"Konrad Wallenrod" - opracowanie
?KONRAD WALLENROD?
? powieść poetycka synkretyzm
?Konrad Wallenrod? Mickiewicza jest powieścią poetycką ? gatunkiem charakterystycznym dla literatury romantycznej, twórcą tego gatunku był Walter Scott. Utwór taki łączy w sobie elementy epickie i liryczne, mogą też pojawiać się w nim partie dramatyczne. Jest to dzieło wierszowane o tajemniczej, dramatycznej akcji. Autor ujawnia swoje własne, subiektywne odczucia. Powieść poetycka wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami:
? fragmentaryczna, luźna kompozycja ? nie ma łańcucha przyczynowo ? skutkowego, poszczególne sceny utworu często wcale nie są ze sobą powiązane (np. ballada Alpuhara);
? achronologiczność ? wydarzenia nie są uporządkowane zgodnie z kolejnością ich rozgrywania się w czasie, ma miejsce tzw. inwersja czasowa, co oznacza, że twórca, w licznych retrospekcjach, powraca do wydarzeń wcześniejszych niż opisywane;
? umieszczenie akcji w historycznej przeszłości;
? synkretyzm rodzajowy ? łączenie elementów:
-epickich ? jak choćby występowanie bohatera, narracji, narratora, fabuły;
-lirycznych ? budowa, środki artystyczne, prezentacja uczuć, gatunki liryczne takie jak: hymn, pieśń;
-dramatycznych ? typowe dla dramatu są w Konradzie Wallenrodzie jego rozmowy z Aldoną;
? synkretyzm gatunkowy ? mieszanie różnych gatunków literackich: gatunki liryczne ? Hymn w pieśni II, Pieśń Wajdeloty i ballada Alpuhara w pieśni IV (ballada to też gatunek synkretyczny), występuje też epicka Powieść wajdeloty w pieśni IV;
? typowy jest też bohater powieści poetyckiej, tzw. bohater bajroniczny
? wyznaczniki bohatera bajronicznego:
? tajemniczy;
? fragmentaryczna, achronologiczna biografia;
? bunt;
? rozterki wewnętrzne;
? osamotnienie;
? brak akceptacji i zrozumienia dla świata i wzajemnie;
? tragizm jako konsekwencja wszystkich wcześniejszych cech bohatera bajronicznego.
? historia Konrada Wallenroda ? dla ułatwienia uporządkowana chronologicznie:
1. Po najeździe Krzyżaków na jedno z litewskich miast został przez nich uprowadzony mały chłopiec, jego rodzice wówczas zginęli.
2. Chłopiec został ochrzczony i wychowany w zakonie. Nazywał się Walter Alf.
3. W zakonie wciąż towarzyszył mu wajdelota Halban, który rozbudzał w chłopcu patriotyczne uczucia i chęć zemsty na Krzyżakach.
4. Walter i Halban przechodzą na stronę Litwinów i zostają przyjęci na dwór księcia Kiejstuta.
5. Walter i Aldona, litewska księżniczka, zakochują się w sobie i biorą ślub.
6. Litwa zaczyna być w coraz gorszym położeniu, Krzyżacy zagrażają jej coraz bardziej.
7. Walter chce pomóc Litwie, decyduje się na dokonanie zemsty na zakonnikach na drodze zdrady i opuszcza ukochaną Aldonę, która wstępuje do klasztoru i podejmuje decyzję o pustelniczym życiu w wieży zamku krzyżackiego w Marienburgu. O planie Waltera wiedzą jedynie Halban, Kiejstut i Aldona.
8. Walter podszywa się pod rycerza krzyżackiego ? Konrada Wallenroda i zdobywa pod tym imieniem sławę w czasie wypraw krzyżowych i na turniejach rycerskich.
9. Walter jako Wallenrod oraz Halban przybywają do Marienburga gdzie Wallenrod prowadzi wzorowe życie zakonne.
10. Konrad zostaje wybrany na mistrza zakonu krzyżackiego.
11. Z czasem Konrad i Aldona rozpoznają się i prowadzą nocne rozmowy, powodujące u obojga ogromną rozpacz i ból.
12. Mistrz prowadzi nieudolne rządy, ociąga się z decyzją o wojnie.
13. Zostaje wydana uczta na dworze krzyżackim, obecny jest na niej zdrajca Witold. Pewien Wajdelota rozpoczyna swe śpiewy ? najpierw jest to Pieśń, następnie Powieść o losach Litwina ? Waltera Alfa. Śpiewy te powodują ogromne wzburzenie w Konradzie, który prezentuje balladę Alpuhara. Na koniec uczty zapada decyzja o wojnie z Litwą.
