Pierwsi Królowie Elekcyjni.

Pierwsi królowie elekcyjni:
Pierwsza wolna elekcja odbyła się wiosną 1573 roku. O tron polski postanowili walczyć: władca Moskwy Iwan IV Groźny, książę Ernest Habsburg i brat króla Francji Henryk. Zwyciężył ten ostatni, ale nie był to wybór szczęśliwy. Król nierozumiejący kraju, którym przyszło mu władać, skorzystał ze śmierci brata, Karola IX, i po zaledwie czterech miesiącach panowania uciekł z Krakowa do Francji, gdzie zasiadł na tronie jako Henryk III.
Po rocznym bezkrólewiu szlachta polska wybrała na króla siostrę Zygmunta Augusta, Annę, nakazując jej równocześnie poślubienie księcia siedmiogrodzkiego Stefana Batorego. Batory okazał się władcą energicznym. W szybkiej kampanii rozstrzygnął na korzyść Polski konflikt z Rosją o Inflanty; uporządkował także sprawy wewnętrzne i wzmocnił autorytet władzy królewskiej.

Szwedzka dynastia na polskim tronie
Po śmierci Batorego królem został obrany wnuk Zygmunta I Starego, królewicz szwedzki Zygmunt, pierwszy polski król z dynastii Wazów. Panujący przez 70 lat Wazowie (Zygmunt III, Władysław IV, Jan Kazimierz do 1668 r.) utrzymali co prawda prestiż Polski, jako wielkiego i poważnego kraju europejskiego, ale niestety wplątali królestwo w serię konfliktów militarnych, nie zapobiegli krwawej wojnie domowej na Ukrainie i dopuścili do znacznego wzrostu wpływu magnatów.