Największe kompleksy leśne świata.
Największe kompleksy leśne świata - znaczenie lasów
Las - jest wielkim zespołem różnorodnych organizmów roślinnych i zwierzęcych przystosowanych do życia obok siebie, na wspólnym obszarze (biocenoza, której głównym składnikiem są drzewa). Lasy zajmują blisko 1/3 powierzchni zamieszkałych lądów (pierwotne lasy zajmowały 60%).
Lasy strefy umiarkowanej - wielka strefa praleśna rozciąga się w Ameryce Północnej i Euroazji pomiędzy 50 a 60º szer. geogr. (głównie pł. mało zaludniona Kanada i Rosyjska Federacja). W Europie - tajga - mało zróżnicowane gatunki z przewagą iglastych. Jest źródłem drewna wykorzystywanego w budownictwie i przemyśle celulozowo-papierniczym.
Lasy strefy tropikalnej - druga rozległa strefa lasów rozciąga się w pasie równikowym i obejmuje zarówno wilgotne lasy tropikalnej dżungli, jak i suche lasy sawannowe. Wiele występujących tam drzew dostarcza cennego drewna (dla przemysłu chemicznego, meblarstwa i wyrobu galanterii drzewnej - mahoń, palisander, drzewo sandałowe). Do terenów leśnych zalicza się lasy naturalne (złożone z gatunków właściwych dla danej strefy) oraz lasu kulturowe (nasadzone przez człowieka).
Rozległe tereny zajmują lasy liściaste i mieszane klimaty umiarkowanego, lasy subtropikalne i górskie. W Ameryce Południowej (Puszcza Amazońska) lasy pokrywają blisko połowę powierzchni (i stanowią 1/3 powierzchni leśnych na świecie), w Europie i Ameryce Północnej ok. 32%, najmniej, ok. 18% w Australii. Przykładami krajów bezleśnych mogą być Egipt, Libia i kraje Półwyspu Arabskiego. Ponad połowę powierzchni kraju pokrywają lasy w Szwecji, Kanadzie i Japonii. Najsilniej zalesione są kraje w Am. Połud. - Gujana czy Surinam - ok. 75%.
Gospodarka drewnem prowadzona przez człowieka jest niezwykle nieudolna - nie wykorzystuje się dużej części ich masy. Dopiero niedawno wprowadzono technologie wykorzystywania odpadów produkcyjnych. Drewno wykorzystuje się w budownictwie, kolejnictwie, telekomunikacji, meblarstwie, górnictwie i przemyśle papierniczym. Najwięcej drewna użytkowego pochodzi z lasów iglastych i mieszanych klimatu umiarkowanego. Ze względu na wzrost liczby ludności - pozyskiwanie drewna na 1 mieszkańca jest niższe. W Szwecji przypada 6,7m3, w Kanadzie 6 m3, a w Brazylii już tylko 0,5 m3, w Kolumbii natomiast 0,1 m3. W krajach wysoko rozwiniętych na cele przemysłowe przeznacza się 90% drewna (kontrolowany wyrąb lasów i planowanie zalesień), natomiast w krajach rozwijających się tyle samo przeznacza się na opał i wyrób węgla drzewnego, tam też dominuje gospodarka rabunkowa. Rosnąca presja demograficzna zmusza ludzi do wycinania rozległych terenów leśnych i przeznaczania pozyskanych gruntów pod uprawę roślin alimentacyjnych i pastwisk. Tylko nieliczne kraje eksportują drewno: Kanada, Szwecja, Finlandia, USA (grubizna szpilkowa) oraz kraje byłego ZSRR. USA importuje z Kanady, natomiast Europa Zachodnia ze Szwecji, Finlandii i b. ZSRR. Przeważająca część drewna znajdującego się w obrocie pochodzi z lasów strefy umiarkowanej. Lasy strefy międzyzwrotnikowej (Azja Południowo-Wschodnia i Afryka Równikowa) dostarczają głównie drewno szlachetne - twarde i kolorowe. Przedmiotem handlu międzynarodowego są ponadto celuloza i papier, którego największym producentem i importerem zarazem jest USA (28% światowej produkcji). Przemysł tartaczny lokalizuje się w bezpośrednim sąsiedztwie pozyskania surowca, gdyż przewóz surowego drewna jest bardziej kosztowny niż przewóz tarcicy, dlatego też przemysł tartaczny rozwija się głównie w krajach słabiej uprzemysłowionych.
Produkcja celulozy 1980 1994 1997
W mln. ton
Świat 94,4 117,4 113,9
USA 40,6 53,19 51,4
Kanada 12,1 13,73 12,8
Japonia 7,7 8,8 8,7
Szwecja 6,6 7,24 7,2
Finlandia 4,6 6,33 5,9
Polska 0,64
Kwaśne deszcze i nadmierne stężenie związków siarki i azotu w powietrzu powodują obumieranie drzew i zmniejszają ich odporność na choroby. Szkółki drzewne narażone są na szkodniki. Las jest dobrym regulatorem obiegu wody w przyrodzie, chroni gleb przed wywiewaniem. Korzystnie wpływa zawartość tlenu w powietrzu i ogranicza prędkość wiatru. Las pozwala ludziom zbierać grzyby, jagody, polować na zwierzyną łowną, jest miejscem rekreacji. Jest miejscem zamieszkania wielu gatunków zwierząt.
Zagrożenia lasów: nadmierna wycinka, sadzenie monokultur leśnych, regulacja rzek, przesuszanie gleby przyczyną pożarów, emisja zanieczyszczeń przemysłowych.