14. Okazuje się, że Witold zdradza Krzyżaków i zrywa z nimi układy.
15. Rozpoczyna się wyprawa na Litwę. Na wyprawie tej Konrad celowo źle dowodzi armią, okazuje się, że też zdradził Krzyżaków i zawarł tajne układy z Witoldem. Konrad porzuca swoją armię i Krzyżacy ostatecznie ponoszą ogromną klęskę.
16. Po powrocie zbiera się Tajny Trybunał Zakonny. Krzyżacy uświadamiają sobie, że ich wielki mistrz ? Konrad Wallenrod tak naprawdę nazywa się Walter Alf. Że ich zdradził i że przez niego przegrali. Rozgniewani skazują go na śmierć.
17. Wallenrod po raz ostatni rozmawia z pustelnicą Aldoną, orientuje się, że tajny trybunał zadecydował już o jego losie.
18. Podczas rozmowy z Halbanem słyszy głosy zbliżających się zakonników, wołających ?Biada!?. Aby uniknąć haniebnej śmierci, popełnia samobójstwo poprzez wypicie trucizny. Gdy zakonnicy wpadli, by go zabić, on już konał. Ostatkiem sił zdołał jeszcze tylko strącić z okna lampę, która była znakiem dla Aldony ? dopóki pali się ona w oknie, oznacza to, że Wallenrod wciąż żyje. Halban zdecydował się pozostać przy życiu, by sławić jego czyny w pieśniach, nie chciał, by pamięć o mężnym Walterze Alfie zaginęła. Z kolei pustelnica Aldona, po znaku zgonu od Konrada, umiera.
? Jak historia średniowieczna ma się do tego, co chciał Mickiewicz przekazać w romantyzmie?
W 1824 roku Mickiewicz został skazany na pobyt w głębi Rosji. Czuł się tam okropnie, musiał przebywać w państwie, które było zaborcą Polski, jego ojczyzny. Miało to z pewnością wpływ na powstanie Konrada Wallenroda. Mickiewicz zadawał sobie pytanie jak najskuteczniej walczyć z zaborcą oraz gdzie jest granica moralności, granica, której nie może przekroczyć nawet walczący o ojczyznę patriota. Z drugiej strony na wybór średniowiecznej historii wpływ miała też sama epoka, lubująca się w przedstawianiu tragicznych, buntujących się postaci a także sięganiu do historii i osadzaniu akcji w pełnych grozy i tajemniczości średniowiecznych zamkach.
Co jednak chciał Mickiewicz przekazać ludziom epoki romantyzmu? W czasach, gdy Polska była pod zaborami, problemy poruszane w Konradzie Wallenrodzie, a zwłaszcza konieczność znalezienia odpowiedzi na pytanie o to, jak prawdziwy patriota powinien się zachować w sytuacji, gdy walka wobec wroga legalnymi metodami jest nieskuteczna, były przyczyną tego, że autor tej powieści poetyckiej zmuszony był przenieść akcję utworu w przeszłość, gdyż osadzenie jej w czasach sobie współczesnych było niemożliwe ze względu na cenzurę.
Dla Polaków oczywiste było: Litwa z XIV w to Polska wieku XIX, której ciemiężycielem jest nie zakon krzyżacki, a Rosja. Zadaniem Konrada Wallenroda było rozbudzenie w Polakach patriotyzmu i zalecenie Polakom, by jak Konrad najpierw spiskowali przeciw wrogowi, by w odpowiednim czasie, w stosownej chwili rozpocząć z nim jawną walkę. Mickiewicz nie pozostawia czytelnikowi nawet cienia wątpliwości, że wobec zaistniałej sytuacji i przeważającej siły wroga Konrad Wallenrod nie był w stanie obrać innej metody walki jak spisek a następnie zdrada. Wiadomo jednak, że ta metoda budzi w nim samym odrazę. Pocieszające było jednak to, że metodę tę wybiera się w imię wielkiej wartości, jaką jest ojczyzna. Konrad Wallenrod zdaje sobie też sprawę, już przed podjęciem walki z wrogiem, że jego czyn, zadanie, którego się podejmuje, musi zakończyć się śmiercią zdrajcy, a więc jego samego.
Jednak, w skrócie, Konrad Wallenrod to utwór mający na celu szerzenie patriotyzmu wśród Polaków znajdujących się pod zaborami i wzywający do walki narodowo-wyzwoleńczej. Ma uświadamiać, nie pozwalać zapomnieć rodakom, jaka jest ich narodowość, prawdziwe pochodzenie, kultura, tradycja.
praca koleżanki,ale się zgodziła na publikację. :P