Składniki pokarmowe
Pierwiastki budujące składniki pokarmowe
Makroelementy (stanowią setne i tysięczne części suchej masy organicznej)
- biogenne - budują prawie wszystkie związki organiczne i nie organiczne(tlen, wodór, węgiel, azot, siarka, fosfor)
- (wapń, sód, potas, magnez, chlor)
Mikroelementy (stanowią dziesięciotysięczną część suchej masy)
- (mangan, cynk, kobalt, żelazo, jod, fluor)
Ultra elementy (śladowe ilości; nadmiar jest szkodliwy)
- (glin, złoto, srebro)
Witaminy jako składniki pokarmu
Nie trawione przez organizm
Nadmiar prowadzi do HIPERWITAMINOZY
Niedobór prowadzi do AWITAMINOZY
Węglowodany (cukry lub sacharydy)
Monosacharydy (cukry proste)
C3 (Triozy) aldechyd glicerynowy
C5 (Pentozy) ryboza, deoksyryboza (budują kwasy nukleinowe)
C6 (Heksozy) glukoza, fruktoza, galaktoza
Disarydy (dwucukry)
Cukier - 1. Sacharoza glukoza + fruktoza
Miód - 2. Maltoza glukoza + glukoza
Mleko - 3. Laktoza glukoza + galaktoza
Polisacharydy (wielocukry)
1. Skrobia - Bulwy warzyw
2. Celuloza - Ściany komórkowe roślin
3. Glikogen - Wątroba, mięśnie (mięso)
4. Chityna - Pancerze owadów, grzyby
Estry glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych
Tłuszcze proste:
- roślinne
- zwierzęce
Tłuszcze złożone:
- Fosfolipidy
- Glikolipidy
Funkcje tłuszczy:
- Energetyczna
- Budulcowa
- Zapasowa
- Ochrona
- Regulacyjne
Białka (peptydy)
A) Białka proste - zbudowane są z samych aminokwasów:
- Kolagen - (tk.łączna zbita) - w skórze właściwa; szkielet
- Elastyna - w chrząstkach sprężystych
- Retikulina - (tk. Włóknista wiotka) w mięśniach
- Keratyna - Jest materiałem budulcowym paznokci, włosów, skóry.
- Miozyna - (tk. Mięśniowa poprzecznie prążkowana)
- Aktyna - (tk. Mięśniowa poprzecznie prążkowana)
- Fibrynogen - występuje w krwi (odp. Za krzepnięcie)
- Albumina - występuje w krwi (reguluje il. Soli i wody w org.)
- Globulina - występuje w krwi (buduje przeciwciała)
- Histony - Budują chromosomy
B) Białka złożone:
Oprócz aminokwasów mają podstawnik nie białkowy.
- Hemoglobina - Transport tlenu
- Mioglobina - Utrzymuje odpowiedni poziom tlenu w mięśniach
- Glikoproteidy - Rozpoznaje ciała obce
Struktury białek:
1 rzędowa - kiedy aminokwasy ułożone są w białku liniowo
2 rzędowa - a - tworzy spiralę
- b - „Struktura pomiętej kartki”
3 rzędowa - jest to upakowana struktura 2 rzędowa w ciasny splot
4 rzędowa - kilka struktur 3 rzędowych połączonych ze sobą.
Rodzaje aminokwasów
- Egzogenne - to takie które organizm sam nie potrafi z syntezować i musi je pobrać z pokarmem
- Endogenne - to takie które sam organizm utworzyć z pierwiastków