PANTEON Pierwszy, prostokątny Panteon powstał w 27 r. p.n.e., jednak ok. 50 lat później spłonął. Dopiero ok. 125 r. n.e. za jego odbudowę wziął się cesarz Hadrian. Postanowił jednak, że nowy panteon powstanie na planie koła, zachował jednak oryginalny portyk, który przetrwał pożar sprzed lat. Na początku VII wieku wschodniorzymski cesarz Fokas sprezentował Panteon papieżowi Bonifacemu IV, który to z Panteonu zrobił chrześcijański kościół Santa Maria ad Martyres (Marii od Męczenników) i to ta zmiana determinowała późniejsze działania konserwacyjne świątyni. W XIV wieku Panteon pełnił funkcję fortecy, a renesansowi budowniczy pod kierownictwem Rafaela Santiego starannie go odnowili. „Kierownika budowy” pochowano w Panteonie, gdzie też później złożono ciała włoskich monarchów - Wiktora Emanuela II i Humberta I.Panteon przez ok. 1300 lat był największą budową kopułową, dopóki w drugiej połowie XV wieku nie wybudowano we Florencji katedry Maria del Fiore. Do dzisiaj turystów zadziwia, jak wspaniale starożytnym udało się potężną masę świątyni złagodzić i odciążyć lekką, strzelistą formą. Niegdyś front, sklepienia przedsionka i kasetony ozdobione były złoconym brązem, który jednak papież Urban VII Barberini przeznaczył na... złom. Wspomniane elementy posłużyły jako materiał na baldachim nad grobem św. Piotra w Watykanie i 60 armat do Zamku św. Anioła. Reakcja Rzymian była dość ostra - stwierdzili bowiem, że „czego nie zniszczyli barbarzyńcy, zniszczył Barberini”. Na życzenie tegoż papieża na Panteonie dobudowano też dwie wieżyczki, które mieszkańcy złośliwie nazwali „oślimi uszami Barberini”, które zdemontowano dopiero w drugiej połowie XIX wieku.Wewnątrz Panteonu znajdziesz wspaniałe rzeźby z brązu, wiernie strzegące grobów wielkich Rzymian, którzy mieli zaszczyt spocząć właśnie w Panteonie. I tak znajdziemy tutaj kości Perin del Vaga, uchodzącego za drugiego wielkiego asystenta Rafaela, ale i grobowiec wspaniałego malarza i architekta - Baltazara Perruziego. Miejsce doczesne znaleźli tu również król Humbert, królowa Małgorzata, ale i sam Rafael oraz jego narzeczona - Maria Bibbena. PARTENON Świątynia ku czci Ateny Partenos, dziewiczej opiekunki Aten, uważana jest za doskonały przykład klasycznej architektury, arcydzieło sztuki rzeźbiarskiej. Długość budowli wynosi 69,5 m, a szerokość 30,9 m. Perystyl czyli kolumnada zewnętrzna, otaczał budowlę wewnętrzną zwaną cellą, mieszczącą budynek, w którym znajdował się olbrzymi posąg bogini wykonany ze złota i kości słoniowej. Perystyl składał się z 46 kolumn, z których 8 było widocznych z przodu świątyni, a 17 po bokach. Kolumny były marmurowe, podobnie jak wsparte na nich frontony i belkowania. Dach świątyni był drewniany. Styl budowli stanowił rozwinięcie stylu prostych konstrukcji drewnianych. Wschodnie pomieszczenie miało 29,8 m długości i 19,2 m szerokości, kolumny doryckie mają 1,9 m średnicy i 10,4 m wysokości. Partenon był nie tylko świątynią, spełniał również funkcję galerii sztuki, był doskonałym otoczeniem dla bogatych rzeźb. Służył on także jako cerkiew prawosławna, kościół rzymskokatolicki i meczet. W VI w. Partenon został przemieniony w kościół chrześcijański, od 1204 r. służył jako kościół łaciński do 1458 r. kiedy to został zamieniony przez tureckich zdobywców w meczet.
