym ogrodzie.
Na dalszym planie widzimy mały pagórek. Za pagórkiem dumnie maszeruje kilka antylop, a tuz przed nimi możemy zaobserwować mnóstwo ptaków przelatujących między pobliskimi skalami o niecodziennym wyglądzie i kształtach. Owe ptaki wyglądają przepięknie, przelatując stadem przez wąski otwór w skale, tworzą w obrazie skojarzenia z biblijnym rajem i pięknem.
Cala przednia cześć obrazu jest utrzymywana w ciepłej i jasnej tonacji barwnej. Występują tu kolory przyjemne, takie jak: żółty, brązowy, czerwony. Tylko, co jest zresztą oczywiste, w barwach zimnych utrzymana jest tafla jeziora. W obrazie nie występują żadne ostre kształty za wyjątkiem szpica fontanny i szczytu skal.
Na ostatnim planie kolorystyka znacznie się oziębia. Zaczyna dominować niebieski kolor. W oddali widać tylko ponure góry i ptaki szybujące po bezkresnym, ciemnym niebie.
W miejscu przedstawionym na obrazie żyje się w zgodzie z natura. Nie ma tam problemów, kłótni, wojen. Być może, dlatego ze nie ma tam tez człowieka. Może te odlegle górzyste tereny gdzie nie jest już tak pięknie jak w tym ogrodzie są właśnie zamieszkane przez ludzi…
Według mnie obraz Boscha jest wart polecenia, ponieważ możemy napawać się niecodziennym pięknem ogrodu, jakim jest miejsce przedstawione w tym dziele. Ten teren to "kraina mlekiem i miodem płynąca". Nie ma tu kłótni. Wszystkie zwierzęta żyją w dostatku i w zgodzie z naturą. Milo jest popatrzeć na cos tak pięknego i oderwać się, chociaż na chwile od naszej szarej rzeczywistości.