PANTEON Panteon to majestatyczna świątynia i zarazem jeden z najlepiej zachowanych zabytków starożytności w Europie.Na początku VII wieku została zaadoptowana na kościół chrześcijański Santa Maria ad Martyres – Marii od Męczenników.Okrągła konstrukcja powstała na polecenie Hadriana w latach 118 – 125 r. n.e., na miejscu dwóch innych świątyń: pierwsza z nich powstała na zlecenie Marka Agrypy ok. 25 r. p.n.e. i została doszczętnie zniszczona przez pożar Rzymu w 80 r., druga natomiast, którą wybudowano w 110 r. n.e. na polecenie cesarza Domicjana została zniszczona przez uderzenie pioruna. Nowa budowla różniła się od poprzednich świątyń – powstała na planie koła z fasadą wzorowaną na świątyniach greckich. Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych w brązie. Z ogromnego pożaru zachował się jedynie portyk, który doskonale wkomponował się w nowy projekt. Do wnętrza prowadzą wielkie, 20-tonowe drzwi odlane z brązu.Rotundę pokrywa betonowa kopuła o średnicy 43 metrów i grubości ok. 7 metrów u podstawy, która staje się coraz cieńsza i przy samym sklepieniu ma już grubość 1 metra. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór, tzw. oko (oculus) o średnicy 9 metrów, oświetlający wnętrze kościoła. Otwór nie jest przykryty, dlatego też marmurowa posadzka Panteonu jest wklęsła i posiada specjalne rowki, co pozwala na odpływ wody deszczowej wpadającej do środka. PARTEON Partenon Peryklesa wzniesiono w pobliżu miejsca zajmowanego przez poprzednią świątynię Ateny, zniszczoną przez Persów w 480r. p.n.e. Jednak wynajęci przez Peryklesa architekci Iktinos i Kallikrates zdecydowali się na budowę większej budowli, z większą liczbą kolumn. Pod nadzorem Fidiasza powstał dorycki perypter, czyli świątynia otoczona wieńcem kolumn zewnętrznych (peristasis), zbudowany prawie w całości z białego marmuru pentelickiego. Świątynia zbudowana została na planie prostokąta o wymiarach na wysokości najwyższego stopnia stylobatu (płaszczyzny, na której stoją kolumny): 69,51 x 30,86 metrów. Posiadała 8 kolumn w fasadzie i 17 na dłuższych bokach. Każda z 46 zewnętrznych kolumn miała wysokość 10,43 m. Za ośmioma kolumnami frontonów znajdowało się jeszcze 6 smuklejszych kolumn przedsionków - również doryckich. Górna część budowli (tryglify, metopy, przyczółki) była bogato zdobiona płaskorzeźbami, pomalowanymi na intensywne kolory. Dach świątyni składał się z marmurowych płyt, ułożonych na drewnianym belkowaniu. Wnętrze podzielone było na dwie części. Większa cześć, od strony wschodniej, za płytkim przedsionkiem , to trójnawowy naos o długości 100 stóp, chroniący kultowy posąg Ateny Partenos. Nawy naosu utworzone były przez dwa rzędy dwupiętrowych kolumn doryckich. Taki sam rząd kolumn znajdował się za posągiem. Od strony zachodniej znajdowała się mniejsza Sala dziewic (właściwy partenon) o wymiarach 19,19 x 13,37 m, granicząca z tylnym przedsionkiem świątyni - opistodomosem - zamkniętym kratą. W sali tej umieszczono centralnie cztery kolumny jońskie (jedyne w całej budowli), tworzące prostokąt 4,9 x 7 m. Kolumny te miały 12,5 m wysokości, a grubość od 1,8 m u podstawy do 1,1 m przy głowicy. Rozpowszechniony pogląd, że w tej sali arrefory tkały przed panatejami peplos dla bogini, jest obecnie przez niektórych poddawany w wątpliwość. Jest bardzo prawdopodobne, że był tam skarbiec Aten i Związku Morskiego.
